1.  Khái quát

•    Tên nước : Cộng hoà Ma-li (Republic of Mali)
•    Thủ đô: Ba-ma-cô (Bamako)
•    Vị trí địa lý : nằm ở khu vực Tây Phi, giáp với An-giê-ri (Algeria), Mô-ri-ta-ni (Mauritani), Ghi-nê (Guinea), Buốc-ki-na Pha-xô (Burkina Faso), Gha-na (Ghana), Xê-nê-gan (Senegal) và Bờ Biển Ngà (Ivory Coast).
•    Diện tích: 1.240.000 km2.
•    Dân số: 14,5 triệu (1/2012).
•    Tôn giáo: Hồi giáo: 90% Tín ngưỡng cổ truyền: 9%, Thiên chúa giáo: 1%.
•    Ngôn ngữ: tiếng Pháp
•    Tổng thống: Tổng thống lâm thời Dioncounda Traore (4/2012)
•    Thủ tướng: Thủ tướng lâm thời Cheich Modibo Diarra (4/2012)
•    Quốc khánh: 22/9/1960
 
2.  Lịch sử
- Năm 1898, thực dân Pháp chiếm Ma-li làm thuộc địa. Sau chiến tranh thế giới thứ hai phong trào đấu tranh đòi độc lập của nhân dân Ma-li nổi lên mạnh mẽ. Năm 1957, thực dân Pháp buộc phải trao quyền tự trị cho nhân dân Ma-li.
- Ngày 24/11/1958, Liên bang Ma-li (lúc đó bao gồm cả Xê-nê-gan, Buốc-ki-na Pha-xô, Bê-nanh và Xu-đăng thuộc Pháp – Soudan Francais) tuyên bố gia nhập khối cộng đồng Pháp. Một năm sau Buốc-ki-na Pha-xô và Bê-nanh ra khỏi liên bang. Ngày 20/6/1960 Liên bang Ma-li tuyên bố độc lập trong khối cộng đồng Pháp. Ngày 20/8/1960 Xê-nê-gan tách khỏi liên bang. Một tháng sau 22/9/1960, Xu-đăng cũng tách ra và tuyên bố độc lập, lấy tên là Ma-li và ông Modibo Keita trở thành Tổng thống đầu tiên.
- Ngày 19/11/1968, Moussa Traoré làm đảo chính lật đổ Keita, lên làm Tổng thống. Ngày 26/3/1991 chính quyền Moussa Traoré bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự do Trung tá Ahmed Tidiane Touré đứng đầu, đất nước bước vào thời kỳ chuyển tiếp chế độ. Tháng 4/1992, ông Alpha Oumar Konaré, ứng cử viên của Liên minh dân chủ Ma-li được bầu làm Tổng thống với 69% số phiếu bầu. Ngày 5/5/1997, ông Konaré tái đắc cử Tổng thống lần hai. Tháng 5/2002, ông Amadou Toumani Touré, người đã lên nắm quyền năm 1991 bằng đảo chính, được bầu làm Tổng thống.
 3. Chính trị
a) Đối nội
          Thể chế: Cộng hoà Tổng thống.
Các đảng phái chính:
- Liên minh vì Dân chủ Ma-li (ADEMA – Alliance pour la Démecratie du Ma-li), ủng hộ Tổng thống Amadou Toumani Toure.
-  Hội nghị Dân tộc Dân chủ (CNID – Congres National d’initiative démecratique)
-  Phong trào Yêu nước vì Đổi mới (Mouvement patriotique pour le renouveau)
- Đảng Độc lập, Dân chủ và Đoàn kết (PIDS - Parti de l'indépendance, de la démocratie et de la solidarité)
Ma-li theo đường lối Dân chủ Lập hiến. Tổng thống có nhiệm kỳ 5 năm, được bầu qua bỏ phiếu phổ thông và chỉ được tái đắc cử 1 lần (giữ chức không quá 2 nhiệm kỳ). Tổng thống là Nguyên thủ quốc gia và là Tổng chỉ huy quân đội. Thủ tướng, do Tổng thống chỉ định, có quyền chỉ định Hội đồng Bộ trưởng. Quốc hội Ma-li gồm 160 ghế, họp thường kỳ 2 lần mỗi năm. Hai toà án cao nhất của Ma-li là Toà án Tối cao có quyền xét xử và quản lý hành chính; và Toà án Hiến pháp có quyền xem xét các khía cạnh thực hiện tư pháp và hoạt động như trọng tài giám sát bầu cử.
