A. THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ NƯỚC CỘNG HOÀ KÊ-NI-A
Tên nước: Cộng hòa Kê-ni-a (Republic of Kenya)                            
Thủ đô: Nai-rô-bi (Nairobi)                               
Quốc khánh: 12/12/1963                              
Vị trí địa lý: Kê-ni-a nằm ở Đông Phi, trên đường xích đạo, giáp Ê-thi-ô-pi-a (Ethiopia), Xu-đăng (Sudan), U-gan-đa (Uganda), Tan-da-ni-a (Tan-da-ni-a), Xô-ma-li (Somali) và Ấn Độ dương. Miền Bắc chủ yếu là sa mạc, miền Nam và vùng bờ biển phía Đông đất đai mầu mỡ, tập trung phần lớn dân cư.                               
Diện tích: 580.646 km2                              
Khí hậu: Nhiệt đới                            
Dân số: 54,98 triệu người (2021, theo Ngân hàng Thế giới)                               
Ngôn ngữ:  tiếng Anh, tiếng Swahili                             
Đơn vị tiền tệ: đồng Shilling Kê-ni-a (1 USD = 117,75 KES)                              
GDP: 110,35 tỉ USD (2021, theo Ngân hàng Thế giới)
GDP/đầu người: 2006 USD (2021, theo Ngân hàng Thế giới)
Tôn giáo: Đạo Thiên Chúa (Christian 82,5%), đạo Hồi (11%), còn lại theo tôn giáo cổ truyền                              
Cơ cấu hành chính: 47 hạt.
Lãnh đạo chủ chốt:                    
+ Tổng thống : U-hu-ru Ken-ni-át-ta (Uhuru Kê-ni-atta) (từ tháng 4/2013, tái đắc cử tháng 8/2017);
+ Chủ tịch Quốc hội: Giớt-tin Mu-tu-ri (Justin Muturi) (từ tháng 3/2013);
+ Chủ tịch Thượng viện: Ken Lu-xa-ka (Ken Lusaka) (từ tháng 8/2017);
+ Bộ trưởng Ngoại giao (Foreign Affairs Cabinet Secretary): Bà Rây-chen A-ua Ô-ma-mô (Raychelle Omamo) (từ tháng 01/2020).
II. Khái quát lịch sử
Từ đầu Công nguyên, các bộ lạc người Phi đã sinh sống ở vùng đất là Kê-ni-a ngày nay. Thế kỷ thứ 7, các nhà buôn Ả-rập và Ba tư đến Kê-ni-a và đến kiểm soát toàn bộ khu vực vào thể kỷ thứ 10. Tiếp đó, Kê-ni-a rơi vào tay thực dân Bồ Đào Nha và Anh. Đầu những năm 1920, Hội thanh niên Ki-quin được thành lập, chống sự thống trị của thực dân Anh. Liên minh dân tộc Phi Kê-ni-a (Kê-ni-a African National Union - KANU) đã lãnh đạo nhân dân Kê-ni-a giành độc lập từ Anh ngày 12/12/1963. Giai đoạn 1963 – 1978, Đảng Liên minh Quốc gia Kê-ni-a (KANU) liên tục cầm quyền và được lãnh đạo bởi ông Jomo Kê-ni-atta (cha của Tổng thống U-hu-ru Ken-ni-át-ta). Giai đoạn 1978 -2002, dưới áp lực của phương Tây, Tổng thống Daniel arap Moi thực thi các biện pháp cải cách và thiết lập chế độ đa đảng tại Kê-ni-a vào năm 1991.
III. Thể chế nhà nước, chế độ chính trị, đảng phái chính trị
- Kê-ni-a theo chế độ Cộng hòa Tổng thống. Tổng thống là người đứng đầu Chính phủ, nhiệm kỳ 5 năm, được bầu qua phổ thông đầu phiếu. Tháng 8/2010, Hiến pháp mới thông qua bằng trưng cầu dân ý được coi là bước tiến quan trọng đối với Kê-ni-a thể hiện qua cải cách thể chế nhằm tái cân bằng quyền lực (lập Thượng Viện, bãi bỏ chức Thủ tướng, chú trọng hơn đến quyền chính trị và xã hội) và cải cách bầu cử (lập Ủy ban bầu cử độc lập, thông qua đạo luật về các đảng phái…).
