TÀI LIỆU CƠ BẢN VỀ

CÁC TIỂU VƯƠNG QUỐC Ả-RẬP THỐNG NHẤT

VÀ QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM

I. KHÁI QUÁT CHUNG

1. Tên nước: Các Tiểu vương quốc A-rập Thống nhất (UAE), gồm 7 Tiểu vương quốc là Abu Dhabi, Dubai, Sharjah, Ras Al-Khaimah, Umm Al-Qaiwain,  Ajman và Fujairah.

2. Thủ đô: Abu Dhabi

3. Vị trí: Nằm ở phía Đông bán đảo Ả-rập, phía Bắc giáp Ca-ta,  phía Đông giáp vịnh Ả-rập, phía Tây giáp Ả-rập Xê-út (có đường biên  giới dài 457km), phía Nam giáp Ô-man (có đường biên giới dài 410km).   

4. Diện tích: 83.600 km2.

5. Khí hậu: Khí hậu xa mạc nắng nóng, nhiệt độ mùa hè 45 - 50 độ, mùa mát từ 28-30 độ, vùng núi phía đông mát mẻ hơn.

6. Tài nguyên thiên nhiên: dầu lửa và khí đốt (trữ lượng dầu lửa  98 tỷ thùng, chiếm khoảng 10% tổng dự trữ dầu đã được xác định của thế giới), trữ lượng khí đốt: 5.892 tỷ m3, xếp thứ 4 thế giới (sau Nga, Iran, và Ca-ta)

7. Đơn vị tiền tệ: Dirham      1 USD = 3,67 dirhams (2019)

8. Dân số: khoảng 10,7 triệu người (2020).

9. Dân tộc: 19% gốc UAE, 23% là người gốc Ả-rập khác và Iran, 50% là dân gốc  Nam Á, 8% từ các nước châu Á khác.

10. Tôn giáo: Đạo Hồi là quốc đạo (96%); Thiên chúa giáo, Ấn Độ giáo và các giáo phái khác: 4%.

11. Ngôn ngữ: Tiếng Ả-rập, tiếng Ba Tư, tiếng Anh, tiếng Hindu và Urdu.

12. Quốc khánh: 02/12/1971 (Ngày Độc lập).

13. Kinh tế:

- GDP (2019): 425 tỉ USD

- Các ngành nông nghiệp chủ yếu là chăn nuôi và trồng chà là. Trồng trọt phát triển ở các ốc đảo bờ đông Liwa, Al Ain, Falaj Al  Mualla. Sản phẩm nông nghiệp có chà là, rau quả, gia cầm, trứng, sữa, cá (tự túc được  gần 100% nhu cầu về cá).

- UAE xuất khẩu chủ yếu dầu thô, khí đốt, hàng tái xuất, cá khô, chà là; nhập khẩu máy móc, thiết bị vận tải, hoá chất, thực phẩm…

- Các đối tác thương mại chính: Nhật, Hàn Quốc, Mỹ, Trung Quốc, Đức, Ấn Độ, Pháp, Anh, Iran…

14. Thể chế nhà nước: Quân chủ Liên bang

 - Tổng thống: Sheikh Khalifa Bin Zayed Al-Nahyan (từ 11/2004)

- Phó Tổng thống  kiêm Thủ tướng: Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum (01/2006).

- Ngoại trưởng: Sheikh Abdullah Bin Zayed Al Nahyan (từ 09/02/2006)

15. Đối ngoại:

UAE là thành viên của Liên hợp quốc và nhiều tổ chức quốc tế khác như: OPEC, Liên đoàn Ả-rập, Phong trào Không liên kết, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC), Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC), Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), G-77, Ngân hàng thế giới (WB), Quỹ tiền tệ  quốc tế (IMF), Tổ chức lao động quốc tế (ILO)...

II. QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM

1. Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao: 01/8/1993

2. Quan hệ chính trị: Việt Nam mở Tổng Lãnh sự quán tại Dubai (tháng 10/1997); nâng cấp lên thành Đại sứ quán tại Abu Dhabi (tháng 02/2008). Tháng 11/2008, UAE mở Đại sứ quán tại Hà Nội.

2.1. Trao đổi đoàn

Đoàn Việt Nam thăm UAE: Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa (tháng 6/2006); Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (2/2009); Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Hồng Quân (5/2009); Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (3/2012 và tháng 12/2016 với cương vị Chủ tịch Quốc hội); Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Phương Nga (4/2013); Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng (4/2014), Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (12/2014), Bộ trưởng Công an Tô Lâm (11/2016), Bộ trưởng KHĐT Nguyễn Chí Dũng dự Hội nghị Quốc tế về khu tự do (5/2018), Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong (5/2018), UVTWĐ, Phó Bí thư thường trực Thành ủy Hà Nội Ngô Thị Thanh Hằng (11/2018), Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh sang họp UBHH lần thứ 4 (4/2019) và dự Đại hội Năng lượng Thế giới lần thứ 24 (9/2019), Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng (7/2019)…

Đoàn UAE thăm Việt Nam: Phó Tổng thống, Thủ tướng, Tiểu vương Dubai Mohammed bin Rashid al-Maktoum (9/2007); Bộ trưởng Ngoại giao Abdullah bin Zayed Al Nahyan (10/2010); Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao phụ trách Kinh tế Khalid Ghanim Al-Ghaith (11/2013); Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế UAE Abdullah bin Zayed Al Nahyan (5/2016), Bộ trưởng Năng lượng và công nghiệp Suhail Mohamed Faraj Al Mazrouei (3/2019), Bộ trưởng Kinh tế UAE Sultan bin Saeed Al Mansoori (10/2019)…

2.2. Các cơ chế hợp tác song phương

- Tham vấn chính trị: Cấp Thứ trưởng, họp lần đầu tiên vào tháng 5/2014 tại Abu Dhabi.