- Ma-li thực hiện đường lối dân chủ đa đảng, xây dựng thể chế tam quyền phân lập và tiến hành cải cách bộ máy hành chính nhà nước.
- Sau một thời gian tạm ổn định từ khi ký hiệp định hòa bình với Mặt trận giải phóng AZAOUD (FPLA) do Algérie làm trung gian (6/2006), tình hình Ma-li trở lên căng thẳng phức tạp trở lại vào đầu tháng 1/2012. Nhóm phiến quân vũ trang Tuareg thuộc Phong trào giải phóng quốc gia Adawad (MNLA) đã đẩy mạnh các chiến dịch tấn công chống lực lượng quân đội của chính phủ Ma-li nhằm đòi quyền tự trị cho bộ lạc của mình. Phản đối trước sự yếu kém của chính phủ trong việc ngăn chặn phiến quân miền Bắc dẫn tới thất bại liên tiếp, ngày 21/3/2012, một nhóm nhiều sỹ quan, binh lính quân đội chính phủ Mali đã thực hiện cuộc đảo chính, chiếm giữ đài Truyền hình và Phát thanh Quốc gia, Dinh Tổng thống và bắt giữ một số Bộ trưởng. Tháng 5/2012, trước sức ép mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, nhóm đảo chính đã đồng ý chấp thuận tuân thủ quyết định của Cộng đồng kinh tế các quốc gia Tây Phi (ECOWAS) về việc Tổng thống lâm thời Dioncounda Traore sẽ lãnh đạo Mali trong thời kỳ chuyển tiếp, kéo dài 12 tháng cho đến khi tổ chức tổng tuyển cử.
b) Đối ngoại
- Ma-li là thành viên của Phong trào KLK, Liên minh châu Phi (AU), Tổ chức các nước nói tiếng Pháp và nhiều tổ chức quốc tế và khu vực khác.
- Trước đây, Ma-li thực hiện đường lối trung lập tích cực, chống đế quốc, chống thực dân, thân Liên Xô và các nước XHCN. Ma-li được Liên Xô giúp đỡ rất nhiều về quân sự và kinh tế. Từ cuối những năm 1980, Ma-li chuyển sang quan hệ mật thiết với phương Tây nhất là Pháp, Mỹ, Bỉ, Canada. Hiện nay, Pháp, Mỹ vẫn tiếp tục hỗ trợ tài chính cho Ma-li. IMF cho Ma-li vay vốn, nhằm giúp đỡ chính quyền Ma-li khuyến khích quá trình dân chủ hóa và giữ cho tình hình ổn định.
- Ma-li duy trì quan hệ hữu nghị với các nước láng giềng, tích cực ủng hộ các phong trào dân chủ và tiến bộ ở khu vực.  
4.  Kinh tế
          - Ma-li là một trong những nước nghèo nhất thế giới, 65% đất đai là sa mạc hoặc bán sa mạc. Mọi hoạt động kinh tế chủ yếu dựa vào vùng đất ven sông Niger. Nền kinh tế dựa vào nông nghiệp và chăn nuôi, 72% dân số sống bằng nghề nông. Nông sản chính là lúa, ngô, kê, lạc, bông; bông và lạc là đặc sản của Ma-li, sản lượng đứng thứ hai ở châu Phi. Về chăn nuôi, Ma-li là một trong những nước đứng đầu ở Tây Phi về số lượng và sản phẩm chăn nuôi dung cho xuất khẩu.
