TÀI LIỆU CƠ BẢN VỀ TRUNG PHI VÀ QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM
VÀ QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM
1. Khái quát chung:
- Tên nước : Cộng hoà Trung Phi (The Central African Republic).
- Vị trí địa lý : Trung Phi nằm ở miền Trung châu Phi, Đông giáp Xu-đăng (Soudan), Tây giáp Ca-mơ-run (Cameroon), Nam giáp CHDC Công-gô (Congo K) và CH Công-gô (Congo B), Bắc giáp Sát (Tchad).
- Khí hậu : Nhiệt đới, nóng và ẩm.
- Diện tích : 622.984 km2
- Dân số : 5 triệu người (2011)
- Dân tộc : Baya 33%, Banda 27%, Sara 10%, Mandjia 13%, Mboum 7%, M'Baka 4%, Yakoma 4%, các dân tộc khác 2%.
- Thủ đô : Băng-ghi (Bangui).
- Ngôn ngữ chính thức : Tiếng Pháp, tiếng Sango.
- Quốc khánh : 13/8/1960.
- Tôn giáo : Tín ngưỡng cổ truyền (35%), Thiên Chúa giáo (Cơ đốc 25%, Tin lành 25%), Hồi giáo (15%).
- Tổng thống : Phơ-răng-xoa Bô-di-dê (François Bozizé) ( từ 2005)
- Thủ tướng : Phôn-tin Ơ-chên Tu-đơ-ra (Faustin-Archange Touadera) (từ 2008)
- Ngoại trưởng : An-tô-ni Găm-bi (Antoine Gambi) (từ 2009).
2. Chính trị :
- Trung Phi thực hiện đường lối chính trị đa đảng, mở cửa. Đảng cầm quyền hiện nay là Phong trào giải phóng nhân dân Trung Phi (Đảng của Tổng thống).
Các Đảng đối lập :
+ Liên minh vì nền Dân chủ và Tiến bộ (ADP),
+ Đảng Cộng hoà Trung Phi (PRC),
+ Phong trào Dân chủ vì Đổi mới và Tiến bộ ở Trung Phi (MDREC).
Kể từ sau cuộc đảo chính tháng 3/2003, nhất là sau cuộc bầu cử đa đảng năm 2005 đến nay, tình hình Trung Phi đang từng bước đi vào ổn định. Tháng 6/2008, Chính phủ Trung Phi và hai phe nổi dậy (Quân đội nhân dân phục hồi nền dân chủ và Liên minh các lực lượng dân chủ vì tập hợp) ở miền Bắc đã ký Hiệp định hoà bình chung tại Gabon theo đó tiến hành giải giáp các phe nhóm nổi dậy, ân xá cho các binh sĩ và tái hoà nhập họ vào cộng đồng.
Tháng 1/2011, Trung Phi tổ chức thành công bầu cử Tổng thống. Ông Francois Bozize đã tái đắc cử lần 2 nhiệm kỳ 2011-2016 với tỷ lệ phiếu bầu lên tới 66%.
- Trung Phi là thành viên LHQ, Liên minh châu Phi (AU), Không liên kết, Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ và nhiều tổ chức khác; Trung Phi có quan hệ mật thiết với Pháp và đang đẩy mạnh quan hệ với Mỹ, phương Tây, Nam Phi, Ma-rốc, Trung Quốc, Việt Nam… Trung Phi công nhận nhà nước Israel và Palestine (1989).
3. Kinh tế :
Trung Phi là một trong những nước nghèo ở châu Phi. Kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và lâm nghiệp. Nông nghiệp chiếm hơn 1/2 GDP, gỗ chiếm 16% thu nhập xuất khẩu và công nghiệp kim cương chiếm 40%. Sản phẩm nông nghiệp có: bông, cafe, sắn, lạc, lúa, ngô, kê... Về khoáng sản ngoài kim cương còn có sắt, mangan, nikel... nhưng sản lượng thấp.
