ĐỀ ÁN HỖ TRỢ VIỆC DẠY VÀ HỌC TIẾNG VIỆT CHO NGƯỜI VIỆT NAM Ở NƯỚC NGOÀI (Phần 3)
(Tiếp theo kỳ trước)
C. KẾ HOẠCH TRIỂN KHAI (Từ 2004 đến 2008)
Các nhiệm vụ lớn trên đây sẽ được triển khai thực hiện trong 2 giai đoạn:
Giai đoạn I : Xây dựng cơ sở cho việc dạy Tiếng Việt (từ 2004 đến 2006)
Đây là giai đoạn khởi động các công việc nhằm tạo cơ sở ban đầu có hiệu lực cho các công việc sẽ tiến hành lâu dài sau này. Mục tiêu và các công việc cụ thể cần phải làm là:
1. Trên cơ sở đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, một Ban điều hành chung sẽ được thành lập để chỉ đạo công việc dưới sự lãnh đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ban điều hành sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ ngoại giao, Bộ Văn hoá - Thông tin, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và đầu tư cũng như với các ban ngành hữu quan khác để cùng thống nhất chương trình và kế hoạch thực hiện đề án.
2. Tiến hành tìm hiểu tình hình dạy học Tiếng Việt, nhu cầu học Tiếng Việt của Việt kiều và các điều kiện học tập thông qua các phiếu điều tra để có được những số liệu cần thiết đối với một số nước gần gũi như: Lào, Cămpuchia, Thái Lan và sau đó là các nước trọng điểm như Mỹ, Australia, Pháp, Nga, Đức ... Các công việc sẽ tiến hành là:
- Xây dựng bộ công cụ điều tra
- Hướng dẫn điều tra
- Tiến hành điều tra tại các nước thông qua các Sứ quán và Hội đoàn Việt kiều.
- Xử lý số liệu điều tra và viết báo cáo
- Tồ chức hội thảo về nhu cầu và tình hình dạy học Tiếng Việt của kiều bào.
- Ban điều hành sử dụng số liệu để có những quyết sách phù hợp
3. - Thu thập các tài liệu, sách giáo khoa dạy tiếng Việt đã và đang sử dụng ở nước ngoài,
- Thu thập tài liệu về dạy và học Tiếng Việt tại các nước khác nhau
- Mời các chuyên gia ngôn ngữ và giảng dạy Tiếng Việt tham gia đọc, nhận xét về các bộ tài liệu.
- Tổ chức hội thảo về kết quả đánh giá các bộ sách trên
4. Xây dựng 2 bộ chương trình dạy tiếng Việt ở mức độ cơ bản cho từng loại đối tượng, bao gồm các công việc:
- Xây dựng 2 dự thảo chương trình cho hai đối tượng A và B
- Tổ chức hội thảo khoa học lấy ý kiến đóng góp của các chuyên gia trong và ngoài nước
- Hoàn thiện 2 chương trình
5. Tổ chức biên soạn lài liệu dạy học Tiếng Việt, các sách hỗ trợ khác và các thiết bị dạy học đi kèm:
* Sách và tài liệu đi kèm
- Hai bộ sách học cho hai đối tượng học sinh A và B
- Hai bộ sách bài tập cho hai đối tượng học sinh A và B
- Một bộ sách hướng dẫn giảng dạy cho Giáo viên dạy đối tượng A
- Một bộ sách hướng dẫn cho cha mẹ học sinh dạy đối tượng A
- Xây dựng 2 bộ băng hình đi kèm sách học cho hai đối tượng A và B
- Xây dựng 2 bộ đa CD học tiếng cho hai đối tượng A và B
- 1 Bộ thiết bị dạy học đi kèm cho đối tượng A
- Các tài liệu đọc thêm hỗ trợ cho chương trình học Tiếng Việt của hai đối tượng A và B
* Tăng cường hỗ trợ để các cơ quan hữu quan xây dựng và hoàn thiện các chương trình học Tiếng Việt trên mạng lnternet và phương tiện truyền thông khác:
- Chương trình học tiếng Việt trên mạng Intemet
- Chương trình học tiếng Việt qua Đài tiếng nói Việt Nam
- Chương trình học tiếng Việt qua Đài truyền hình Việt Nam
- Truyền và phát các chương trình trên bằng các phương tiện truyền thông.
