Xin ông cho biết ý nghĩa và một số nội dung trọng tâm của hội nghị lần thứ nhất này?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn: Sau khi có Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài và chúng ta đã khẳng định người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời của dân tộc Việt Nam, là động lực quan trọng đối với đất nước, hội nghị này mang ý nghĩa rất đặc biệt.

Sau hơn 60 năm xây dựng đất nước, qua hai cuộc kháng chiến gian khổ ác liệt mà bà con kiều bào luôn kề vai sát cánh với nhân dân trong nước, chúng ta đã thống nhất được giang sơn về một mối nhưng chưa tổ chức được một hội nghị mang tính chất đại diện cho kiều bào toàn thế giới để có thể về với đất nước, với dân tộc trong nhịp sống chung, trong một ngày hội để nhân dân trong nước cũng như ngoài nước được cùng nhau nói lên tâm tư nguyện vọng mong muốn xây dựng một nước Việt Nam giàu đẹp.

Hội nghị lần này thể hiện tính chất đại đoàn kết dân tộc; thể hiện sự quan tâm hết sức to lớn, sâu sắc của Đảng và Chính phủ khi đã có một loạt chính sách đối với bà con ở bên ngoài.

Hội nghị còn thể hiện nguyện vọng của đông đảo kiều bào về một diễn đàn để cùng bàn làm sao cho dân giàu nước mạnh, xây dựng một cộng đồng đoàn kết.

Hội nghị có 4 chủ đề là: xây dựng cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đoàn kết, vững mạnh, hướng về đất nước; giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa và truyền thống dân tộc; phát huy khả năng đóng góp của doanh nhân và thu hút tri thức kiều bào về xây dựng đất nước.

Điều quan trọng là tại hội nghị này, bà con được tiếp xúc với các vị lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, được trực tiếp nghe thông tin mới nhất và chính xác nhất từ các vị lãnh đạo, được bày tỏ nguyện vọng của mình đối với quê hương đất nước.

Chính sách đại đoàn kết dân tộc đã được thể hiện như thế nào và có những điểm gì mới để bà con Việt kiều gắn kết hơn với quê hương?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn: Chính sách đại đoàn kết dân tộc đã được thể hiện qua một loạt các chính sách cho bà con Việt kiều, như Quyết định 135 của Thủ tướng Chính phủ về bãi bỏ toàn bộ thị thực xuất nhập cảnh cho những người VN sống ở nước ngoài còn quốc tịch Việt Nam và còn hộ chiếu Việt Nam.

Tiếp đến là vấn đề quốc tịch và Luật Quốc tịch đã có sửa đổi bổ sung. Luật về nhà ở cũng đã có những bổ sung, sửa đổi giúp bà con trở về nước hội nhập đầu tư làm ăn như là nhân dân trong nước, không có sự phân biệt đối xử và thậm chí chúng ta có những điều kiện để hỗ trợ bà con tốt hơn.

Cách nhìn nhận, đánh giá về kiều bào cũng khác trước. Chúng ta nhìn nhận bà con bên ngoài cũng có những khó khăn như trong nước, tức là chúng ta phải bảo vệ bà con trước đã.

Những người sống xa quê hương, xa đất nước thì chúng ta phải bảo vệ, hỗ trợ, để bà con thấy được những tình cảm chân thành nhất chúng ta là một gia đình, để bà con có niềm tin vào sự phát triển tương lai của đất nước. Sau đó, chúng ta mới kêu gọi bà con đầu tư và về làm ăn trong nước tuỳ theo khả năng của từng người.

Từ chỗ là một nước nông nghiệp lạc hậu, đi vay và nhận viện trợ, chúng ta đã vươn lên là một trong những nước hàng đầu về xuất khẩu gạo. Hay như chúng ta là một trong những nước ASEAN đầu tiên đang bứt ra khỏi khủng hoảng kinh tế thế giới, Việt Nam vẫn giữ được tăng trưởng chứ không bị âm.

Điều đó làm cho bà con kiều bào rất phấn khởi và càng tin vào đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước với một định hướng phát triển kinh tế xã hội đúng đắn.

Ông đánh giá như thế nào về một số ít người vẫn chưa hiểu về tình hình đất nước?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn: Tất cả những ai yêu nước đều trở về đất nước, còn những người chưa về dự hội nghị này mà còn có ý kiến khác về hội nghị thì là người ta chưa hiểu hoặc cố tình không hiểu. Và những người cố tình không hiểu sẽ được các đại biểu về dự hội nghị lần này hướng dẫn, thông tin lại để bà con hiểu thêm.

Chúng ta có chân lý, nên sẽ chứng minh được cho những người cố tình chưa hiểu dần dần thấy được sự thật là chúng ta đang phát triển, vị thế của đất nước đang ngày càng phát triển trên trường quốc tế, và người ta sẽ thấy được tình cảm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng như nhân dân trong nước với bà con bên ngoài như thế nào.

Đó thực sự là tình cảm người thân dành cho người thân, ruột thịt dành cho ruột thịt, bà con là máu mủ của chúng ta, chúng ta luôn dành cho bà con những tình cảm từ tấm lòng, từ trái tim của mỗi người dân trong nước.

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cũng có một đặc thù là có một bộ phận không nhỏ ra đi bởi hận thù sau chiến tranh, hội nghị này là bằng chứng để cho những người chưa hiểu, còn tư tưởng hận thù thấy rõ chính sách đại đoàn kết dân tộc.

Chúng ta khép lại quá khứ để nhìn vào tương lai. Đất nước thống nhất nhưng bà con chưa đoàn kết là chưa trọn vẹn.

Trong dịp này, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cũng kỷ niệm 50 năm thành lập, ông có thể đánh giá ngắn gọn về nửa thế kỷ hoạt động của Ủy ban?

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn: Trong 50 năm qua, công tác người Việt Nam ở nước ngoài giành được nhiều thành tựu to lớn, với nền tảng là các tổ chức Việt kiều yêu nước ở các nước, với "hòn gạch" đầu tiên xây dựng tổ chức Việt kiều ở nước ngoài do Bác Hồ lựa chọn, với truyền thống đại đoàn kết dân tộc, tương thân tương ái.

Chúng ta đã xây dựng được nhiều tổ chức kiều bào ở bên ngoài, không những vững mạnh hội nhập với quốc gia sở tại, đóng góp thiết thực cho sự phát triển của xã hội sở tại mà còn góp phần đoàn kết xây dựng đất nước, kể cả trong hai cuộc chiến tranh, nếu không có sự ủng hộ của kiều bào thì không có thắng lợi của hai Hiệp định hòa bình.

Sự lớn mạnh của các tổ chức Việt kiều bên ngoài luôn gắn liền với hoạt động của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đổi mới và đa dạng hóa các hoạt động để mang lại hiệu quả thiết thực hơn với bà con bên ngoài.

Xin cảm ơn ông!/.