- Cơ cấu nghị viện: Theo hệ thống lưỡng viện gồm: Quốc hội (Chủ tịch Quốc hội cùng 290 thành viên được bầu từ các cử tri đã đăng ký, 47 phụ nữ được bầu từ các cử tri của các hạt, 12 thành viên được các đảng phái chính trị của Quốc hội đề cử để đại diện cho lợi ích đặc biệt của thanh niên, người khuyết tật và người lao động) và Thượng viện (Chủ tịch Thượng viện cùng 47 thành viên được bầu từ các quận, 16 thành viên nữ được các đảng phái đề cử, 2 thành viên gồm 1 nam, 1 nữ đại diện cho thanh niên, 2 thành viên gồm 1 nam, 1 nữ đại diện cho người khuyết tật.
- Các đảng phái chính trị: Kê-ni-a có khoảng gần 30 đảng phái chính trị, trong đó các đảng chính gồm:
+ Đảng Julibee (Julibee Party): đảng đứng đầu liên minh cầm quyền, thành lập vào tháng 9/2016 do 11 đảng chính trị hợp lại, hiện chiếm 172/349 ghế Quốc hội và 34/67 ghế Thượng viện. Lãnh đạo hiện nay là Tổng U-hu-ru Ken-ni-át-ta.
+ Siêu Liên minh quốc gia (NASA): liên minh đối lập từ năm 2017, hiện chiếm 125/349 ghế tại Quốc hội và 28/67 ghế tại Thượng viện. Lãnh đạo hiện nay là ông Wycliffe Musalia Mudavadi.
IV. Tình hình
1. Chính trị nội bộ
Năm 2013, Kê-ni-a tổ chức tổng tuyển cử với thắng lợi ngay từ vòng đầu (50,07%) thuộc về ông U-hu-ru Ken-ni-át-ta, người đứng đầu liên minh “Jubilee” và là con trai của người lập quốc Kê-ni-a, ông Jomo Kenyatta. Trong cuộc bầu cử năm 2017, ứng cử viên đảng NASA đối lập Rai-la O-đin-ga đã kiện cáo và tẩy chay bầu cử, Tòa án tối cao Kê-ni-a đã tuyên bố hủy bỏ kết quả bầu cử ngày 8/8/2017, quy trách nhiệm cho Ủy Ban Biên giới và Bầu cử độc lập (IEBC) và yêu cầu tổ chức lại bầu cử vào ngày 26/10/2017. Kết quả, ông U-hu-ru Ken-ni-át-ta tiếp tục thắng cử và giữ chức Tổng thống Kê-ni-a.
Hiện Kê-ni-a được coi là khá thành công về ổn định chính trị và dân chủ tại châu Phi, cửa ngõ vào khu vực Đông Phi.
2. Kinh tế - Xã hội
- Kê-ni-a là quốc gia phát triển khá năng động, một trong những nền kinh tế lớn nhất Đông Phi (sau Ethiopia) và lớn thứ chín châu Phi. Giai đoạn 2009-2018, tốc độ tăng trưởng trung bình đạt gần 5,7%. Kinh tế của Kê-ni-a chủ yếu dựa vào dịch vụ và nông nghiệp.
+ Cơ cấu kinh tế: dịch vụ (47,7%); nông nghiệp (35%), công nghiệp (17,6%)
+ Các mặt hàng xuất khẩu chính: trà, xăng dầu, vàng, cà-phê,
+ Các mặt hàng nhập khẩu chính: xăng đầu, dầu cọ, ôtô.
+ Các đối tác thương mại chính: Anh, Mỹ, Nhật, Ấn Độ, Các tiểu vương quốc Ả-rập (UAE), Nam Phi, Trung Quốc, Hà Lan, Tan-da-ni-a, U-gan-đa...
- Kê-ni-a xếp hạng 143/189 nước về chỉ số phát triển con người (HDI), tỷ lệ thất nghiệp 5,7 % vào năm 2021, tỷ lệ biết chữ đạt 82% năm 2018, tỷ lệ nhân viên y tế trên 10000 dân là 0,2.