6. Theo nhu cầu của các Hội đoàn Việt kiều, một số giáo viên dạy tiếng Việt sẽ được tuyển chọn, bồi dưỡng, để làm việc và giảng dạy tại các nước, trước hết là ở Lào, Cămpuchia, Thái Lan. Các công việc sẽ làm là:
- Tuyển chọn giáo viên
- Xây dựng chương trình bồi dưỡng
- Tổ chức các đợt bồi dưỡng
- Tổ chức dạy tại các cộng đồng, các nhà trường có nhu cầu
7. - Tổ chức dạy thử các tài liệu đã được biên soạn tại một số cộng đồng, bao gồm:
- Tổ chức dạy thử các tài liệu dạy học Tiếng Việt trong một số trường cho đối tượng A tại các khu vực khác nhau trước khi thực hiện đại trà.
- Lấy ý kiến góp ý của các giáo viên, cha mẹ học sinh, cộng đồng và học sinh về hai bộ sách đã biên soạn.
- Sửa chữa lần thứ nhất 2 bộ sách trên cơ sở đóng góp ý kiến của cộng đồng và các đối tượng học.
- Dạy thử các tài liệu lần thứ hai
- Lấy ý kiến đóng góp lần thứ hai
- Sửa chữa lần thứ hai các tài liệu đã biên soạn
- In ấn, phát hành chính thức các tài liệu trên.
- Ở những nước có điều kiện thuận lợi, thông qua các Đại sứ quán Việt Nam sẽ giới thiệu với cơ quan giáo dục cũng như với các trường sở tại, chương trình và sách giáo khoa mới để các trường đó có thể sử dụng như một tài liệu chính thức.
8. - Hỗ trợ cơ sở vật chất, phương tiện học tiếng Việt do các hội đoàn Việt kiều thành lập ở Lào, Cămpuchia, Thái Lan, bao gồm:
- Hỗ trợ cơ sở vật chất và phương tiện dạy học cho các lớp học tại Lào, Thái Lan và Cămpuchia
- Hỗ trợ tiền dạy cho giáo viên
- Hỗ trợ các hoạt động văn hoá nhằm nâng cao cơ hội giao tiếp bằng Tiếng Việt cho học sinh.
9. -Tuyên truyền cho cộng đồng Việt kiều về chính sách của Đảng và Nhà nước trong vấn đề ngôn ngữ nhằm bảo vệ tiếng nói, bản sắc văn hoá của người Việt Nam ở nước ngoài, giới thiệu rộng rãi bộ sách của đề án để mọi tầng lớp Việt kiều có cơ hội tiếp cận, sử dụng.
10. - Đưa các tài liệu vào giảng dạy tại các trường lớp của các nước sở tại và cho các đối tượng tự học
- Từng bước đưa các tài liệu dạy học Tiếng Việt mới biên soạn vào dạy cho đối tượng đang được học Tiếng Việt trong nhà trường, tại các khu vực có đông Việt kiều sinh sống.
- Hỗ trợ các mô hình học Tiếng Việt tại cộng đồng do các tổ chức Việt kiều mở.
- Tuyên truyền để các đối tượng tự học tiếp cận, sử dụng tài liệu học Tiếng Việt của đề án.
11. Đánh giá hiệu quả của việc thực hiện đề án giai đoạn 1. Thông qua:
- Các hội thảo về kết quả sử dụng tài liệu của đề án
- Báo cáo của các Đại sứ quán, các hội đoàn Việt kiều, các nhân sĩ, trí thức về việc sử dụng tài liệu học Tiếng Việt và tổ chức học tiếng Việt.
12. Các hoạt động điều hành đề án
- Giám sát việc thực hiện đề án
- Đánh giá từng hoạt động
- Báo cáo cấp có liên quan.
