Tham dự có lãnh đạo doanh nghiệp từ các nền kinh tế phát triển và đang phát triển của APEC. Với sự thúc đẩy của Việt Nam, đây là lần đầu tiên đối thoại có sự tham gia của khu vực tư nhân nhằm thu nhận ý kiến đóng góp và quan điểm của giới doanh nghiệp đối với các RTAs/FTAs để có những phản hồi phù hợp, kịp thời về chính sách theo hướng có lợi cho cộng đồng doanh nghiệp khu vực.

Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Lê Công Phụng đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của các RTAs/FTAs đối với các mục tiêu của APEC. "Hiện nay chúng ta đang chứng kiến sự phổ biến của các RTAs/FTAs không chỉ trong khu vực APEC mà cả trên toàn thế giới. Chỉ riêng trong khu vực APEC, đã có hơn 34 RTAs/FTAs xuất hiện. Các RTAs/FTAs là công cụ quan trọng để thực hiện các mục tiêu thương mại, đầu tư tự do và mở cửa của APEC", ông Phụng nói.

Ông Phụng cho biết "Tình hình đàm phán Đôha hiện nay ở Giơnevơ sẽ tạo ra nhiều thỏa thuận RTAs/FTAs hơn nữa. Kể từ năm 2003, các vấn đề RTAs/FTAs đã được đưa vào các chương trình nghị sự của APEC. Hiện nay, chúng ta đang nỗ lực làm việc nhằm đảm bảo chất lượng cao, sự minh bạch và nhất quán rộng rãi trong các RTAs/FTAs trong khu vực".

Ông Ralph Carter, Đại diện cao cấp FedEx đồng thời là thành viên của Hội đồng tư vấn doanh nghiệp APEC (ABAC), khẳng định do tiến trình tự do hóa trong WTO đang trở nên hết sức khó khăn nên các thỏa thuận thương mại tự do là một sự bổ sung quan trọng cho WTO và có thể rất hiệu quả trong việc thúc đẩy thương mại. Các thỏa thuận này có thể mở cửa nhiều thị trường, tạo ra nhiều cơ hội đầu tư, giảm chi phí kinh doanh và đảm bảo pháp lý cho các nhà đầu tư và kinh doanh.

Tại cuộc đối thoại lần này, đại diện khu vực tư nhân và SOM đã trao đổi về các vấn đề như cơ hội và thách thức mà các RTAs/FTAs mang lại cũng như sự lựa chọn chính sách nhằm nhằm tránh tác động “bát mỳ Ý – Spaghetti bowl” của các RTAs/FTAs trong khu vực. Ngoài ra, còn có cuộc đối thoại giữa các Trưởng SOM APEC để thảo luận các khuyến nghị của các doanh nghiệp đưa ra tại đối thoại và định hướng chính sách đối với hợp tác về RTAs/FTAs của APEC trong thời gian tới.

Tại cuộc đối thoại, hầu hết các doanh nghiệp đều ủng hộ tự do hóa thương mại theo những phương cách hết sức thiết thực, thông qua các kênh song phương, khu vực và đa biên, nhưng đa biên vẫn phải là ưu tiên số một; các đại biểu cũng nhất trí rằng tự do hóa thương mại phải tạo ra được môi trường ổn định và minh bạch cho kinh doanh; phải đảm bảo một sân chơi công bằng và cơ hội đồng đều cho mọi thành phần và đối tác kinh doanh, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ; APEC cần xem xét việc xây dựng một thỏa thuận toàn diện về tự do thương mại khu vực APEC hiện đang được Hội đồng tư vấn doanh nghiệp APEC (ABAC) nghiên cứu; Các thỏa thuận RTAs/FTAs chất lượng cao phải bao gồm nội dung thống nhất các tiêu chuẩn và khai thông hành lang pháp lý.

Các doanh nghiệp cũng ủng hộ mạnh mẽ việc xây dựng các điều khoản mẫu cho các RTAs/FTAs. Các đại biểu cũng nhất trí tổ chức định kỳ hàng năm đối thoại giữa SOM với khu vực tư nhân về RTAs/FTAs./.