1. Khái quát:
- Tên
nước Cộng hoà Xi-ê-ra Lê-ôn (Sierra
Leone)
- Thủ
đô Freetown
- Vị
trí địa lý nằm ở Tây Phi, phía Bắc và Đông giáp Ghi-nê (Guine), Tây giáp Đại
Tây dương, Nam và Đông Nam giáp Li-bê-ri-a (Liberia)
- Diện
tích 71.740 km2
- Dân
số 6,29 triệu người (2009)
- Khí
hậu Nhiệt đới nóng và ẩm
- Dân
tộc Có 20 bộ tộc chiếm 90% dân số trong đó có hai bộ tộc lớn nhất là Temne 30%,
Mende 30%.
- Ngôn
ngữ Tiếng Anh, tiếng thổ ngữ Mende (dùng ở phía Nam), Temne (dùng ở phía Bắc)
- Tôn
giáo 60% Hồi giáo, 30% tôn giáo cổ truyền, 10% Thiên chúa giáo
- Quốc
khánh 27/4/1961
- Tổng
thống: Ơn-nét Bai Cô-rô-ma (Ernest Bai Koroma) (từ 17/9/2007)
- Bộ trưởng Ngoại giao và hợp tác quốc tế: Bà Giai-náp
Ha-oa Ban-gu-ra (Zainab Hawa Bangura),
từ 2007
2. Lịch sử:
- Năm
1462, người Bồ Đào Nha bắt đầu xâm nhập vào Sierra Leone.
- Năm
1500, thực dân Bồ mới thiết lập được một số cứ điểm của họ ở đây. Sau đó người
Pháp, Hà Lan, Anh tiếp tục xâm nhập, bắt những người Phi làm nô lệ.
- Năm
1896, Anh biến Sierra Leone
thành thuộc địa bảo hộ của mình. Nhân dân Sierra Leone đã nhiều lần nổi dậy
đấu tranh chống thực dân Anh.
- Ngày
27/4/1961, Anh phải trao trả độc lập cho Sierra Leone, nhưng vẫn đặt dưới sự
bảo trợ của Anh và thuộc Khối liên hiệp Anh.
- Ngày
19/4/1971, Thủ tướng S.Stevens tuyên bố thành lập nước Cộng hoà Sierra Leone,
xoá bỏ chế độ toàn quyền Anh, lập chế độ Tổng thống nhưng vẫn thuộc khối Liên
hiệp Anh và thành viên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
3. Chính trị:
3.1. Đối nội:
- Sierra Leone là
nước đang phát triển nhưng thực hiện dân chủ đa đảng từ rất sớm (1962). Tổng
thống đứng đầu nhà nước và chính phủ.Tuy nhiên, tình hình chính trị luôn không
ổn định, đã xẩy ra nhiều cuộc đảo chính. Tổng thống AHMED TEJAN KABBAH trúng cử
Tổng thống trong cuộc bầu cử dân chủ năm 1996 và 2002.
- Kể
từ 1991, cuộc nội chiến giữa quân Chính phủ và Mặt trận Cách mạng thống nhất
(RUF) đã làm hàng chục ngàn người Sierra Leone chết và hơn 2 triệu người (hơn
1/3 dân số) phải di cư sang các nước láng giềng. Tháng 6/1/1999, lực lượng Mặt
trận Cách mạng thống nhất (RUF) phát động đấu tranh vũ trang chống lại Chính
quyền của Tổng thống hợp pháp và đã chiếm phía Đông và trung tâm thủ đô
Freetown trong đó có Phủ Tổng thống, Sở cảnh sát. Lực lượng gìn giữ hoà bình
của Cộng đồng các nước Tây Phi (ECOWAS) đã đưa quân vào Sierra Leone và đẩy luì
lực lượng nổi dậy ra khỏi thủ đô.
-
Tháng 7/1999, Chính phủ của Tổng thống Kabbah và Mặt trận cách mạng thống nhất
đã ký Hiệp định hoà bình .
-
Tháng 5/2000, hiệp định hoà bình bị phá vỡ sau khi RUF bắt cóc 500 lính gìn giữ
hoà bình của Liên hợp quốc đang thực thi nhiệm vụ tại Sierra Leone.
- Cuối
năm 2000, Liên hợp quốc đã đưa 13.000 quân đến để bảo vệ thủ đô Freetown và các thành phố chính của Sierra Leone.
Với sự giúp đỡ của LHQ và các nước ECOWAS, tình hình chính trị Sierra Leone đã
ổn định, chấm dứt nội chiến.
