Ngày 22-23/6/2017 tại Xiêm Riệp, Campuchia đã diễn ra Đối thoại ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 21. Đây là cuộc họp giữa các Quan chức cao cấp của ASEAN và Hàn Quốc nhằm trao đổi về các hoạt động hợp tác và chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng ASEAN-Hàn Quốc tháng 8/2017 và Cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 19 vào tháng 11/2017.
Tại cuộc họp, các nước ASEAN và Hàn Quốc đều khẳng định tầm quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hàn Quốc đối với sự phát triển của mỗi bên và hòa bình, ổn định, thịnh vượng và liên kết ở khu vực Đông Á. Với việc thành lập Cộng động Kinh tế ASEAN từ cuối năm 2015 và tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức cao những năm gần đây, ASEAN đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Hàn Quốc. Thông qua các khuôn khổ như Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Hàn Quốc (AFFTA) và Kế hoạch hành động giai đoạn 2016-2020, hai bên đang phấn đấu đạt mục tiêu 200 tỉ USD giá trị tổng kim ngạch thương mại hai chiều vào năm 2020.

Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM Hàn Quốc Lee Jeong-kyu khẳng định chính quyền mới tại Hàn Quốc tiếp tục coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ ASEAN phát huy vai trò trung tâm trong tiến trình hợp tác và liên kết khu vực. Hàn Quốc cũng cam kết tiếp tục tham gia và đóng góp tích cực tại các diễn đàn quan trọng của ASEAN như Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn an ninh khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+), Diễn đàn biển ASEAN mở rộng (EAMF).

Các nước ASEAN mong muốn phía Hàn Quốc tiếp tục mở rộng đầu tư, kinh doanh tại thị trường ASEAN, hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ (MSMEs). Trung tâm ASEAN-Hàn Quốc, Hội đồng Kinh doanh ASEAN-Hàn Quốc được khuyến khích tổ chức các diễn đàn, sự kiện để kết nối hơn nữa cộng đồng doanh nghiệp hai bên. Ngoài ra, hai bên cũng bàn nhiều biện pháp để thúc đẩy các hoạt động giao lưu văn hóa, du lịch, giáo dục giữa ASEAN và Hàn Quốc. Xác định 2017 là năm hợp tác Văn hóa ASEAN-Hàn Quốc, phía Hàn Quốc đang đẩy mạnh việc hoàn tất Nhà văn hóa ASEAN tại Busan, Hàn Quốc vào tháng 9/2017. Đây sẽ là nơi giới thiệu các tác phẩm, sản phẩm văn hóa tiêu biểu của các nước ASEAN, góp phần quảng bá văn hóa và con người ASEAN tại đất nước Hàn Quốc. Hàn Quốc cũng sẽ đẩy mạnh các chương trình giao lưu thanh niên, lãnh đạo trẻ, tăng học bổng dành cho các nước ASEAN.

Trước những thách thức an ninh hiện nay, hai bên đã trao đổi về các điểm nóng khu vực và các thách thức an ninh phi truyền thống. Về tình hình trên Bán đảo Triền Tiên, các nước ASEAN nhấn mạnh quan điểm đã được các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN khẳng định trong Tuyên bố ngày 28/4/2017, tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các diễn biến leo thang căng thẳng gần đây, kêu gọi các bên liên quan thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ, tìm kiếm các giải pháp hòa bình thông qua đối thoại và hợp tác, tiến tới phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên. Về tình hình Biển Đông, Hàn Quốc bày tỏ ủng hộ lập trường chung của ASEAN, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, đề cao các nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế, giải quyết hoà bình các tranh chấp, không quân sự hóa và sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).

Hai bên cam kết tiếp tục hợp tác đối phó với chủ nghĩa khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán người, buôn lậu ma túy, vấn đề an ninh mạng. Nhằm tăng cường hợp tác ứng phó với thiên tai, phòng chống dịch bệnh, phía Hàn Quốc sẽ tiếp tục hỗ trợ Trung tâm điều phối ASEAN về Hỗ trợ nhân đạo và quản lý thảm họa (AHA) nâng cao năng lực, triển khai các dự án.

Tham dự phiên Đối thoại, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam, khẳng định Việt Nam và các nước ASEAN mong muốn đẩy mạnh hợp tác nhiều mặt với Hàn Quốc, không chỉ với tư cách là đối tác chiến lược của ASEAN, mà còn là một trong những nền kinh tế mạnh, thành viên của APEC, G20, có vai trò và tiếng nói trong các vấn đề quốc tế và khu vực. Hàn Quốc và ASEAN có đủ điều kiện để trở thành cầu nối cho các mối liên kết chặt chẽ hơn giữa Đông Bắc Á và Đông Nam Á. Bên cạnh các hình thức kết nối đường bộ, đường biển, Thứ trưởng đề nghị hai bên sớm hoàn tất Hiệp định dịch vụ hàng không ASEAN-Hàn Quốc để tạo thuận lợi hơn nữa cho các hoạt động đầu tư, du lịch và giao lưu nhân dân giữa hai bên. Việt Nam cũng sẵn sàng phối hợp với phía Hàn Quốc tổ chức các diễn đàn, sự kiện quảnh bá hợp tác ASEAN-Hàn Quốc, và sẽ đóng góp các sản phẩm văn hóa tiêu biểu của Việt Nam để trưng bày tại Nhà Văn hóa ASEAN tại Hàn Quốc.

Nhấn mạnh ASEAN và Hàn Quốc cùng chia sẻ mục tiêu chung là duy trì hoà bình và ổn định ở Đông Á, Thứ trưởng nhấn mạnh hai bên cần hợp tác nhằm thúc đẩy một trật tự khu vực dựa trên luật lệ, ủng hộ vai trò trung tâm cũng như những nỗ lực của ASEAN trong ứng phó với các thách thức an ninh khu vực. Về vấn đề Biển Đông, Thứ trưởng nhắc lại lập trường của Việt Nam và mong muốn các nước, trong đó có Hàn Quốc, tiếp tục ủng hộ chủ trương giải quyết hòa bình các tranh chấp, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật biển năm 1982, các tiến trình pháp lý và ngoại giao, nghiêm túc thực hiện DOC và xây dựng COC thực chất. Về các thách thức an ninh phi truyền thống, ngoài vấn đề an ninh biển, an ninh mạng, tội phạm xuyên quốc gia, Thứ trưởng nhấn mạnh nhu cầu hợp tác bảo đảm an ninh nguồn nước, năng lượng và lương thực, và hoan nghênh sự hỗ trợ của Hàn Quốc dành cho các quốc gia trong tiểu vùng Mê Công nhằm tăng cường quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê Công./.