Các tài liệu dạy và học Tiếng Việt do ban soạn thảo của đề án biên soạn sẽ được cung cấp miễn phí cho một số khu vực kiều bào còn gặp nhiều khó khăn của Lào, Thái Lan và Cămpuchia, còn tại các khu vực khác được bán theo giá có hỗ trợ nhằm đảm bảo thu hồi một phần chi phí.
Giai đoạn II: Triển khai rộng (Từ năm 2007 đến 2008)
Đây là giai đoạn nhằm đưa các công việc của giai đoạn I vào nề nếp đồng thời sẽ mở rộng diện hoạt động tới các khu vực khác với chất lượng và hiệu quả cao hơn. Mục tiêu và công việc cụ thể cần làm là:
1. Tạo được sự liên lạc và phối hợp chặt chẽ với các Đại sứ quán Việt Nam tại các nước, với các tổ chức Hội đoàn Việt kiều ở những nước có đông kiều bào sinh sống để hợp tác tiến hành dạy tiếng Việt.
2. Mở rộng địa bàn, tăng số lượng người sử đụng các tài liệu do đề án biên soạn trong các nước, các khu vực khác nhau. Dự kiến sau 5 năm thực hiện, các tài liệu dạy học Tiếng Việt này sẽ được triển khai dạy và sử dụng ở hầu hết những khu vực có đông người Việt sinh sống như:
- Hầu hết các đối tượng A,B sống tại Lào, Cămpuchia và Thái Lan có được tài liệu để học trong các trường lớp chính quy hoặc bán chính quy.
- 30% đối tượng A,B sống ở các nước có đông Việt kiều sinh sống sẽ được tiếp cận, sử dụng các tài liệu và các phương tiện học Tiếng Việt do ban soạn thảo đề án biên soạn.
3. Tiếp tục hỗ trợ cơ sở vật chất và phương tiện dạy học Tiếng Việt cho các Hội đoàn Việt kiều tại Lào, Thái Lan và Cămpuchia.
4. Duy trì, mở rộng và nâng cao chất lượng các hình thức, nội dung dạy học tiếng Việt từ xa thông qua Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, mạng Internet, các Website cụ thể:
- Duy trì nâng cao chất lượng các chương trình dạy học tiếng Việt cho các đối tượng A, B
- Duy trì, nâng cao chất lượng chương trình bồi dưỡng nội dung và phương pháp giảng dạy cho giáo viên.
- Đảm bảo sau 5 năm thực hiện dự án hầu hết các đối tượng có nhu cầu học tiếng Việt được tiếp cận với dịch vụ dạy học từ xa của đề án.
5. Bổ sung, điều chỉnh hai chương trình, hai bộ tài liệu dạy tiếng Việt sau 5 năm thực hiện để sát hợp với nhu cầu và điều kiện học của từng đối tượng:
- Điều chỉnh 2 bộ Chương trình dạy học Tiếng Việt cho 2 đối tượng A, B
- Điều chỉnh 2 bộ sách giáo khoa cho 2 đối tượng A, B
- Điều chỉnh nội dung sách hướng dẫn giảng dạy cho đối tượng A
- Điều chỉnh các phương tiện dạy học đi kèm (Băng hình, đĩa CD)
