KHÁI QUÁT CHUNG

1. Tên nư­ớc: Cộng hoà Hồi giáo Pa-kít-xtan (Islamic Republic of Pa-kít-xtan).

2. Thủ đô: Ít-xla-ma-bát (Islamabad).

3. Quốc kỳ:

4. Ngày quốc khánh: 23/3/1940 (Ngày độc lập); 14/8/1947 (tách khỏi Ấn Độ thuộc Anh)

5. Diện tích: 803.944 km².

6. Dân số: 212.742.631 người (2019).

7. Vị trí địa lý: Pa-kít-xtan phía Đông giáp Ấn Độ, phía Nam giáp Biển Ả- rập, phía Tây Nam giáp I-ran, phía Tây và phía Bắc giáp Ap-ga-ni-xtan, phía Đông Bắc là khu vực tranh chấp Ca-sơ-mia (Kashmir) có biên giới giáp Trung Quốc.

8. Đơn vị tiền tệ: Ru-pi Pa-kít-xtan (Rs), 1 USD = 169 PKR (8/2020).

9. Thu nhập bình quân đầu người: 1.388 USD (2019).

10. Dân tộc: Pa-kít-xtan có trên 50 chủng tộc, trong đó 5 chủng tộc lớn là người Pằn-dáp (Punjab), Sin-đi (Sindhi), Pát-xtun (Pashtun), Mu-ha-dơ (Muhajirs) (những người di cư từ Ấn Độ sang trong thời gian phân tách và trước đó) và Ba-lóc (Baloch).

11. Tôn giáo: Đạo Hồi là quốc đạo, hơn 97% dân số theo đạo Hồi trong đó dòng Săn-ni (Suni) chiếm 77%, dòng Si-a (Shi’a) chiếm 20%. Đạo Hin-đu 1,5%; Thiên chúa 1% và một số đạo khác.

12. Ngôn ngữ: Ngôn ngữ chính thức là tiếng U-đu (nhưng chỉ chiếm 8%). Tiếng Anh là ngôn ngữ hành chính, được sử dụng rộng rãi. Các ngôn ngữ của các chủng tộc lớn khác như Pằn-da-bi (Punjabi) 48%, Sin-đi (Sindhi) 12%, Ba-lo-chi (Balochi) 3%, Pát-xtun (Pashtu) 8%, Bờ-ra-hui (Brahui) 1%, Hin-đô (Hindko) 2%  và các ngôn ngữ khác 1%.

II. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - KINH TẾ - XÃ HỘI

1. Chính trị:

         - Thế chế nhà nước: Theo thể chế Cộng hoà Liên bang.

- Hệ thống Luật pháp Pa-kít-xtan dựa trên luật của Anh, có chỉnh sửa phù hợp với nhà nước Hồi giáo, chấp nhận tài phán của Luật Hồi giáo.

- Hệ thống Hành pháp gồm Tổng thống là Nguyên thủ quốc gia, Thủ tướng và Nội các Chính phủ. Tại các bang có chính phủ của bang (gồm Viện lập pháp bang, chính quyền bang); đứng đầu là Thủ hiến Bang.

- Hệ thống Lập pháp: Quốc hội lưỡng viện (Majlis-e-Shoora) gồm Thượng viện 104 ghế và Quốc hội 342 ghế (trong đó 70 ghế dành cho phụ nữ và những người không theo đạo Hồi, được chia theo tỷ lệ thắng cử của các đảng chính trị trong Quốc hội). Thượng nghị sĩ do các viện lập pháp bang bầu lên, nhiệm kỳ 6 năm, trong đó 1/3 được bầu 2 năm một lần. Nghị sĩ Quốc hội được bầu qua phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 5 năm.

