BỘ NGOẠI GIAO

-------

TÀI LIỆU CƠ BẢN VỀ NHÀ NƯỚC I-XRA-EN

VÀ QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM

KHÁI QUÁT CHUNG

1. Tên quốc gia: Nhà nước I-xra-en (State of Israel).

2. Thủ đô: I-xra-en tuyên bố Giê-ru-xa-lem (Jerusalem) là thủ đô từ năm 1950 (nhưng đa số các nước chưa công nhận do quy chế Jerusalem còn đang tranh cãi).

3. Quốc kỳ:

4. Quốc khánh: Ngày 14 tháng 5 năm 1948 (Hàng năm ngày này thay đổi theo dương lịch vì I-xra-en sử dụng lịch riêng của mình).

5. Diện tích: 21.937 km2.

6. Dân số: khoảng 9,19 triệu người (2020).

7. Vị trí địa lý: I-xra-en nằm ở phía Đông Địa Trung Hải, phía Bắc giáp Li-băng, Đông Bắc giáp Xy-ri, Đông giáp Gioóc-đa-ni, Nam và Tây Nam giáp biển Đỏ và Ai Cập, Tây giáp Địa Trung Hải.

8. Đơn vị tiền tệ: Shekel (1USD = 3,41 Shekel (2020)).

9. GDP bình quân đầu người: 45.000 USD (2019)

10. Dân tộc: Người Do Thái (74,4%), Ả-rập (20,9%), các cộng đồng khác (4,7%).

11. Tôn giáo: Do Thái giáo chiếm 74,7%, Hồi giáo: 17,7%, Thiên chúa giáo: 2%...

12. Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Do Thái (Hebrew), tiếng Ả-rập và tiếng Anh được sử dụng rộng rãi.

TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - KINH TẾ - XÃ HỘI

1. Chính trị:

- Thể chế chính trị: Cộng hòa nghị viện

- Tổng thống: Ru-vin Ru-vi Ríp-lin (Reuven (Ruvi) Rivlin, nhậm chức ngày 24/7/2014).

- Thủ tướng: Ben-gia-min Nê-tan-y-a-hu (Benjamin Netanyahu, tái đắc cử tháng 5/2020).

- Bộ trưởng Ngoại giao: Ga-bi Át-ke-na-di (Gabi Ashkenazi, 5/2020)

- Đối ngoại: I-xra-en là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế như Liên hợp quốc (UN), Tổ chức nông lương Liên hợp quốc (FAO), Tổ chức thương mại thế giới (WTO),…

          2. Kính tế - xã hội:

- GDP: 405 tỷ USD (2019)

- Cơ cấu kinh tế: Nông nghiệp: 2,4%; công nghiệp: 25,7%; dịch vụ: 71,9%.

- Tăng trưởng GDP: 3% (2017), 3,4% (2018), 3,3% (2019).

- Xuất khẩu: Kim cương đã chế tác, thiết bị công nghệ cao, vũ khí, phần mềm tin học, hóa chất, dệt may... Đối tác chính: Mỹ, Trung Quốc, Anh, Bỉ...

- Nhập khẩu: Ngũ cốc, dầu thô, nguyên liệu, kim cương thô.... Đối tác chính: Mỹ, Trung Quốc, Đức, Thuỵ Sĩ, Bỉ...

- Tài nguyên thiên nhiên: Gỗ xây dựng, kali, quặng đồng, khí đốt tự nhiên, đá phốt phát, đất sét, cát…

QUAN HỆ VIỆT NAM – I-XRA-EN

1. Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam: Ngày 12 tháng 7 năm 1993

2. Khuôn khổ quan hệ: Quan hệ ngoại giao

3. Những dấu mốc lớn trong quá trình phát triển quan hệ:

- Tháng 12/1993, I-xra-en mở Đại sứ quán tại Hà Nội.

- Tháng 5/2009, Việt Nam mở Đại sứ quán tại Tel Aviv.

- Tháng 9/2014, Việt Nam mở Văn phòng Tùy viên quốc phòng tại Tel Aviv.

- Tháng 5/2015, I-xra-en mở Văn phòng Tùy viên Quốc phòng tại Hà Nội.

- Đoàn Việt Nam thăm I-xra-en: Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn (11/1999), Thứ trưởng Ngoại giao Vũ Dũng (4/2008), Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Lê Doãn Hợp (6/2011), Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh (5/2012), Bộ trưởng Nông nghiệp Cao Đức Phát (5/2012), Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân (10/2014), Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ (6/2015), Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Hoàng Bình Quân (11/2015), Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải (12/2015), Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh (7/2017), Ủy viên Bộ Chính trị-Bí thư Thành ủy tp Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân (5/2018), Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính (7/2019)…

- Đoàn I-xra-en thăm Việt Nam: Bộ trưởng Tài chính (01/1996), Bộ trưởng Bưu điện (6/1997), Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nông nghiệp (8/1997), Bộ trưởng Hạ tầng Quốc gia (8/2004), Bộ trưởng Nông nghiệp (5/2007); Thứ trưởng Ngoại giao (11/2008), Tổng thống Si-môn Pê-rét (11/2011), Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Y-ai Sa-mia (10/2013), Bộ trưởng Bộ Công an Yitzhak Aharonovitch (02/2014), Tổng thống Reuven Ruvi Rivlin (3/2017)…

4. Quan hệ trên các lĩnh vực cụ thể:

- Về chính trị: hai nước đã tổ chức 3 phiên Tham vấn chính trị cấp Thứ trưởng. Phiên tham vấn gần đây nhất được tổ chức tại I-xra-en (5/2012).

- Hai nước đã tổ chức 2 phiên họp Ủy ban liên chính phủ Việt Nam – I-xra-en, lần gần nhất tại I-xra-en vào tháng 7/2017.

- Về kinh tế: Kim ngạch thương mại song phương năm 2020 đạt 1.576 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu 683 triệu USD, chủ yếu là điện thoại và linh kiện các loại, giày dép, cà phê, hạt điều, hàng dệt may, thủy sản và nhập chủ yếu là máy móc, thiết bị công nghệ cao, phân bón...

- Tính đến tháng 5/2020, I-xra-en có 31 dự án đầu tư trực tiếp còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng số vốn đầu tư đăng ký đạt 70,76 triệu USD, xếp 51/132 đối tác có dự án đầu tư tại Việt Nam.

- Tháng 8/2013, dự án Trại trình diễn và thực nghiệm chăn nuôi bò sữa công nghệ cao với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của I-xra-en (vốn ODA không hoàn lại của I-xra-en hơn 01 triệu USD, Thành phố Hồ Chí Minh góp hơn 50 tỷ đồng) đã chính thức đi vào hoạt động sau khi được khởi công từ tháng 7/2011.  

5. Quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực khác:

I-xra-en đã giúp Việt Nam đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật, tu nghiệp sinh nông nghiệp và cử nhiều đoàn y, bác sĩ khám chữa bệnh miễn phí tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Hiện nay, mỗi năm I-xra-en tiếp nhận khoảng 700 tu nghiệp sinh Việt Nam sang vừa học vừa làm tại các nông trại I-xra-en trong thời hạn 01 năm.

(Hà Nội, tháng 02/2021)