- Uỷ ban Liên Chính phủ: Hai bên đã tiến hành 4 Phiên họp Ủy ban Liên Chính phủ cấp Bộ trưởng. Kỳ họp lần 4 diễn ra vào tháng 4/2019 tại Abu Dhabi.

3. Quan hệ kinh tế - thương mại - đầu tư

Về thương mại: UAE là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Trung Đông và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 7 của Việt Nam. Những năm gần đây kim ngạch thương mại hai chiều luôn đạt trên 5 tỷ USD (năm 2018 đạt 5,76 tỷ USD và năm 2019 đạt 5,17 tỷ USD).

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang UAE gồm điện thoại di động, máy vi tính và linh kiện, sản phẩm điện, điện tử gia dụng, hạt tiêu, thủy sản, giày dép, dệt may, vải, ngọc trai, đá quý, hạt điều, gạo, chè, sản phẩm ngũ cốc, sản phẩm nhựa, đồ gỗ nội thất, giấy, trái cây, rau, thuốc lá…

Các mặt hàng nhập khẩu chính của Việt Nam từ UAE gồm nguyên liệu nhựa, khí hóa lỏng LPG, chế phẩm từ dầu mỏ, nguyên liệu thức ăn gia súc, kim loại thường, hóa chất, sản phẩm hóa chất…

Về đầu tư: UAE là một trong những nhà đầu tư lớn từ khu vực vùng Vịnh tại Việt Nam với các dự án như Cảng Hiệp Phước, khách sạn Halong Star và một số dự án du lịch ở Đà Nẵng… với tổng số vốn đầu tư cam kết ước đạt 4 tỷ USD.

Về giao thông vân tải và lao động: Hãng hàng không lớn của UAE là Emirates duy trì thường xuyên tuyến bay thẳng Dubai – Hanoi (1 chuyến/tuần), Dubai – thành phố Hồ Chí Minh (1 chuyến/tuần).

Hiện Việt Nam có hơn 5.000 lao động đang làm việc tại UAE.

4. Các thỏa thuận đã ký

 Hiệp định khung về Hợp tác Kinh tế, Khoa học Kỹ thuật và Thương mại (10/1999); Hiệp định về vận chuyển hàng không (5/2001); Biên bản ghi nhớ về hợp tác phát triển công nghiệp (9/2007); Biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam và phòng thương mại và công nghiệp Đu-bai (9/2007); Biên bản ghi nhớ giữa Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam và Ủy ban chứng khoán và hàng hóa Ê-mi-rát về hỗ trợ và hợp tác song phương(9/2007); Biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa Tổng cục tiêu chuẩn và đo lường Việt Nam và Tổng cục tiêu chuẩn và đo lường UAE (9/2007); Hiệp định Khuyến khích và bảo hộ đầu tư (2/2009); Hiệp định Tránh đánh thuế hai lần (02/2009); Thoả thuận thành lập Uỷ ban Liên Chính phủ (02/2009); Thoả thuận hợp tác lao động (2/2009); Thoả thuận hợp tác giữa hai phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam và Abu Dhabi (02/2009); Thoả thuận hợp tác giữa hai Bộ Ngoại giao (02/2009); Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu Ngoại giao và Công vụ (10/2010), Hiệp định vận tải hàng không (11/2014); Tại phiên họp lần thứ 3 UBLCP Việt Nam - UAE tháng 5/2016 hai bên đã ký: Biên bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục đại học và nghiên cứu khoa học giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục Đại học UAE (5/2016); Biên bản ghi nhớ về Hợp tác phát triển giữa Bộ Tài chính hai nước (5/2016); Thỏa thuận hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Phòng Thương mại và Công nghiệp Liên bang UAE; Biên bản ghi nhớ giữa Quỹ Đầu tư Vault với công ty Vietbuild về triển lãm vật liệu xây dựng tại Dubai; Biên bản ghi nhớ giữa Quỹ Đầu tư Vault với Tổng Công ty khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh về tiêu thụ nông sản; Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ Nội vụ UAE về hợp tác phòng, chống tội phạm (tháng 11/2016), MOU hợp tác về lao động trong lĩnh vực giúp việc gia đình (6/2019), MOU hợp tác về năng lượng và công nghiệp (9/2019).

5. Hợp tác tại các diễn đàn khu vực và quốc tế

Hai nước tích cực ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn quốc tế. Vừa qua, UAE đã ủng hộ Việt Nam làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 và Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế nhiệm kỳ 2019-2025.

6. Địa chỉ Đại sứ quán hai nước

1.                 Đại sứ quán Việt Nam tại UAE

Địa chỉ: Villa No. 147 Salama Bint Butti st, Al Mushrif area, Abu Dhabi, UAE

Điện thoại: +971 2 449 6710

Fax: +971 2 4496730

Đại sứ: Trịnh Vinh Quang

2.                 Đại sứ quán UAE tại Hà Nội

Địa chỉ: 20 Quảng An, Tây Hồ, Hà Nội

Điện thoại: +84 24 3726 4552

Fax: +84 24 3726 2020

Đại sứ: Obaid Saeed Obaid bintaresh Aldhaheri

Hà Nội, tháng 3/2020