I. Khái quát:

   - Tên nước: Cộng hoà Ghi-nê Xích đạo (Republica de Guinea Equatorial)

   - Thủ đô: Ma-la-bô (Malabo)

   - Vị trí địa lý: Cộng hoà Ghi-nê Xích đạo là một nước nhỏ ở Tây Phi, nằm ở phía Bắc đường xích đạo, Bắc giáp Ca-mơ-run, Đông Nam giáp Ga-bông và đảo lớn nhất Phéc-măng-đô Pô ở giữa Vịnh Ghi-nê.

   - Khí hậu:             Nhiệt đới, nóng, ẩm

   - Diện tích: 28.051 km²

   - Dân số: 633.641 người (07/2009)

   - Tôn giáo: Cơ đốc giáo, Thiên chúa giáo dòng La mã

   - Ngôn ngữ chính: tiếng Tây Ban Nha (67,6%), tiếng Pháp

   - Tiền tệ: đồng Franc CFA

   - Ngày độc lập: 12/10/1968

   - Tổng thống: Tê-ô-đô-rô Ô-bi-ang N-gê-ma M-ba-sô-gô (Teodoro Obiang Nguema  Mbasogo) (từ 03/08/1979)

   - Thủ tướng: Ích-na-xi-ô Mi-lam Tang (Ignacio Milam Tang) (từ 08/07/2008)

   - Bộ trưởng Ngoại giao, HTQT và các vấn đề Pháp ngữ: Pát-xto Mi-cha Ôn-đô Bi-lê (Pastor Micha Ondo Bile) (từ 2/2003).

 

II. Lịch sử:

   - Trước đây, đảo Phéc-măng-đô Pô là thuộc địa của Bồ Đào Nha, năm 1778 Bồ Đào Nha đổi đảo này cho Tây Ban Nha để lấy 1 số lãnh thổ ở Nam Mỹ. Đến thế kỷ 19, Tây Ban Nha chiếm thêm một vùng ở lục địa gọi là Rio Muni. Sau chiến tranh thế giới 2, nhiều tổ chức chính trị có xu hướng độc lập ra đời ở Ghi-nê Xích đạo, đáng chú ý là "Phong trào tư tưởng nhân dân Ghi-nê Xích đạo" (IPGE) do ông Masie Nguéma Biyogo lãnh đạo. Trước phong trào đấu tranh của nhân dân Ghi-nê Xích đạo được sự đồng tình, ủng hộ của tổ chức Thống nhất Châu Phi, Tây Ban Nha buộc  phải chấp nhận trao trả độc lập cho Ghi-nê Xích đạo. Sau cuộc trưng cầu dân ý (1/8/1968), ông  Masie Nguéma Biyogo đã giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử và tuyên bố độc lập vào ngày 12/10/1968.

 

III. Chính trị:

   1. Đối nội:

      - Trước khi độc lập  tại Ghi-nê xích đạo có nhiều đảng phái nhưng trong những năm 70' và 80' chỉ có 1 đảng duy nhất hợp pháp là Đảng Lao động Thống nhất toàn quốc (Partido Unico Nacional de Trabaladores) thành lập tháng 4/1970 do Tổng thống M.Nguéma Biyogo làm Chủ tịch. Tháng 6/1972, ông M. Nguéma Biyogo  được đề cử làm Tổng thống suốt đời kiêm Thủ tướng. Tháng 6/1973, Hiến pháp mới được thông qua, quy định Ghi-nê Xích đạo là quốc gia thống nhất gồm Fernando Pô và Rio Muni.

      - Ghi-nê Xích đạo chủ trương củng cố độc lập dân tộc, tự lực cánh sinh xây dựng và phát triển kinh tế.

      - Tháng 8/1979, ông Teodoro O.N. Mbasogo làm đảo chính lật đổ Francisco M. Ngúema, thành lập Đảng Dân chủ Ghi-nê Xích đạo (PDGE). Ngày 16/11/1991, Ghi-nê  Xích đạo  thông qua Hiến pháp mới chấp nhận chế dộ đa đảng song quá trình dân chủ hoá gặp nhiều khó khăn, chưa tổ chức được bầu cử Quốc hội (dự kiến vào năm 1998), lực lượng chống đối mạnh. Ngày 7/7/1997, chính quyền đã phải kêu gọi TBN, Pháp, Mỹ, OUA và LHQ can thiệp nhằm chấm dứt đổ máu do lực lượng binh biến gây ra .

   - Thể chế nhà nước: Chế dộ Tổng thống nhưng do giới quân sự nắm quyền.

