TÀI LIỆU CƠ BẢN VỀ CỘNG HOÀ I-RẮC

VÀ QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM

I. Khái quát chung:

1.Tên nước: Cộng hòa I-rắc (Republic of Iraq)

2. Thủ đô: Bát-đa (Baghdad)

3. Vị trí địa lý: Nằm ở phía Bắc bán đảo Ả rập; phía Bắc giáp Thổ Nhĩ Kỳ và Xy-ri; Đông giáp I-ran; Nam giáp Ả rập Xê-út và Cô-oét, Tây giáp Gioóc-đa-ni.

4. Diện tích: 437.370km2

5. Khí hậu: Mùa hè nóng nực (50-60 độ C), mùa đông lạnh (1-6 độ C), miền Bắc có tuyết rơi.

6. Tài nguyên thiên nhiên: dầu lửa, khí đốt, sunfua, phốt phát...

7. Đơn vị tiền tệ: Dinar. Giá chính thức: 1 USD = 1.182 IQD (2020-IMF)

8. Dân số: 39,1 triệu (2019)

9. Dân tộc: 75 - 80% là người Ả rập; 15 - 20% người Kurd, Assyrian; 5% là người gốc Thổ, I-ran và các dân tộc khác

10. Tôn giáo: 99% theo Hồi giáo (Shiite 64-69%, Sunnite 29-34%); Thiên chúa giáo & tôn giáo khác 1%

11. Ngôn ngữ: Tiếng Ả rập, tiếng Cuốc là ngôn ngữ chính thức, ngoài ra còn tiếng Thổ, Armenia

12. Ngày Quốc khánh: Quốc hội chưa quyết định Ngày Quốc khánh (từ 2003).

13. Kinh tế

- GDP: 285,4 tỷ USD (2020-IMF).

          - Tốc độ tăng trưởng kinh tế: 5,3% (2020-IMF).

- Thu nhập bình quân đầu người: 6.017 USD (2020-IMF).

- Các mặt hàng xuất khẩu chính: Dầu thô (99%); các thị trường xuất khẩu chính: Ấn Độ (21,2%), Trung Quốc (20,2%), Mỹ (15,8%)…

- Các mặt hàng nhập khẩu chính: Thực phẩm, thuốc, sản phẩm chế tạo; các thị trường nhập khẩu chính: Thổ Nhĩ Kỳ (27,8%), Trung Quốc (25,7%), Hàn Quốc (4,7%)…

14. Thể chế Nhà nước: Cộng hòa

- Tổng thống: Tiến sỹ Ba-rơ-ham Sa-li (Dr. Barham Salih), người Cuốc (10/2018)

- Thủ tướng: A-din Áp-đun Ma-hơ-đi (Adil Abdul Mahdi), người Xi-ít (10/2018)

- Chủ tịch Quốc hội: Mô-hăm-mét An-han-bu-si (Mohamed Al-Halbusi), người Xun-ni (9/2018)

- Bộ trưởng Ngoại giao: Mô-ham-mét A. An-ha-kim (Mohamed A. Alhakim), (10/2018).

15. Đối ngoại: I-rắc là thành viên của Liên hợp quốc và nhiều tổ chức quốc tế khác.

II. QUAN HỆ VIỆT NAM – I-RẮC

1. Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam: 10/7/1968

          2. Quan hệ chính trị

          Việt Nam mở Đại sứ quán tại Bát-đa vào năm 1973. I-rắc mở Đại sứ quán tại Hà Nội từ năm 1976.

          Tháng 10/2013, trước tình hình chiến sự căng thẳng leo thang tại I-rắc, Việt Nam tạm thời đóng cửa Đại sứ quán tại I-rắc. Hiện nay, Đại sứ quán Việt Nam tại I-ran kiêm nhiệm I-rắc.

          Tháng 8/2017, trước những khó khăn về kinh tế, tài chính và những hệ lụy của cuộc chiến chống khủng bố, I-rắc tạm thời đóng cửa Đại sứ quán tại Hà Nội. Hiện nay, Đại sứ quán I-rắc tại In-đô-nê-si-a kiêm nhiệm Việt Nam.