- Từ tháng 1/2006 Phái bộ Liên hiệp
quốc tại Sierra Leone UNAMSIL chấm dứt họat động và được thay thế bằng Văn
phòng Hỗn hợp của Liên hợp quốc tại Sierra Leon (UNIOSIL) - một văn phòng dân
sự có nhiệm vụ chủ yếu là hỗ trợ chính quyền Sierra Leon nâng cao năng lực quản
lý, tăng cường khả năng an ninh hỗ trợ hoạt động nhân đạo và tái thiết đất nước.
3.2. Đối ngoại
- Sierra Leone
thực hiện chính sách đa dạng hoá quan hệ, coi trọng quan hệ với các nước láng
giềng, phát triển quan hệ với các nước lớn (Mỹ, Nga, Trung Quốc). Hiện nay đang
đẩy mạnh quan hệ kinh tế với Anh, Mỹ, Bỉ và EU. Sierra
Leone rất coi trọng thúc đẩy hợp tác với các nước đang
phát triển trong khuôn khổ hợp tác Nam-Nam, trong đó có Việt Nam.
4. Kinh tế:
- Sierra Leone là
nước nông nghiệp, 2/3 dân số làm nghề nông. Sản phẩm chính là lúa, lạc, dầu cọ,
chà là, cacao . Sierra Leone
là nước xuất khẩu dầu cọ lớn thứ 3 châu Phi sau Nigeria và CHDC Congo.
- Tài nguyên chủ yếu: Kim cương, vàng, ti-tan, bô-xít, sắt.
- Về
công nghiệp, Sierra Leone đã xây dựng được một số cơ sở sản xuất như nhà máy
chế biến thực phẩm, rau quả, xay sát, lọc dầu, sản xuất vật liệu xây dựng, xi
măng và thuốc lá.
- Chiến
lược phát triển kinh tế của Sierra
Leone dựa vào phát triển công nghiệp để xuất
khẩu các hàng nông sản như hạt cọ, cà phê, cá và khai thác khoáng sản, nhất là
kim cương.
- Sierra
Leone xuất hàng hoá chủ yếu là kim cương, cà phê, cá, ca-cao sang Bỉ (38%), Mỹ
(6%), Anh (4%) và nhập khẩu chủ yếu lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh và
máy móc, vật tư, nhiên liệu từ Anh (34%), Mỹ (8%), Italy (7%) và Ni-giê-ri-a
(5%).
- GDP: 2,08 tỷ USD (2009)
- GDP đầu người: 406 USD
- Tăng trưởng: 1 % (2009)
(nguồn: CIA)
5. Quan hệ với Việt Nam :
a. Quan hệ chính trị, kinh tế:
- Việt
Nam và Sierra Leone
lập quan hệ ngoại giao (24/6/1982). Quan hệ chính trị hai nước tốt đẹp, ủng hộ
lẫn nhau trong các diễn đàn quốc tế (KLK, LHQ).
- Hiện
nay ta đang xúc tiến dự án đầu tư sản xuất, cung cấp lúa giống và lúa thương
phẩm, các loại cây lương thực khác (ngô, sắn, lạc, đậu) đáp ứng nhu cầu của
Sierra Leone và xuất khẩu sang các nước Tây Phi.
- Năm
2009, kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt trên 33 triệu USD trong đó chủ yếu
là Việt Nam xuất khẩu sang bạn (31,5 triệu USD).
b. Trao đổi đoàn:
- Phía Sierra Leone: ông E. JOHNY, Công sứ
Sierra Leone thăm Việt Nam (12/2001), Đại sứ Sierra Leone tại Bắc Kinh dẫn đầu
đoàn sang tham dự Hội thảo Việt Nam – châu Phi tổ chức tại Hà nội từ 28 – 30/5
(5/2003).
c. Các hiệp định đã ký: Biên bản ghi nhớ về hợp tác nông nghiệp, sản
xuất muối (12/2001); Hiệp định kinh tế – thương mại, văn hoá và công nghệ
(5/2003)
d.
Cơ quan đại diện:
- Đại sứ quán Sierra Leone tại Bắc Kinh, Trung Quốc kiêm nhiệm
Việt Nam.
+ Địa chỉ: 7
Dongahi Men, Wai Dajie Sanitun, 100600, Beijing
, China
Điện thoại: +86-1065321712
- Đại sứ quán Việt Nam
tại Nigeria kiêm nhiệm Sierra Leone
+ Địa chỉ: No 9 River
Niger street, Off Danube street, Maitama, Abuja, Nigeria.
+ Điện thoại: (234-09)8703678 và (234-09)8703679