Hỏi: Con gái tôi lấy chồng qua Mỹ năm ngoái. Cháu vẫn mang hộ chiếu Việt Nam và đang thường trú tại Mỹ. Cháu có nhà tại TP Hồ Chí Minh hiện đang cho thuê. Xin hỏi cháu có thể bán ngôi nhà ấy và chuyển tiền sang Mỹ để góp tiền mua nhà mới không? Con tôi có thể giữ lại nhà để sau này về Việt Nam sinh sống đầu tư hay không?

Trả lời:

1. Theo quyết định 297 ngày 2/10/1991 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng về việc giải quyết một số vấn đề về nhà ở và thông tư 383/BXD-ĐT ngày 5/10/1991 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thi hành quyết định 297, người xuất cảnh hợp pháp có quyền định đoạt đối với nhà ở thuộc quyền sở hữu của mình. Trong trường hợp nhà đem bán thì Nhà nước được quyền ưu tiên mua.

Người đi định cư ở nước ngoài có thể chuyển quyền sở hữu (bán, tặng cho...) hoặc ủy quyền cho Nhà nước/người khác... quản lý căn nhà. Việc mua bán/tặng cho phải làm thành văn bản có sự chứng nhận của cơ quan công chứng nhà nước.

Trong trường hợp uỷ quyền cho người khác sử dụng hay quản lý  bằng văn bản ủy quyền có chứng nhận của cơ quan công chứng nhà nước hoặc chứng thực của UBND cấp quận huyện. Trong văn bản ủy quyền cần nêu rõ: ủy quyền trong những phạm vi nào, thời hạn ủy quyền là bao lâu, việc ủy quyền có thù lao không... để tránh những tranh chấp không đáng có sau này. Việc ủy quyền quản lý, sử dụng căn nhà sẽ chấm dứt khi phát sinh các trường hợp sau: 1. Thời hạn ủy quyền hết hoặc công việc ủy quyền đã hoàn thành; 2. Người ủy quyền bãi bỏ ủy quyền hoặc người nhận ủy quyền khước từ ủy quyền; 3. Người ủy quyền hay người nhận ủy quyền chết.

2. Như vậy, nếu con gái bạn lấy chồng và được Nhà nước Việt Nam cho phép qua Mỹ định cư hợp pháp, con bạn có thế bán ngôi nhà mà mình sở hữu tại TP Hồ Chí Minh và chuyển tiền bán nhà ra nước ngoài. Việc chuyến tiền ra nước ngoài phải tuân thủ các qui định sau:

- Con bạn phải liên hệ với chi nhánh Ngân hàng nhà nước tỉnh, thành phố để làm thủ tục.

- Hồ sơ gồm:

+ Đơn xin chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài (theo mẫu của ngân hàng)

+ Bản sao văn bản của cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cho phép định cư (kèm theo bản dịch có xác nhận của cơ quan dịch thuật hoặc giấy tờ chứng minh công dân Việt Nam được phép định cư ở nước ngoài).

+ Bản sao hộ chiếu của người xuất cảnh.

Công dân Việt Nam được chuyển, mang tối đa mỗi năm không quá 10.000 USD cho 1 người xuất cảnh định cư; hoặc 20% số tiền cho 1 người xuất cảnh định cư nếu tổng số tiền lớn hơn 50.000 USD. Trường hợp xin chuyển, mang trên 50.000 USD phải xuất trình giấy tờ chứng minh có thực số tiền xin chuyển cho mục đích định cư.

3. Nếu con bạn không bán mà muốn giữ lại ngôi nhà đó, con bạn phải uỷ quyền quản lí cho người khác vì nhà của bạn không thể để vô chủ. Sau này bạn vẫn có thể bán và chuyển tiền ra nước ngoài theo qui định của nhà nước hoặc về ở khi hồi hương, định cư lâu dài tại Việt Nam. 

Chúc bạn và gia đình sức khoẻ, may mắn.