2.1. Trao đổi đoàn

Đoàn Việt Nam thăm I-rắc: Thủ tướng Phạm Văn Đồng (1979); Chủ tịch HĐNN Võ Chí Công (1989); Phó Thủ tướng Phan Văn Khải (3/1997); Phó Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (6/2000); Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn (1/2001); Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình (3/2002); Đặc phái viên Thủ tướng, Thứ trưởng Ngoại giao Đoàn Xuân Hưng (4/2009); BTNN và PTNT Cao Đức Phát thăm và họp Ủy ban hồn hợp lần thứ 18 tại Bát-đa (5/2011)…

Đoàn  I-rắc thăm Việt Nam: Phó Tổng thống Taha Mouhiddin Ma’arouf (1982); Phó Tổng thống Taha Yasin Ramadan (1995); Phó Thủ tướng M.H. al Zoubeidi (1997); Chủ tịch Quốc hội Sa’adun Hammadi (1998); Phó Tổng thống Taha Yasin Ramadan (1999); Bộ trưởng Thương mại Mohammed Mahdi Saleh (2000); Đoàn Đảng Baath dự Đại hội Đảng ta lần thứ 9 (4/2001); Bộ trưởng Thương mại M.M. Saleh họp UBHH khoá 15 (2001); Thứ trưởng Bộ Ngoại giao I-rắc Labeed Abbawi (4/2010), Thứ trưởng – Cố vấn BT Tài chính Salman Naser Hussein Al-Mghoter (8/2011)…

2.2. Các cơ chế hợp tác song phương

Tới nay, hai nước đã tổ chức được 18 kỳ họp Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Iraq. Kỳ họp lần thứ 19 dự kiến sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào năm 2020.

3. Quan hệ kinh tế, thương mại

Kim ngạch thương mại song phương năm 2019 đạt khoảng 381,8 triệu USD, trong đó Việt Nam gần như xuất khẩu tuyệt đối sang I-rắc. Các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam gồm: gạo, hàng thủy sản, hạt điều, chè, điện thoại và linh kiện,...

4. Các Hiệp định, Thỏa thuận đã ký giữa 2 nước

- Hiệp định trao đổi thương mại và hợp tác kinh tế, khoa học, kỹ thuật (1977);

- Hiệp định hợp tác văn hoá (1979);

- Hiệp định vay nợ bằng dầu thô (1975 và 1976);

- Hiệp định vay nợ tiền mặt (1979);

- Hiệp định tại chính về vấn đề trả nợ (1990);

- Hiệp định Lãnh sự (1990);

- Hiệp định miễn thị thực cho HC Ngoại giao và Công vụ (12/2001);

- Thoả thuận xoá nợ gốc còn lại cho Việt Nam (3/2002).

5. Hợp tác tại các diễn đàn khu vực và quốc tế

Hai nước có truyền thống hợp tác, ủng hộ lẫn nhau trong bầu cử tại các cơ quan Liên hợp quốc.

- Iraq ủng hộ Việt Nam làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Việt Nam và Iraq đã ủng hộ lẫn nhau vào ECOSOC 2016-2018;

- Việt Nam ủng hộ Iraq vào: Ủy ban Địa vị Phụ nữ (CSW) 2018-2022; Ủy ban Ma túy (CND) 2018-2021;…

6. Địa chỉ Đại sứ quán của 2 nước

- Đại sứ quán Việt Nam tại I-ran kiêm nhiệm I-rắc:

Địa chỉ: No. 54, Corner of Borzou St. Ejazi St. (Assef), Zaferaniyeh, Tehran, Iran

Điện thoại: +98-21-22411670

Fax: +98-21-22416045

- Đại sứ quán I-rắc tại In-đô-nê-si-a kiêm nhiệm Việt Nam:

Địa chỉ: Jl. Teuku Umar No. 38, Menteng, Jakarta Pusat 10350, Indonesia

Điện thoại: (+62-21)-3904067/3904069

Fax: (+62-21)-3904066

Email: iraqembjak@gmail.com   

(Hà Nội, tháng 3/2020)