Hội nghị chia sẻ nhận định, kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu cục diện kinh tế, chính trị và an ninh ở hai châu lục và trên thế giới đang chuyển biến nhanh chóng, sâu sắc và có nhiều bước ngoặt. Hội nghị khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định và bảo đảm tự do, an ninh và an toàn hàng hải nhằm phục hồi kinh tế và ứng phó các thách thức toàn cầu, ủng hộ giải quyết các tranh chấp thông qua thương lượng hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật biển Liên hợp quốc 1982 (UNCLOS). Các thành viên nêu bật, là diễn đàn đối thoại, hợp tác quan trọng liên châu lục Á – Âu, ASEM cần đẩy mạnh triển khai các nguyên tắc, thỏa thuận đạt tại Cấp cao ASEM 9 và “Tuyên bố Viêng-chăn về tăng cường quan hệ đối tác vì hòa bình và phát triển”.

Hội nghị đánh giá cao những kết quả tích cực của Hội nghị Cấp cao ASEAN và các hội nghị cấp cao liên quan diễn ra tại Ban-đa Xê-ri Ga-oa tháng 10/2013, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015, Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ  21 tổ chức tại Ba-li tháng 10/2013, qua đó khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình. Các thành viên nhấn mạnh nhu cầu gia tăng hợp tác giữa Á – Âu nhằm đáp ứng nhu cầu của hai châu lục trong tình hình mới.

Phát biểu tại Hội nghị, Trưởng đoàn Việt Nam chia sẻ nhận thức chung rằng, duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển là mối quan tâm hàng đầu hiện nay của tất cả các quốc gia, các khu vực. Vấn đề cấp thiết là tăng cường lòng tin chiến lược, hình thành quy tắc ứng xử, tạo sự minh bạch trong quan hệ giữa các quốc gia, và đẩy mạnh triển khai các nguyên tắc đã được thỏa thuận về việc giải quyết các tranh chấp thông qua thương lượng hòa bình, phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế trong đó có UNCLOS. Trưởng đoàn Việt Nam nêu rõ ASEAN ngày càng khẳng định là nhân tố quan trọng hàng đầu trong việc bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực. Các nỗ lực, chương trình  xây dựng Cộng đồng ASEAN và nâng tầm quan hệ với các đối tác đang góp phần thúc đẩy tiềm năng của Đông Nam Á trở thành cầu nối giữa các liên kết kinh tế ở châu Á – Thái Bình Dương và giữa hai châu lục Á- Âu. Trưởng đoàn ta nhấn mạnh những kết quả tích cực đạt được gần đây giữa ASEAN với Trung Quốc, nhất là tại Nhóm Công tác chung ASEAN – Trung Quốc về Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC), là những tiến triển có ý nghĩa và cần thiết để thúc đẩy thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC và sớm đạt được Bộ Quy tắc COC, góp phần vào nỗ lực duy trì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở Đông Nam Á.

* Sau hai ngày làm việc khẩn trương, trưa ngày 12 tháng 11, Hội nghị Bộ trưởng đã bế mạc, thông qua Tuyên bố Chủ tịch với nhiều quyết định quan trọng về phương hướng và chương trình hợp tác của Diễn đàn trong thời gian tới và thông qua 16 sáng kiến mới do các thành viên đề xuất và thành lập 12 Nhóm hợp tác theo lĩnh vực và đề ra các bước chuẩn bị cho việc Crô-oát-tia gia nhập ASEM trong thời gian tới. Các thành viên khẳng định cùng nỗ lực để bảo đảm sự thành công của Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 10 tại Mi-lan, I-ta-lia cuối năm 2014 và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 12 tại Luc-xăm-bua năm 2015 cũng như nhiều hoạt động thiết thực khác hướng tới kỷ niệm 20 năm thành lập Diễn đàn ASEM (1996 – 2016). Các thành viên đánh giá cao sự đón tiếp trọng thị, chu đáo và tổ chức thành công Hội nghị của nước chủ nhà Ấn Độ.

* Nhân dịp Hội nghị, Thứ trưởng Hà Kim Ngọc đã có các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc song phương rộng rãi với nhiều Ngoại trưởng, Trưởng đoàn thành viên ASEM, trong đó có Ấn Độ, Đức, Anh, Pháp, Ru-ma-ni, Xlô-ven-nia, Hung-ga-ri, Séc, Hà Lan, Phần Lan, Ai-len, Băng-la-đét, Nauy, Thụy Sỹ. Các nước đều khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam, đánh giá cao vai trò của Việt Nam ở khu vực, và bày tỏ hài lòng về sự phát triển tốt đẹp của quan hệ hợp tác song phương trong nhiều lĩnh vực cũng như sự phối hợp hiệu quả tại các diễn đàn đa phương, nhất trí tăng cường hơn nữa quan hệ hữu nghị và hợp tác, tổ chức các hoạt động kỷ niệm năm tròn năm chẵn thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2014. Các cuộc trao đổi đã diễn ra trên tinh thần hữu nghị và tin cậy lẫn nhau./.