Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh phát biểu tại Hội thảo. (Ảnh: Yên Ba)

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Trưởng Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 701 và bà Asako Okai, Phó Tổng thư ký LHQ, Phó Tổng giám đốc UNDP, Giám đốc Vụ Hỗ trợ giải quyết khủng hoảng, đồng chủ trì Hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho rằng với những cuộc chiến tranh diễn ra liên miên trong nhiều thập kỷ, Việt Nam là một trong số những quốc gia phải gánh chịu hậu quả chiến tranh nặng nề nhất trên thế giới. Tuy nhiên, Việt Nam cũng là một biểu tượng cho những nỗ lực không mệt mỏi của nhân dân, Chính phủ trong nước, của sự hợp tác quốc tế trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh.

Đặc biệt là với sự giúp đỡ của LHQ, Chương trình phát triển LHQ (UNDP), nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả những quốc gia trước đây từng tham gia chiến tranh Việt Nam, đã có những bước tiến vượt bậc trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh, biến Việt Nam thành một đất nước bình yên và an toàn. Công việc khắc phục hậu quả chiến tranh ở Việt Nam giờ đây không chỉ mang ý nghĩa nhân đạo mà còn mang ý nghĩa phát triển, khoa học công nghệ, môi trường... Phía Việt Nam coi hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh không chỉ là nhằm giảm bớt những tác hại do chiến tranh để lại, mà còn là tham gia nhằm thực hiện thành công các mục tiêu Thiên niên kỷ của LHQ.  

“Khắc phục hậu quả chiến tranh không chỉ để khép lại quá khứ mà còn mở ra một cánh cửa cho tương lai hợp tác quốc tế, kể cả các nước trước đây từng tham gia chiến tranh Việt Nam”-Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nêu rõ trong phát biểu khai mạc hội thảo.

Tiếp đó, bà Asako Okai, Trợ lý Tổng thư ký LHQ, Phó Tổng giám đốc UNDP, Vụ trưởng Vụ hỗ trợ giải quyết khủng hoảng /UNDP trong bài phát biểu khai mạc hội thảo cho biết tháng 6/2017, UNDP và Trung tâm rà phá mìn nhân đạo quốc tế Geneva (GICHD) đã thực hiện nghiên cứu với chủ đề “Không để ai bị bỏ lại phía sau: Hành động bom mìn và Mục tiêu phát triển bền vững” cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa hành động bom mìn và một loạt các mục tiêu phát triển bền vững.

Cùng với sự hỗ trợ của quốc tế, Việt Nam đã đạt được một số kết quả quan trọng trong khắc phục hậu quả chiến tranh, một điều kiện tiên quyết để hướng tới việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và chương trình Nghị sự 2030. Tuy vậy, nhìn về phía trước vẫn còn rất nhiều việc phải làm nhằm giảm bớt những rủi ro, xây dựng tương lai phát triển cho các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi bom mìn, tăng cường sự hợp tác ở cấp độ quốc gia và quốc tế nhằm đạt các mục tiêu Thiên niên kỷ.

Trong tham luận tại hội thảo, bà Caitlin Wiesen, Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam đã nêu bật những thành tựu sự hợp tác của UNDP với Chính phủ Việt Nam trong giải quyết hậu quả bom mìn sau chiến tranh và mối liên hệ giữa hành động bom mìn với việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Với sự hỗ trợ của Tổ chức Hợp tác Quốc tế Hàn quốc (KOICA), dự án “Hàn quốc Việt Nam khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh” có cách tiếp cận toàn diện trong hành động bom mìn bao gồm các hoạt động khảo sát, rà phá, giáo dục nguy cơ bom mìn, hỗ trợ nạn nhân và quản lý thông tin cũng như xây dựng chính sách.

Bà Caitlin Wiesen cho biết, khoảng 20.000 ha đất ở hai tỉnh Quảng Bình và Bình Định của Việt Nam đã được làm sạch với mục tiêu đưa vào phát triển kinh tế xã hội. Dự án sẽ tiếp tục loại bỏ ô nhiễm bom mìn sau chiến tranh để đảm bảo an toàn cho người dân và cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, như phòng khám y tế và trường học, cũng như đất đai để canh tác và phát triển sinh kế. UNDP cũng sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc nâng cao năng lực quản lý, xây dựng cơ sở dữ liệu về các nạn nhân bom mìn, cũng như tham gia các hoạt động Gìn giữ hòa bình của LHQ.

Tại Hội thảo, các bài tham luận của Việt Nam tập trung vào việc tái thiết và xây dựng hòa bình, các nỗ lực của Việt Nam trong khắc phục hậu quả bom mìn và dioxin, cũng như sự tham gia của Việt Nam vào các hoạt động Gìn giữ hòa bình của LHQ. Các bài phát biểu nhấn mạnh rằng hậu quả của chiến tranh vẫn còn rất nặng nề. Công việc khắc phục hậu quả chiến tranh bao gồm xử lý bom mìn, chất độc hóa học/dioxin, quy tập hài cốt liệt sỹ, hỗ trợ nạn nhân chiến tranh là lĩnh vực luôn được được Chính phủ và nhân dân Việt Nam hết sức quan tâm. Bảo vệ cuộc sống và sự an toàn của người dân, làm sạch môi trường để phát triển kinh tế, xã hội bền vững là những ưu tiên hàng đầu.

Bên lề hội thảo, Ban Chỉ đạo 701 và UNDP trưng bày các hình ảnh về các thành tựu trong khắc phục hậu quả sau chiến tranh và Việt Nam tham gia hoạt động Gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc.

Trước đó, trong sáng 25/3 theo giờ New York, tại trụ sở LHQ, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đã có hàng loạt cuộc tiếp xúc song phương với bà Caitlin Wiesen, Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam; Phó Tổng thư ký LHQ về hoạt động hòa bình Jean- Pierra Lacroix, Phó Tổng thư ký LHQ về Hỗ trợ hoạt động thực địa Atul Khare, bà Asako Okai, Trợ lý Tổng thư ký LHQ, Phó Tổng giám đốc UNDP, Vụ trưởng Vụ hỗ trợ giải quyết khủng hoảng /UNDP.

Trong các cuộc gặp song phương, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định Chính phủ và nhân dân Việt Nam thời gian qua đã tích cực phối hợp với các cơ quan, các tổ chức quốc tế nhằm thực hiện các chương trình, dự án khắc phục hậu quả nặng nề do bom mìn, dioxin để lại trên đất nước Việt Nam. Phía Việt Nam cũng đã chủ động tham gia vào các hoạt động Gìn giữ hòa bình của LHQ mà tiêu biểu là hoạt động triển khai Bênh viện dã chiến cấp 2 số 1 tại Nam Sudan, cử các sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam tham gia các phái bộ của LHQ... Trong thời gian tới. Việt Nam cam kết sẽ tăng số lượng các quân nhân nữ tham gia vào các lực lượng Gìn giữ hòa bình của LHQ, phù hợp với mục tiêu bình đẳng giới do LHQ đề ra.

Tất cả đại diện quốc tế trong các cuộc gặp song phương với Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đều đánh giá cao những nỗ lực phối hợp của phía Việt Nam trong khắc phục hậu quả chiến tranh cũng như tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình của LHQ, khẳng định sẽ nỗ lực ủng hộ hết sức mình các hoạt động của Việt Nam trong những lĩnh vực này.