6. Biên soạn các loại sách bổ trợ cho các chương trình dạy Tiếng Việt.
- Biên soạn các sách đọc thêm cho các đối tượng A, B (Truyện đọc, truyện tranh)
- Biên soạn các sách tham khảo cho giáo viên
7. Tuyển chọn, bồi dưỡng giáo viên mới (ngắn hạn - dài hạn) ở trong nước và nước ngoài dạy Tiếng Việt cho các nước có nhu cầu:
- Mở 20 lớp bồi dưỡng giáo viên dạy học Tiếng Việt ở nước ngoài
- Mở 20 lớp bồi dưỡng giáo viên dạy học Tiếng Việt ở trong nước
8. Tiếp tục bồi dưỡng nội dung và phương pháp dạy Tiếng Việt cho các giáo viên đã dạy ở giai đoạn 1:
- Mở 20 lớp bồi dưỡng giáo viên dạy học Tiếng Việt ở nước ngoài
- Mở 20 lớp bồi dưỡng giáo viên dạy học Tiếng Việt ở trong nước
9. - Tổ chức hội nghị thống nhất mục tiêu và phương pháp biên soạn các loại sách song ngữ cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở
10. - Biên soạn sách song ngữ:
- Song ngữ Việt - Anh(3 cuốn)
- Song ngữ Việt - Pháp (3 cuốn)
- Song ngữ Việt - Nga (3 cuốn)
- Song ngữ Việt - Đức (3 cuốn)
- Song ngữ Việt - Lào (3 cuốn)
- Song ngữ Việt- Cămpuchia(3 cuốn)
- Song ngữ Việt -Thái Lan(3 cuốn)
11. Biên soạn sách ngữ pháp tiếng Việt sơ giản cho học sinh
12. In ấn thêm các tài liệu cho giai đoạn tiếp theo
13. Các hoạt động điều hành đề án
14. Tổng kết chung việc thực hiện đề án.
- Tổ chức các hội nghị, hội thảo ở trong nước và nước ngoài thông qua các Đại sứ quán, các hội đoàn Việt kiều để đánh giá việc thực hiện đề án và định hướng cho giai đoạn tiếp theo.
Tiến trình thực hiện Đề án dạy tiếng Việt cho người Việt Nam ở nước ngoài
Giai đoạn 1 (2004 - 2006)
Thời gian | Nội dung công việc | Kết quả dự kiến | Cơ quan chủ trì |
Quý III - 2004 |
1- Thành lập Hội đồng Chỉ đạo liên Bộ và Ban Điều hành Đề án |
Hội đồng chỉ đạo liên Bộ và Ban Điều hành đề án | Bộ GD & ĐT |
2005 |
2- Bước đầu tìm hiểu tình hình dạy và học Tiếng Việt, nhu cầu về tài liệu học tiếng Việt tại các nước. |
Bộ phiếu điều tra
Báo cáo kết quả điều tra và phương hướng cần làm |
Bộ GD & ĐT |
2005 |
3- Thu thập các sách giáo khoa, tài liệu dạy tiếng Việt ở nước ngoài để đánh giá nội dung và phương pháp dạy học. |
Có tài liệu và hội thảo đánh giá | Bộ GD & ĐT |
2005 |
4- Thành lập Hội đồng tác giả biên soạn chương trình và các loại tài liệu dạy học. |
Hội đồng biên soạn chương trình và tài liệu dạy học | Bộ GD & ĐT |
2005 |
5- Các hoạt động khảo sát ở nước ngoài tìm hiểu về nhu cầu và thực tế giảng dạy tiếng Việt |
3 đoàn đi khảo sát tại châu Mỹ, châu Âu và Thái Lan | Bộ GD & ĐT |
2005 | 6- Xây dựng dự thảo hai chương trình dạy tiếng Việt 2 đối tượng A và B | 2 Dự thảo Chương trình | Bộ GD & ĐT |
2005 |
7- Tổ chức hội thảo để góp ý về các chương trình trên. Xác định phương hướng biên soạn tài liệu dạy học. |
Kỷ yếu hội thảo và định hướng biên soạn |
Bộ GD & ĐT |
2005 | 8- Hoàn thiện hai bộ chương trình | 2 bộ chương trình | Bộ GD & ĐT |
2005 | 9- Tổ chức hội nghị tác giả mở rộng để trao đổi ý kiến, thống nhất các phương hướng lơn, phương pháp biên soạn, phương pháp giảng dạy và đề cương biên soạn tài liệu dạy học Tiếng Vêệt cho các đối tượng. | Thống nhất nội dung, phương pháp và đề cương các cuốn sách | Bộ GD & ĐT |
