Về bảo hộ ngư dân và tàu cá, Bộ Ngoại giao và CQĐD hỗ trợ, giải quyết 161 tàu cá và 1.337 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ trong năm. Việc giảm thiểu tình trạng tàu cá và ngư dân ta bị các nước kiểm soát, bắt giữ đạt tiến bộ đáng ghi nhận, so với năm 2011, giảm bớt 60 tàu và 633 ngư dân bị bắt giữ. Công tác bảo vệ ngư dân ta tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa còn mang ý nghĩa kiên quyết bảo vệ chủ quyền biển đảo và khẳng định ngư trường truyền thống của ngư dân ta tại vùng biển của Tổ quốc. Quỹ bảo hộ công dân và pháp nhân VN ở nước ngoài đã giúp đưa về nước 131 ngư dân.
Trong công tác bảo hộ thuyền viên: chủ động, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, các công ty chủ tàu giải quyết 20 vụ tàu với 250 thủy thủ gặp khó khăn hoặc bị bắt giữ ở nước ngoài; hỗ trợ khắc phục hoàn cảnh khó khăn hoặc đưa về nước 66 thuyền viên bị chủ tàu cá nước ngoài bỏ rơi do phá sản hoặc gặp rủi ro khi đang làm việc trên các tàu cá nước ngoài tại các địa điểm ở châu Phi, Nam Mỹ và Đông Bắc Á. Trước tình trạng công ty chủ tàu thiếu trách nhiệm với thuyền viên diễn ra tương đối phổ biến, tại nhiều cảng biển ở các châu lục, Bộ Ngoại giao chủ động trao đổi với các cơ quan liên quan, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, thúc đẩy cơ quan quản lý nhà nước có biện pháp xử lý kiên quyết để giải quyết hiện trạng này, giúp đỡ thuyền viên ta đang bị kẹt ở các nơi trên thế giới. Bộ Ngoại giao và CQĐD đã phối hợp chặt chẽ với bên liên quan thương lượng với hải tặc Somalia để giải phóng thuyền viên VN làm việc trên tàu cá Đài Loan, bảo toàn tính mạng và đưa trọn vẹn 12 công dân từ Tanzania về nước.
Về bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động: Bộ Ngoại giao và CQĐD can thiệp kịp thời, bám sát diễn biến các vụ việc, bảo đảm an toàn tính mạng và quyền lợi chính đáng cho 283 lao động ta ở nước ngoài (69 lao động nữ tại Malaysia; 170 lao động của công ty Vina Star ở Mát-xcơ-va và 44 người ở Ê-ka-tê-rin-bua, Nga), ngoài ra, đã giúp đỡ hàng trăm công dân lao động tự do bị các nước tại Trung Quốc, Thái Lan, Lào bị trục xuất về nước; thu xếp đưa 55 di hài, thi hài công dân VN ở nước ngoài về nước. Bộ Ngoại giao cũng chú ý thường xuyên đến công dân ta ở địa bàn khác, thường xuyên theo dõi tình hình nội bộ một số địa bàn ở khu vực Trung Đông - Bắc Phi, nếu xuất hiện nguy cơ đe dọa sự an toàn của công dân, có kế hoạch chủ động sơ tán.
Trong công tác phòng chống bão lụt và tìm kiếm cứu nạn: Là Bộ chức năng trong Ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão Trung ương và Ủy ban quốc gia tìm kiếm cứu nạn, trong thời gian có 10 cơn bão và 6 đợt áp thấp nhiệt đới của năm 2012, Bộ Ngoại giao nhanh chóng, chủ động phối hợp với cơ quan chức năng trung ương và địa phương, CQĐD, đề nghị các nước có biển liền kề giúp đỡ ngư dân, hỗ trợ 245 lượt tàu cá, 1874 lượt ngư dân trú tránh bão an toàn. Bên cạnh việc tích cực kêu gọi, vận động các nước hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn tàu và thủy thủ nước ta (như vụ tàu Vinalines Queen chở ni-ken, 12/2011- 01/2012; tàu Saigon Queen, 30/10/2012), Bộ Ngoại giao còn phối hợp với cơ quan chức năng và địa phương giải quyết cứu hộ, cứu nạn thủy thủ, ngư dân nước ngoài bị nạn trên vùng biển Việt Nam như 11 thủy thủ tàu Zafirah (công dân Indonesia, Malaysia, tháng 11/2012), 40 công dân Myanmar (tàu Nosco Victory của ta cứu trên biển tháng 12/2012).
Về công tác thông tin dư luận: Bộ Ngoại giao đã chủ động, nhanh chóng cung cấp thông tin cho các báo chí, truyền thông, phản ánh đầy đủ, khách quan trong giải quyết các vụ việc, từ việc CQĐD nhanh chóng, kịp thời, hỗ trợ công dân ta ở nước ngoài cũng như hiệu quả của việc BHCD. Công việc này nhận được phối hợp chặt chẽ của Ban Tuyên giáo trung ương, Bộ Thông tin- truyền thông, cơ quan khác và địa phương. Tinh thần trách nhiệm, sẵn sàng phục vụ nhân dân còn thể hiện qua việc Bộ Ngoại giao, Cục Lãnh sự và CQĐD cung cấp thông tin cho mọi công dân qua cổng thông tin điện tử về địa chỉ và điện thoại trực 24/24 giờ, 7/7 ngày, giúp công dân ta nếu gặp khó khăn có thể liên hệ ngay với cơ quan chức năng ở trong và ngoài nước vào bất cứ thời gian nào, từ khắp các nước, lãnh thổ trên thế giới.
Thành quả trong công tác BHCD của Bộ Ngoại giao, CQĐD năm qua được dư luận quốc tế, dư luận cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cũng như dư luận trong nước nhìn nhận và đánh giá tốt. Có được kết quả này là nhờ sự chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo, từ Lãnh đạo cấp cao đến Lãnh đạo Bộ Ngoại giao trong thực hiện BHCD đối với công dân ta ở nước ngoài. Bộ Ngoại giao cùng với các Bộ, ngành, địa phương liên quan đã phối hợp chặt chẽ, thực hiện khẩn trương công tác BHCD, bảo vệ được quyền và lợi ích chính đáng của công dân. Sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước ở trong nước cũng như ở nước ngoài và nỗ lực của Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục là nhân tố đưa công tác BHCD trong năm Quý Tỵ - 2013 đạt thành tích xuất sắc hơn.