   - Đảng cầm quyền: Đảng dân chủ Ghi-nê Xích đạo (PDGE)

   - Đảng đối lập:  Liên đoàn Lực lượng đối lập Ghi-nê Xích đạo  .

 

   2. Đối ngoại:

      - Ghi-nê  Xích đạo theo đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, không liên kết, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi. Trong thời  kỳ chiến tranh lạnh Ghi-nê  Xích đạo  có quan hệ gắn bó với các nước xã hội chủ nghĩa và đã từng cắt đứt quan hệ ngoại giao với Israel (10/73) và với Mỹ (3/76).  Tuy nhiên hiện nay bạn mở rộng quan hệ với tất cả các nước trong đó ưu tiên quan hệ với các nước láng giềng ở khu vực Tây Phi, coi trọng quan hệ với Tây Ban Nha và Pháp. Ghi-nê Xích đạo là thành viên của 26 tổ chức quốc tế lớn trong đó có IMF, G-77, ACCT, FAO.

 

IV. Kinh tế:            

   - Ghi-nê Xích đạo là nước nông nghiệp, đất đai mầu mỡ, sản phẩm chủ yếu là ca-cao, cà phê, gỗ, khoáng sản có dầu lửa, cao su, vàng, măng-gan, u-ra-ni-um. Hiện nay, Ghi-nê Xích đạo đang phát triển trồng lúa, thăm dò khai thác dầu lửa ở Vịnh Corisco.  Tây ban nha và Mỹ nắm toàn bộ ngành khai thác dầu lửa của nước này. Nông nghiệp chiếm 20%GDP,công nghiệp chiếm 60% GDP,dịch vụ chiếm 20% GDP. Xuất khẩu chủ yếu là dầu, ca cao, cao su sang Mỹ 62%, Nhật 3 %, Tây Ban Nha 17%,Trung quốc 9%. Nhập  chủ yếu  thực phẩm, quần áo, máy móc, thiết bị của Cameroon 10%,Tây Ban Nha 10%, Pháp 15%, Mỹ 35% và Anh 6% (1997).

 

GDP thực tế:                          22,86 tỷ USD (2009)

GNP đầu người thực tế:        36.100 USD  (2009)

Tăng trưởng:                                         -1,8% (2009)

(Theo CIA)

 

 V. Quan hệ với Việt Nam:

   1. Quan hệ chính trị, kinh tế:  

      - Việt Nam và Ghi-nê Xích đạo lập quan hệ ngoại giao ngày 1/9/1972.

      - Nhân dân Ghi-nê Xích đạo có cảm tình và ủng hộ mạnh mẽ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam.

      - Việt Nam đã đào tạo 15 cán bộ quân sự cho bạn (1977).

      - Ngày 16/11/1997,Thủ tướng Angel Serafin Seriche Dougan đã được Phó Chủ Tịch Nguyễn Thị Bình tiếp trong dịp tham dự hội nghị Pháp ngữ lần thứ VII tại Hà Nội.

      - Hiện nay quan hệ hai nước bình thường, quan hệ kinh tế, thương mại hạn chế chỉ đạt hơn 1 triệu USD (2009).

   2. Trao đổi đoàn:

      - Về phía ta: Phó chủ tịch nước Nguyễn Hữu Thọ thăm chính thức Ghi-nê Xích  đạo (1978)

      - Về phía bạn: Phó Tổng thống Ghi-nê Xích đạo Miguel Eyegue Ntutumu thăm Việt Nam (8/1974), Tổng thống Masie Nguema Biyogo thăm chính thức Việt Nam (9/1977) và ký Hiệp định  hợp tác kinh tế, khoa học kỹ thuật và văn hoá.  

   3. Các văn bản ký kết: Hiệp định  hợp tác kinh tế, khoa học kỹ thuật và văn hoá .

   4. Thông tin các cơ quan đại diện:

 

Đại sứ quán Việt Nam tại Angola kiêm nhiệm Ghi-nê Xích đạo          Via AL4, Lotes No.4-5, Talatona, Luanda Sul, Luanda CP 1774 Tel:  (244) 222 010697 Fax: (244) 222 010696                     Email :dsqvnangola@netangola.com             lanhsuangola@yahoo.com.vn

Đại sứ quán Ghi-nê Xích đạo tại Bắc Kinh kiêm nhiệm Việt Nam No 2, Dong Si Jie, San Li Tun, Beijing 100600 Tel.: (8610) 65323679 Fax: (8610) 65320438    Email: embguiec@yahoo.com