KHÁI QUÁT CHUNG

1. Tên quốc gia: Cộng hòa Va-nu-a-tu (Republic of Vanuatu)

2. Thủ đô: Pot Vi-la (Port Vila)

3. Quốc kỳ

4. Quốc khánh: 30/07/1980

5. Diện tích: 12.200 km²

6. Dân số: 306.056 người (5/2020)

7. Vị trí địa lý: Nằm ở Tây Nam Thái Bình Dương, phía Đông Ô-xtrây-li-a, phía Nam quần đảo Solomon và phía Bắc quần đảo New Caledonia. Đất đai phần lớn là đồi núi, khoảng 75% diện tích đất đai được bao phủ bởi các khu rừng nhiệt đới, có nhiều ngọn núi lửa vẫn hoạt động.

8. Đơn vị tiền tệ: vatu (Vt), 1 USD = 73 VUV

9. Thu nhập bình quân đầu người: 3.123 USD/năm (2018)

10. Dân tộc: 95% là người Malenesian, người Châu Âu, Micronesia, Polynesia, còn lại là Hoa kiều và Việt kiều.

11. Tôn giáo: Chủ yếu là Thiên chúa giáo (36,7%), Công giáo (15%)

12. Ngôn ngữ: Bislama, tiếng Anh và tiếng Pháp

TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - KINH TẾ - XÃ HỘI:

1. Chính trị:

- Nền chính trị Va-nu-a-tu bị tác động bởi hai Liên minh: Anglophone và Francophone. Tổng thống là người đứng đầu, được Quốc hội và Chủ tịch các hội đồng khu vực bầu trực tiếp bằng phiếu kín; có nhiệm kỳ 05 năm. Thủ tướng và Hội đồng Bộ trưởng phải từ chức nếu Quốc hội bỏ phiếu bất tín nhiệm. Quốc hội gồm một viện có 52 thành viên được bầu 4 năm một lần, đứng đầu là Chủ tịch Quốc hội, rồi đến các chính quyền địa phương. Va-nu-a-tu không có quân đội.

- Các lãnh đạo chủ chốt hiện nay:

+ Tổng thống: ông Ta-li Ô-bet Mâu-zet (Tallis Obed Moses)

+ Thủ tướng: ông Bốp Lao-mần (Honourable Bob Loughman)

+ Phó Thủ tướng: ông Ít-ma Kan-xa-cau (Honourable Ishmael Kalsakau)

+ Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại: ông Mác A-ti (Honourable Marc Ati)

+ Chủ tịch quốc hội: ông Gờ-ra-xi-a Sát-rách (Honourable Gracia Shadrack)

2. Kinh tế-xã hội:

- Va-nu-a-tu là nước có nền kinh tế chưa phát triển, phụ thuộc nhiều vào bên ngoài và dựa chủ yếu vào nông nghiệp quy mô nhỏ, hỗ trợ cuộc sống của 2/3 dân số. Ngư nghiệp, dịch vụ tài chính nước ngoài, xây dựng và du lịch là những ngành chính khác của nền kinh tế. Tài nguyên mỏ không đáng kể và không có trữ lượng dầu mỏ. Va-nu-a-tu nhập khẩu nhiều máy móc, thiết bị điện tử, phương tiện vận tải, thực phẩm, dầu mỏ, hoá chất, sản phẩm y tế trong khi xuất khẩu khiêm tốn chủ yếu là thủy sản, các hạt có dầu, cacao, cùi dừa, thịt bò, gỗ. Xuất khẩu của Va-nu-a-tu phải đối mặt với sản lượng một số sản phẩm nông nghiệp dễ bị tác động của thiên tai và quá trình vận chuyển đường dài từ Va-nu-a-tu đến thị trường tiêu thụ chính.

- Từ giữa năm 2002, Chính phủ Va-nu-a-tu đã xác định hai động lực tăng trưởng chính cho nền kinh tế, đó là xuất khẩu gia súc sống và thúc đẩy du lịch thông qua tăng cường kết nối hàng không với nước ngoài, phát triển các khu nghỉ cao cấp và tăng cường trang thiết bị tầu du lịch. Bạn hàng, nguồn cung cấp khách du lịch và cũng là đối tác tài trợ chính là Ô-xtrây-li-a, Anh, Pháp, EU, Nhật Bản và Niu Di-lân. Nhập khẩu của Va-nu-a-tu từ Ô-xtrây-li-a chiếm 40-50%, Niu Di-lân 11%, Nhật Bản 10%. Nước đầu tư lớn nhất vào Va-nu-a-tu là Nhật Bản; tiếp theo là Pháp, Ô-xtrây-li-a, Anh và Niu Di-lân. Hiện nay, Va-nu-a-tu đang tiến hành cải cách kinh tế toàn diện với hy vọng đưa đến một nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn. GDP đạt 789,9 triệu USD 2016; 862,9 triệu USD năm 2017 với tốc độ tăng trưởng 4,5%; 914,3 triệu USD năm 2018 với tốc độ tăng trưởng 3,2%.

QUAN HỆ VIỆT NAM – VA-NU-A-TU:

1. Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam: 3/3/1982. Đại sứ quán Việt Nam tại Ô-xtrây-li-a kiêm nhiệm Va-nu-a-tu.

2. Khuôn khổ quan hệ: quan hệ ngoại giao

3. Những mốc lớn trong quá trình phát triển quan hệ:

- Năm 1997, Thủ tướng Va-nu-a-tu Serge Vohor sang Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao các nước nói tiếng Pháp tại Hà Nội.

-  Tháng 4/2007, đoàn công tác liên ngành về người Việt Nam ở nước ngoài do Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Phú Bình dẫn đầu đã thăm làm việc tại Va-nu-a-tu. Đây là chuyến thăm cấp cao nhất của ta tới Va-nu-a-tu kể từ khi hai nước lập quan hệ ngoại giao (1982). 

- Tháng 11/2007, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Ngoại thương Va-nu-a-tu George Andre Wells thăm chính thức Việt Nam.

- Ngày 04/4/2014, ông Toara Daniel Kala, Phó Chủ tịch Đảng Xanh của Va-nu-a-tu nhân dịp sang Việt Nam dự Diễn đàn khu vực về hợp tác kinh tế Pháp ngữ đã gặp đ/c Trần Đắc Lợi (Phó Trưởng ban Đối ngoại TW Đảng) để thảo thảo luận về phát triển quan hệ giữa hai Đảng. Bạn cũng bày tỏ mong muốn thúc đẩy hợp tác với ta trên các lĩnh vực lao động, nghề cá, nông nghiệp…

- Tháng 10/2014, Thủ tướng Va-nu-a-tu Giô Na-tu-man thăm chính thức Việt Nam. Nhân dịp này, hai bên ký Bản ghi nhớ về Hợp tác kỹ thuật và Phát triển.

- Tháng 5/2018,Thứ trưởng Ngoại giao Vũ Hồng Nam thăm làm việc Va-nu-a-tu.

Tháng 6/2020