- Công nghiệp chưa phát triển, chỉ có ngành nghề chế biến và sản xuất một số mặt hàng tiêu dung. Sản phẩm xuất khẩu chính là bông, lạc. Pháp, Bỉ, Lúc-xăm-bua là bạn hàng chủ yếu.
- Năm 1995, Ma-li thực hiện cải cách kinh tế theo hướng duy trì ổn định và tự do hoá nền kinh tế có vai trò của tư nhân, phát triển kinh tế theo định hướng thị trường. Các biện pháp cải cách nông nghiệp nhằm vào việc đa dạng hoá và thúc đẩy sản xuất đồng thời giảm giá đầu vào.
- Từ 1996 đến 2011, kinh tế Ma-li phát triển khá, tăng trưởng trung bình gần 5%/năm, lạm phát giảm ở một con số (theo đánh giá của WB).  
Một số thống kê :
- GDP: 11 tỷ USD (2011)
- GDP bình quân (tính theo sức mua): 1.300 USD (2011)
- Tăng trưởng GDP: 5.3 % (2011)
- Cơ cấu ngành: công nghiệp 21,9%;  nông nghiệp 38,8 %; dịch vụ 39,3 %
- Xuất khẩu: 2,7 tỷ USD (2011), chủ yếu là vàng, bông
- Nhập khẩu: 2,92 tỷ USD (2011), chủ yếu là dầu, thiết bị máy móc, vật liệu xây dựng
- Nợ nước ngoài: 3,52 tỷ USD (2011)
- Lạm phát: 3,6 % (2011)
- Thâm hụt ngân sách: 4,1% GDP (2011)
                (Theo CIA.gov)
5. Quan hệ Việt Nam-Ma-li
- Việt Nam và Ma-li lập Quan hệ Ngoại giao ngày 30/10/1960. Ma-li công nhận Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam ngày 28/6/1969. Ta đặt Sứ quán tại Ma-li năm 1962. Tháng 10/1972 ta rút Sứ quán do khó khăn về tài chính.
- Trong những năm 60 ta cử một số chuyên gia giáo dục, y tế, nông nghiệp, ngân hàng và thủ công nghiệp sang làm việc ở Ma-li. Từ 2005-2009, ta có 12 chuyên gia và kỹ thuật viên nông nghiệp đang làm việc tại Ma-li theo hiệp định bốn bên Việt Nam – Pháp – FAO – Ma-li về chương trình phát triển bền vững vùng Yélimane (Ma-li), được Tổng thống bạn đánh giá cao. Hai nước đang xem xét khả năng triển khai giai đoạn hai của dự án này trong thời gian tới.
- Kim ngạch thương mại hai chiều: 30,2 triệu USD (2010), 30 triệu USD (2011); quý I/2012 đạt 7,7 triệu USD, trong đó ta xuất chủ yếu là sản phẩm dệt may và nhập chủ yếu là bông các loại.
Trao đổi đoàn: Bộ trưởng Giáo dục Nguyễn Văn Huyên (1962), Phó chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ (1978), Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình (1994); Tổng thống Modibo Keita (1964), Thủ tướng Ibrahima Boubacar Keita (1994), Chủ tịch Quốc hội Ali Nouhoum Dialo (1995)
Hai bên đã ký: Hiệp định hợp tác kinh tế, Thương mại, Văn hóa và Khoa học Kỹ thuật (1994).
6. Địa chỉ cơ quan đại diện ngoại giao kiêm nhiệm mỗi nước
Đại sứ quán Việt Nam tại An-giê-ri (kiêm nghiệm Ma-li)
+ Địa chỉ: 30, Rue Chénoua, Hydra, Alger
+ Điện thoại: 00-213-21-608843/609141  
+ Fax: 00-213-21-693778
Email : sqvnalgerie@yahoo.com.vn ; vnemb.dz@mofa.gov.vn

Đại sứ quán Ma-li tại Bắc Kinh (kiêm nhiệm Việt Nam)
Địa chỉ: No 8 Dong Si Jie, San Li Tun
Điện thoại: +86 10 65321704/65325530
Fax: + 86 10 65321618/65320875
Email: ambamali@public2.bta.net.cn