- Hệ thống Tư pháp: Hệ thống tòa án của Pa-kít-xtan được tổ chức thành một hệ thống phân cấp, cao nhất là Toà án Tối cao, thấp hơn là Tòa án cấp cao, Tòa án Liên bang Shariat (ở mỗi tỉnh và một ở Thủ đô Liên bang), Tòa án huyện (mỗi huyện). Trong tất cả các thị trấn và thành phố có Tòa án tư pháp, Tòa sơ thẩm và Tòa án dân sự. Chánh án là người đứng đầu Tòa án Tối cao.

- Các lãnh đạo Pa-kít-xtan hiện nay:

+ Tổng thống: A-ríp An-vi (Arif Alvi) (từ 9/2018);

+ Thủ tướng: Im-ran Khan (Imran Khan) (từ 8/2018);

+ Chủ tịch Quốc hội: A-sát Cai-sơ (Asad Qaiser) (từ 8/2018);

+ Bộ trưởng Ngoại giao: Mác-đum Sa Ma-mút Quê-si (Makhdoom Shah Mahmood Qureshi) (từ 8/2018).

2. Kinh tế - xã hội:

Pa-kít-xtan chứng kiến giảm tốc kinh tế trong 5 năm trở lại đây. Trong năm tài khóa 2019, với mức tăng trưởng GDP đạt 3.3% so với mức 5.5% của năm tài khóa 2018, và nợ công lên đến 4094 tỉ Rupee (539 tỉ USD) cho đến tháng 12/2019. Kim ngạch xuất nhập khẩu của Pa-kít-xtan trong năm tài khóa 2019 giảm xuống còn 12.6% với giá trị 23 tỉ USD (với xuất khẩu) sau khi đạt được mức tăng 13.7% trong năm tài khóa 2018 và giảm xuống còn 5% với giá trị 54,8 tỉ USD (với nhập khẩu) sau khi đạt được mức tăng 14.9% trong năm tài khóa 2018. Gần đây, Pa-kít-xtan tiếp tục chứng kiến sự suy giảm trong tăng trưởng GDP do những tác động tiêu cực của dịch Covid-19 gây ra. Cụ thể, Ngân hàng nhà nước Pa-kít-xtan đã điều chỉnh tốc độ tăng trưởng GDP của Pa-kít-xtan xuống 3% so với mục tiêu ban đầu 3,5% cho năm tài khóa 2020. Trong khi đó, Ngân hàng phát triển châu Á-ADB và Ngân hàng Thế giới-WB đã lần lượt dự báo tốc độ tăng trưởng của Pa-kít-xtan sẽ rơi vào mức 2.6%  và 1.1% trong năm 2020.

QUAN HỆ VIỆT NAM - PA-KÍT-XTAN

1.  Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam: 08/11/1972

2.  Khuôn khổ quan hệ: Quan hệ ngoại giao   

3. Những mốc lớn trong quá trình phát triển quan hệ:

- Ngày 08/11/1972, Việt Nam và Pa-kít-xtan lập quan hệ ngoại giao.

- Năm 1973, Pa-kít-xtan lập Đại sứ quán tại Hà Nội, sau đó năm 1980 rút Đại sứ quán.

- Năm 1978, ta lập Đại sứ quán ở Pa-kít-xtan và rút năm 1984.

- Tháng 10/2000, Pa-kít-xtan đã mở lại Đại sứ quán và cử Đại sứ thường trú tại Hà Nội.

- Tháng 5/2001, Tổng thống P. Mu-sa-ráp thăm chính thức Việt Nam

- Tháng 3/2004, Chủ tịch nước Trần Đức Lương thăm chính thức Pa-kít-xtan.

- Tháng 11-12/2005, Ta đã mở lại Đại sứ quán tại Ít-xla-ma-bát và Văn phòng thương mại tại Ka-ra-chi.

- Năm 2010, Bộ trưởng Ngoại giao Pa-kít-xtan Mác-đum Sa Ma-mút Quê-xi dự ARF lần thứ 17.

Tháng 6 năm 2020