3. An ninh - Quốc phòng
Bất ổn tại quốc gia láng giềng Xô-ma-li khiến Kê-ni-a đưa quân tham gia các chiến dịch chống khủng bố trong giai đoạn 2011-2012 và tiếp tục tham gia Lực lượng giữ gìn hoà bình của Liên hợp quốc tại Xô-ma-li tới nay. 
V. Chính sách đối ngoại
- Kê-ni-a chủ trương thực hiện ngoại giao hòa bình, coi trọng quan hệ với tất cả các nước, không can dự công việc nội bộ của các quốc gia. Gần đây, Kê-ni-a có xu hướng “Hướng Đông”, giữ quan hệ tốt với Ấn Độ (cộng đồng người Ấn tại Kê-ni-a có trên 100 nghìn người), quan hệ gần gũi với Trung Quốc và hợp tác chặt chẽ với Mỹ trong hoạt động chống khủng bố ở châu Phi.
- Kê-ni-a là thành viên Liên hợp quốc, Khối Thịnh vượng chung,  Liên minh châu Phi (AU), Cộng đồng kinh tế Đông Phi (EAC)…
B. QUAN HỆ VIỆT NAM - KÊ-NI-A
I. Quan hệ chính trị
- Tthiết lập quan hệ ngoại giao: Việt Nam và Kê-ni-a thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 21/12/1995.
-  Cơ quan đại diện: Hai bên chưa mở Đại sứ quán tại thủ đô của nhau. Hiện Đại sứ quán Việt Nam tại Tan-da-ni-a kiêm nhiệm Kê-ni-a. Đại sứ quán Kê-ni-a tại Thái Lan kiêm nhiệm Việt Nam.
- Hoạt động trao đổi đoàn:
+ Đoàn Việt Nam thăm Kê-ni-a: Chủ tịch tỉnh Nghệ An Hồ Xuân Hùng (1995); Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Phú Bình (2003); Thứ trưởng Ngoại giao Đào Việt Trung (2004); Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng thăm theo dự án phòng chống HIV/AIDS (2010); Phó Tổng Cục truởng Tổng Cục Du lịch (5/2011); Trợ lý BTNG Vũ Quang Minh dự HN UNTACD14 (7/2016), Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh dự TICAD 6 (8/2016), Trợ lý BTNG Phạm Sanh Châu (11/2016).
+ Đoàn Kê-ni-a thăm Việt Nam: Bộ trưởng Ngoại giao Monica Juma thăm Việt Nam (12/2019).
II. Hợp tác kinh tế và các lĩnh vực khác
- Thương mại: Kim ngạch trao đổi thương mại song phương năm 2020 đạt 109,6 triệu USD, trong đó ta xuất khoảng 91 triệu USD chủ yếu gồm điện thoại di động và linh kiện, clanke, và sản phẩm dệt may...; nhập chủ yếu là thức ăn gia súc, chất dẻo nguyên liệu và hóa chất…
III. Hợp tác trong các lĩnh vực khác
Hợp tác trên các diễn đàn đa phương: Hai nước tích cực phối hợp và ủng hộ lẫn nhau. Gần đây Kê-ni-a ủng hộ Việt Nam làm Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021, Việt Nam ủng hộ Kê-ni-a làm Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2021-2022.
IV. Các Hiệp định thoả thuận đã ký kết giữa hai nước
Hai bên chưa ký văn bản hợp tác.
V. Thông tin Cơ quan đại diện
ĐSQ Việt Nam tại Tanzania kiêm nhiệm Kê-ni-a
Plot 11, Bongoyo Road, Oysterbay, Dar es Salaam, P.O Box 9724, Dar es Salaam, Tan-da-ni-a
ĐT: +255 (22) 2664535 máy lẻ 21, 22, 23, 24, 25; Fax: +255 (22) 2664537
Email: vnemb.taz2009@yahoo.com.vn; vnemb.tz@mofa.gov.vn
ĐSQ Kê-ni-a tại Thái Lan kiêm nhiệm Việt Nam
62 Thong Lor Soi 5, Sumkhuvit 55 Road
Khlong Tan, Watthana, Bangkok 1011, Thailand
Tel: 0066-21853679 ; Fax:0066-21853680

Tháng 8/2022