Sáng ngày 29/1/2010 tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức Lễ Ra mắt Ủy ban Tư vấn về Chính sách Thương mại Quốc tế và Lễ Khai trương Cổng thông tin WTO – Hội nhập. Hơn 130 đại biểu đến từ các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong hoạch định, đàm phán và thực thi các cam kết quốc tế, các hiệp hội doanh nghiệp và các cơ quan báo chí truyền thông đã đến tham dự buổi Lễ này.

Ủy ban Tư vấn về Chính sách Thương mại Quốc tế và Cổng thông tin WTO-Hội nhập (www.trungtamwto.vn) là hai hoạt động chính của Chương trình “Doanh nghiệp và Chính sách Thương mại Quốc tế” (DN và CSTMQT) của VCCI, được thực hiện trong khuôn khổ Dự án MUTRAP III (Dự án hỗ trợ thương mại đa biên giai đoạn III EU-Việt Nam), với tài trợ của Liên minh châu Âu.

Chương trình DN và CSTMQT được triển khai nhằm tăng cường vai trò của cộng đồng doanh nghiệp vào quá trình hoạch định chính sách, đàm phán và thực thi các cam kết thương mại quốc tế, khắc phục tình trạng một số cam kết chưa phù hợp với nhu cầu hoặc tác động tiêu cực đến sự phát triển của một số doanh nghiệp, ngành kinh tế cũng như một bộ phận người lao động.

Theo Ông Trần Hữu Huỳnh, Phó Tổng Thư ký VCCI – Chủ tịch Ủy ban tư vấn về Chính sách Thương mại Quốc tế, việc chưa có một cơ chế chính thức nào để doanh nghiệp tham gia, có tiếng nói hay được trình bày trước các cơ quan đàm phán về nhu cầu, lợi ích và những vấn đề mà họ quan tâm trong đàm phán về thương mại quốc tế khiến cơ quan đàm phán thiếu đi một nguồn “nguyên liệu đầu vào” thực tiễn để có các tính toán thích hợp hơn và cộng đồng doanh nghiệp cũng thiếu thông tin để tận dụng tốt các lợi thế mà các cam kết quốc tế này mang lại cũng như chuẩn bị đối mặt với các thách thức. Thực tế thực thi các cam kết quốc tế, đặc biệt là cam kết trong khuôn khổ WTO, trong vài năm trở lại đây cũng cho thấy một phần hệ quả của tình trạng này.

Trong hoàn cảnh hội nhập quốc tế đang ngày càng sâu rộng với việc Chính phủ gia tăng việc đàm phán các FTA, các đàm phán trong khuôn khổ Vòng Doha của WTO và nhu cầu tham gia nhiều các điều ước quốc tế quan trọng khác, việc tăng cường sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp vào quá trình đàm phán, thực thi các cam kết quốc tế của Chính phủ là đặc biệt cần thiết và hữu ích cho cả Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp để khắc phục dần những bất cập nói trên.

Cùng quan điểm về sự cần thiết của việc phối hợp hài hòa công – tư trong hoạt động đàm phán, thực thi cam kết thương mại quốc tế, Ông Hans Farnhammer, Phó Đại diện phụ trách hợp tác của Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam và Bà Nguyễn Hoàng Thúy, Giám đốc Dự án MUTRAP III nhấn mạnh Liên minh châu Âu và MUTRAP III rất quan tâm đến vấn đề này và đang cùng lúc hỗ trợ cho 03 Hiệp hội khác để từng bước nâng cao năng lực chính sách thương mại quốc tế của các hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam.

Đại diện nhiều Hiệp hội và các cơ quan liên quan cũng cho rằng cộng đồng doanh nghiệp còn quá ít cơ hội để tham gia vào quá trình hoạch định chính sách, đàm phán và thực thi các cam kết quốc tế và việc thiết lập Ủy ban tư vấn về Chính sách Thương mại Quốc tế của VCCI là rất đáng hoan nghênh. Các đại biểu cũng đặt hy vọng rất nhiều vào Ủy ban với tính chất là cầu nối, diễn đàn thảo luận, trao đổi cởi mở giữa Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp không chỉ trong quá trình đàm phán mà còn cả trong giai đoạn thực thi các cam kết thương mại quốc tế.

Tại Buổi Lễ, Ủy ban tư vấn về Chính sách Thương mại quốc tế đã ra mắt với 30 thành viên là đại diện của các hiệp hội doanh nghiệp trong các lĩnh vực kinh tế quan trọng và các chuyên gia đến từ các cơ quan có thẩm quyền trong việc hoạch định, đàm phán cam kết quốc tế. Với mục tiêu bước đầu của Ủy ban là tạo ra một kênh hiệu quả để tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp được lắng nghe và lợi ích của các nhóm được tính đến một cách hài hòa trong quá trình hoạch định chính sách, đàm phán và thực thi các cam kết thương mại quốc tế; tiến tới thuyết phục Chính phủ thiết lập một cơ chế tham vấn chính thức giữa các cơ quan Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp trong vấn đề này (tương tự như cơ chế đã đạt được đối với việc xây dựng pháp luật trong nước).

Cũng tại đây, Cổng thông tin điện tử WTO – Hội nhập tại địa chỉ www.trungtamwto.vn (phiên bản tiếng Việt) và www.wtocenter.vn (phiên bản tiếng Anh) đã được giới thiệu như là (i) một kênh thông tin không chỉ về WTO mà còn về các hướng hội nhập khác (đa phương, song phương); (ii) một diễn đàn trao đổi cởi mở và nhiều chiều về tất cả các chính sách thương mại quốc tế và (iii) một địa chỉ tư vấn online mà ở đó các doanh nghiệp, hiệp hội có thể nhận được các khuyến nghị hợp lý, kịp thời từ các chuyên gia thương mại quốc tế. Là một Cổng thông tin được thiết kế đặc biệt phục vụ doanh nghiệp và các hiệp hội, các thông tin được đưa tại đây đều đã được tổng hợp, xử lý, tóm tắt và diễn giải phù hợp với sự quan tâm và nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp chứ không đơn thuần là thông tin thô. Việc xử lý thông tin, cập nhật và tư vấn tại Cổng thông tin điện tử WTO – Hội nhập do Trung tâm WTO của VCCI đảm nhiệm.

Hy vọng rằng việc thành lập và duy trì Ủy ban Tư vấn về Chính sách Thương mại Quốc tế cùng Cổng thông tin WTO – Hội nhập trong khuôn khổ Chương trình DN và CSTMQT của VCCI sẽ mang lại một bước tiến mới trong những nỗ lực tăng cường mối quan hệ giữa Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, từ đó nâng cao hiệu quả và chất lượng của quá trình hội nhập./.

Nguồn: Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam