Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên trả lời phỏng vấn

Đài Tiếng nói Việt Nam

Câu hỏi: Xin Bộ trưởng đánh giá về chuyến thăm và kết quả chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ vừa qua.

Trả lời:

Theo lời mời của Chủ tịch nước Trần Đức Lương, Tổng thống Hoa Kỳ W.J. Clin-tơn đã thăm chính thức Việt Nam từ ngày 16 đến 19.11.2000. Cùng đi với Tổng thống Clinton có Phu nhân Tổng thống, bà Hi-la-ri Clin-tơn, mới được bầu là thượng nghị sỹ bang New York, con gái Chen-xi, một số bộ trưởng, thượng nghị sỹ, hạ nghị sỹ và nhiều quan chức cấp cao. Ta đã đón Tổng thống Hoa Kỳ W.J. Clin-tơn như đón nguyên thủ các quốc gia khác sang thăm chính thức Việt Nam. Chuyến đi được dư luận rất quan tâm. 360 phóng viên nước ngoài đại diện cho hơn 100 hãng thông tấn, báo chí lớn của hơn 20 nước trên thế giới, trong đó có khoảng 200 phóng viên, nhà báo Hoa Kỳ, đã vào Việt Nam đưa tin về chuyến đi. Nhân dịp này, Hội đồng Thương mại Hoa Kỳ - Việt Nam, Phòng thương mại Hoa Kỳ - ASEAN cũng đã tổ chức đoàn gồm hơn 50 doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ đến Việt Nam. Trong hội đàm và tiếp xúc, các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta đã thẳng thắn nói rõ những quan điểm cơ bản trong đường lối đối nội và đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, giới thiệu những thành tựu về kinh tế-xã hội đất nước ta đạt được trong công cuộc đổi mới từ hơn 14 năm nay; thông báo về chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hoá, đa phương hoá quan hệ quốc tế của ta; làm rõ nguyên nhân và bản chất cuộc kháng chiến chính nghĩa của nhân dân ta; khẳng định Việt Nam phấn đấu xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; khẳng định Việt Nam sẵn sàng cùng Mỹ xây dựng mối quan hệ hợp tác mới trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng và hai bên cùng có lợi, coi đây là những nguyên tắc cơ bản, từ đó phấn đấu tiếp tục cải thiện và phát triển quan hệ và giải quyết những vấn đề quá khứ; đồng thời khẳng định Mỹ cần phải nhìn nhận trách nhiệm đối với những mất mát to lớn của nhân dân ta trong chiến tranh cũng như đối với việc hàn gắn vết thương chiến tranh; đề nghị hai nước tích cực mở rộng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, trước mắt đề nghị phía Hoa Kỳ sớm phê chuẩn Hiệp định Thương mại song phương đã ký, thực hiện sự hỗ trợ kỹ thuật đối với Việt Nam để thực thi Hiệp định này, bỏ áp dụng điều luật bổ xung Jackson-Vanik đối với Việt Nam và dành cho Việt Nam quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn cũng như chế độ ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP), tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, ngư nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực, khoa học công nghệ và tiếp tục hỗ trợ các dự án xoá đói, giảm nghèo, phòng chống thiên tai, phòng chống HIV/AIDS ... Chúng ta cũng đã nhắc lại lập trường nhất quán coi vấn đề tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh là vấn đề nhân đạo, khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ trong vấn đề này, đồng thời yêu cầu Mỹ cũng phải hợp tác với ta trong việc tìm kiếm những người Việt Nam mất tích trong chiến tranh. Thời gian chuyến thăm tuy ngắn nhưng Tổng thống Hoa kỳ, Phu nhân và các thành viên trong đoàn cũng đã có dịp tiếp xúc với các tầng lớp nhân dân Việt Nam: phụ nữ, trẻ em, sinh viên ... Các cuộc tiếp xúc và gặp gỡ này đã giúp cho Tổng thống và Phu nhân, các thành viên đoàn hiểu thêm về đất nước, lịch sử hào hùng, văn hóa độc đáo và lâu đời của Việt Nam và để lại ấn tượng tốt đẹp về con người Việt Nam với lòng mến khách, khoan dung và nhân hậu. Chuyến thăm đã đánh dấu bước tiến mới có ý nghĩa trong quá trình cải thiện quan hệ giữa hai nước. Việc tăng cường quan hệ tương xứng với tiềm năng của cả hai nước, trước mắt là quan hệ kinh tế, thương mại, khoa học kỹ thuật phù hợp với lợi ích và nguyện vọng của nhân dân hai nước. Câu hỏi: Thưa Bộ trưởng, về phía Hoa Kỳ, Tổng thống W.J. Clin-tơn có ý kiến như thế nào ? Trả lời: Về phần mình, Tổng thống Hoa Kỳ W.J. Clin-tơn đã cảm ơn sự đón tiếp hiếu khách mà chúng ta đã dành cho Tổng thống và gia đình cũng như các thành viên của đoàn. Tổng thống bày tỏ sự hài lòng và đánh giá cao tiến triển trong quan hệ hai nước trong tám năm qua, cho rằng sự cải thiện quan hệ đó đã xây dựng được nền móng cho quan hệ giữa hai nước trong tương lai, cảm ơn Việt Nam đã hợp tác tốt để giải quyết vấn đề tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh. Tổng thống Clin-tơn khẳng định ủng hộ Việt Nam phát triển kinh tế, cam kết ủng hộ và hỗ trợ Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Về Hiệp định Thương mại song phương, Tổng thống cho rằng Hiệp định này sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường Hoa Kỳ nhằm mở rộng thương mại, góp phần phát triển kinh tế của Việt Nam đồng thời cam kết sẽ hỗ trợ cho Việt Nam 2 triệu đôla mỗi năm để thực thi Hiệp định trong 3 năm tới. Về đầu tư, Tổng thống cho rằng đoàn doanh nghiệp đi cùng dịp này thấy có nhiều cơ hội làm ăn ở Việt Nam và mong muốn đầu tư, kinh doanh ở Việt Nam. Tổng thống còn cho biết đa số người Việt Nam đang sinh sống ở Hoa Kỳ ủng hộ chuyến đi này và những tiến triển trong quan hệ giữa hai nước.

Câu hỏi: Về vấn đề giải quyết hậu quả chiến tranh, phía Hoa Kỳ cung cấp cho ta những gì ?

Trả lời:

Tổng thống W.J. Clin-tơn đã trao cho ta 360 nghìn trang tài liệu có thể giúp tìm kiếm tin tức những người Việt Nam mất tích trong chiến tranh và hứa sẽ tiếp tục trao thêm khoảng 1 triệu trang tài liêụ. Tổng thống khẳng định Hoa Kỳ có trách nhiệm tiếp tục giúp Việt Nam rà phá bom mìn. Về giải quyết hậu quả chất độc da cam, Tổng thống Clin-tơn bày tỏ sự thông cảm với các nạn nhân và hứa sẽ cung cấp cho Việt Nam thông tin về những địa điểm Mỹ từng tàng trữ chất độc da cam và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác nghiên cứu khoa học nhằm xác định tác hại do chất độc da cam gây ra đối với sức khoẻ con người và môi sinh.