2005 | 10- Tổ chức tập huấn biên soạn sách dạy Tiếng Việt cho các tác giả. | Các tác giả nắm cách làm sách mới | Bộ GD & ĐT |
2005 | 11- Biên soạn các tài liệu dạy học tiếng Việt cho đối tượng A - Sách giáo khoa (5 cuốn) - Sách bài tập (5 cuốn) - Sách hướng dẫn giáo viên (5 cuốn) - Thiết bị dạy học đi kèm (5 bộ) |
Các tài liệu cho đối tượng A | Bộ GD & ĐT |
2005 | 12- Biên soạn các tài liệu dạy học tiếng Việt cho đối tượng B - Sách giáo khoa (5 cuốn) - Sách bài tập (5 cuốn) - Đĩa CD (5 bộ) - Băng hình (5 cuốn) - Sách hướng dẫn cách học (1 cuốn) |
Các tài liệu cho đối tượng B | Bộ GD & ĐT |
2006 | 13- Thẩm định và sửa chữa các tài liệu cho đối tượng A | Các tài liệu đã được duyệt và điều chỉnh | Bộ GD & ĐT |
2006 | 14- In ấn và các loại tài liệu cho đối tượng A để dạy thử nghiệm | Có sách và các phương tiện đi kèm | Bộ GD & ĐT |
2006 | 15- Thẩm định và sửa chữa các tài liệu cho đối tượng B | Các tài liệu đã được duyệt và điều chỉnh | Bộ GD & ĐT |
2006 | 16- In ấn và phát hành các tài liệu cho đối tượng B | Bộ GD & ĐT |
|
2006 | 17- Biên soạn các tài liệu đọc thêm cho các đối tượng A, B - Sách đọc thêm cho đối tượng A (10 cuốn) - Sách đọc thêm cho đối tượng B (10 cuốn) |
Có bản thảo sách đọc thêm | Bộ GD & ĐT |
2006 | 18- Thẩm định các tài liệu đã biên soạn, sửa chữa bổ sung | Các tài liệu đã được duyệt và điều chỉnh | Bộ GD & ĐT |
2006 | 19- In ấn và phát hành các loại tài liệu trên dựa trên tổng hợp các nhu cầu | Có tài liệu sử dụng | Bộ GD & ĐT |
2006 | 20- Tuyên truyền thông tin về bộ tài liệu mới. Từng bước đưa tài liệu đã biên soạn vào việc giảng dạy ở các nước có nhu cầu. | Tiến hành giảng dạy | Các sứ quán, hội đoàn Việt kiều |
2006 | 21- Tăng cường hỗ trợ để xây dựng chương trình dạy Tiếng Việt từ xa: * Chương trình học cho các đối tượng A, B: - Chương trình học Tiếng Việt trên mạng Internet - Chương trình học Tiếng Việt qua Đài tiếng nói Việt Nam - Chương trình học Tiếng Việt qua Đài truyền hình Việt Nam * Chương trình bồi dưỡng cho giáo viên từ xa |
Chương trình học tiếng Việt trên mạng.
Chương trình dạy tiếng Việt trên sóng phát thanh và truyền hình Việt Nam |
Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam. Bộ GD & ĐT |
2006 | 22- Đưa chương trình dạy Tiếng Việt lên mạng Internet - Thiết bị phần cứng - Phần mềm hệ thống/ công cụ/ ứng dụng - Biên soạn bài giảng - Quay phim chụp ảnh - Thuê đường truyền |
Bộ GD & ĐT |
|
2006 | 23- Bồi dưỡng giáo viên dạy tiếng Việt ở Lào, Cămpuchia và Thái Lan - Tuyển chọn giáo viên - Xây dựng nội dung bồi dưỡng - Tiến hành bồi dưỡng - Tổ chức dạy thử tại 3 nước |
Giáo viên giảng dạy tại những nơi có nhu cầu | Bộ GD & ĐT |
2006 | 24- Tiến hành dạy thử nghiệm tài liệu tại một số nước - Tiến hành dạy thử lần thứ nhất - Lấy ý kiến đóng góp cho chương trình tài liệu lần thứ nhất - Sửa chữa tài liệu lần thứ hai - Tiến hành dạy thử lần thứ 2 - Lấy ý kiến đóng góp lần thứ 2 - Sửa chữa chương trình tài liệu lần thứ 2 |
Tài liệu được hoàn thiện | Bộ GD & ĐT |