Hạn chế của Trung Phi là nước không tiếp giáp với biển, hệ thống giao thông lạc hậu, lực lượng lao động không có nghề khá cao. Chính phủ Trung Phi đang nỗ lực cải cách nền kinh tế với sự giúp đỡ Ngân hàng Thế giới và Quỹ tiền tệ Quốc tế như để cổ phần hóa các doanh nghiệp quốc doanh, đơn giản và tiêu chuẩn hóa Bộ luật Lao động và Đầu tư, tích cực chống tham nhũng, chấp thuận những qui định về đầu tư của Cộng đồng Kinh tế và Tiền tệ Trung Phi (CEMAC).
Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, Trung Phi xây dựng “Chiến lược xoá đói giảm nghèo giai đoạn 2008 – 2012” với 4 định hướng lớn gồm: (i) tái thiết đất nước, ổn định an ninh, ngăn ngừa xung đột; (ii) tăng cường vai trò nhà nước pháp quyền; (iii) phát triển và đa dạng hoá nền kinh tế; (iv) phát triển nguồn nhân lực.
Một vài số liệu chính:
- GDP : 2,3 tỷ USD (2011).
- GDP theo đầu người : 460 USD (2011)
- Tăng trưởng GDP : 4,1 % (2011)
(Nguồn: CIA)
4. Quan hệ Trung Phi - Việt Nam :
- Ta và Trung Phi thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 10/11/2008.
- Trong quan hệ hợp tác Nam – Nam, Trung Phi coi Việt Nam là nước ưu tiên hàng đầu ở khu vực châu Á để phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác. Trung Phi muốn hợp tác, học hỏi kinh nghiệm của Việt Nam trên các lĩnh vực phát triển nông nghiệp, y tế, giáo dục, khai khoáng, thương mại, công nghiệp, cơ sở hạ tầng…; phát triển hợp tác ba bên với sự hỗ trợ của Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ.
- Trao đổi đoàn: (i) bạn thăm ta: Tổng thống Ange Félix Patassé dự cấp cao Pháp ngữ 7 tại Hà nội (1997), Bộ trưởng Ngoại giao Kombo Yaya (2008), Tổng thống Francois Bozize (2009), đoàn Trung Phi do Cố vấn Đối ngoại của Tổng thống Joseph Kiticki tham dự Hội thảo Việt Nam – Châu Phi lần 2 (2010); (ii) ta thăm bạn: đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và PTNT (2010), Thứ trưởng Bộ Công Thương (2011).
- Các văn bản đã ký: Hiệp định khung về hợp tác giữa hai nước, Bản ghi nhớ về hợp tác nông nghiệp (2009); Biên bản làm việc với các Bộ Quốc phòng, Lao động, Thương binh và Xã hội (2010). Hai bên đang trao đổi dự thảo Bản ghi nhớ về hợp tác thương mại và công nghiệp và Hiệp định tránh đánh thuế song trùng.
- Kim ngạch thương mại hai nước còn hạn chế: giảm từ 2,3 triệu USD năm 2010 xuống còn 0,6 triệu USD năm 2011 trong đó chủ yếu ta nhập siêu: gỗ và sản phẩm gỗ, sản phẩm hoá chất, sắt thép phế liệu các loại…Tuy nhiên, Quý I/2012 kim ngạch có tín hiệu tăng trưởng khá và đạt trên 3,5 triệu USD trong đó chủ yếu ta xuất khẩu hàng may mặc.
- Thông tin cơ quan đại diện ngoại giao kiêm nhiệm:
Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp kiêm nhiệm Trung Phi:
+ Địa chỉ: 62 Rue Boileau 75016 Paris
+ Điện thoại liên hệ: + 33 1 4414 6400
Đại sứ quán Trung Phi tại Pháp kiêm nhiệm Việt Nam:
+ Địa chỉ: 30, rue des Perchamps Paris France
+ Điện thoại: +33 1 4224 4256
![]() ![]() ![]() ![]() |