2006 | 25- In ấn các tài liệu chính thức | Có tài liệu | Các nhà xuất bản |
2006 | 26- Từng bước tiến hành giảng dạy cho các đối tượng A và B tại các nước khác nhau | Các sứ quán, Bộ GD & ĐT | |
2006 | 27- Hỗ trợ cơ sở vật chất, phương tiện học tiếng cho các trường ở Lào, Cămpuchia, Thái lan | Các trường được hỗ trợ cơ sở vật chất |
|
2006 | 28- Tuyên truyền về chính sách của Đảng và Nhà nước và bộ sách tiếng Việt | Các sứ quán | |
2006 | 29- Các hội nghị, hội thảo rút kinh nghiệm về việc dạy tiếng Việt cho người Việt Nam ở nước ngoài |
Bộ |
|
2006 | 30- Các hoạt động điều hành |
Ban Điều hành |
Giai đoạn II (2007- 2008)
Thời gian | Nội dung công việc | Kết quả dự kiến | Cơ quan chủ trì |
2007 - 2008
|
1- Từng bước mở rộng địa bàn, dạy Tiếng Việt tăng số lượng người sử dụng các tài liệu của đề án
|
Hầu hết các đối tượng A, B ở Lào, Cămpuchia, Thái Lan có tài liệu để học - 30 % đối tượng A, B ở các nước khác được tiếp cận với tài liệu |
Bộ
|
2- Hỗ trợ cơ sở vật chất cho các lớp học tiếng Việt của Việt kiều ở Lào, Cămpuchia, Tháilan
3- Duy trì, mở rộng và nâng cao chất lượng dạy học từ xa |
Bộ
|
||
4- Điều chỉnh chương trình, sách giáo khoa sau 5 năm thực hiện cho phù hợp với thực tế. - Điều chỉnh chương trình - Điều chỉnh 2 bộ sách - Điều chỉnh 1 bộ sách hướng dẫn giáo viên - Điều chỉnh 1 bộ sách hướng dẫn tự học - Điều chỉnh CD, băng hình... |
Có bản thảo các bộ sách song ngữ
|
Bộ
|
|
5- Biên soạn các loại tài liệu đọc thêm cho đối tượng A, B - Sách đọc thêm cho đối tượng A (20 cuốn) - Sách đọc thêm cho đối tượng B (20 cuốn) - Sách tham khảo giáo viên |
Có bản thảo
|
||
6- Thẩm định các loại sách trên | Sửa chữa và thông qua | ||
7- Bồi dưỡng, tuyển chọn các giáo viên mới để dạy tiếng Việt tại các địa bàn mới - Ở trong nước (20 lớp) - Ở nước ngoài (20 lớp) |
Các lớp bồi dưỡng
|
||
8- Tiếp tục bồi dưỡng nội dung và phương pháp giảng dạy Tiếng Việt cho giáo viên đã dạy ở giai đoạn 1 - Ở trong nước (20 lớp) - Ở nước ngòai (20 lớp) |
Giáo viên giảng dạy ở những nơi có nhu cầu
|
||
9- Tổ chức hội nghị thống nhất mục tiêu và phương pháp biên soạn các loại sách song ngữ cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở | Những hướng dẫn chung
|
||
10- Biên soạn sách song ngữ; - Song ngữ Việt - Anh (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Pháp (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Nga (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Đức (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Lào (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Cămpuchia (3 cuốn) - Song ngữ Việt - Thái Lan (3 cuốn) |
Có các bản thảo
|
Bộ
|
|
11- Biên soạn sách ngữ pháp tiếng Việt sơ giản cho học sinh (1 cuốn) | |||
12- Thẩm định các loại sách đã biên soạn | Có bản thảo | ||
13- In ấn, phát hành các loại sách trên | Thông qua và sửa chữa | ||
14- In ấn thêm các tài liệu sau khi đã sửa chữa để mở rộng hoạt động | Có sách học | ||
15- Các hội nghị hội thảo đánh giá, tổng kết việc thực hiện đề án | |||
16- Các hoạt động điều hành | |||
17- Các hoạt động khác |
(Xem tiếp kỳ sau)
Cập nhật 24-03-2005