Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh

PV: Xin Bộ trưởng cho biết kết quả nổi bật chuyến thăm Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma vừa qua của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang?

Bộ trưởng Phạm Bình Minh: Nhận lời mời của Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Tổng thống nước Cộng hòa Liên bang Mi-an-ma, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm cấp Nhà nước tới Bru-nây Đa-rút-xa-lam từ ngày 27 đến ngày 29 tháng 11 năm 2012 và tới Cộng hòa Liên bang Mi-an-ma từ ngày 29 tháng 11 đến ngày 01 tháng 12 năm 2012.

Chuyến thăm diễn ra đúng vào dịp ta kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Bru-nây Đa-rút-xa-lam (1992-2012) và 37 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Mi-an-ma (1975-2012). Cùng với các chuyến thăm nước ngoài của Lãnh đạo cấp cao ta trong thời gian qua, chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang một lần nữa khẳng định chính sách nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước láng giềng và khu vực, trong đó có Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma cũng như mong muốn làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với các nước này.

Tại cả Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma, Chủ tịch nước và Phu nhân đã được đón tiếp hết sức trọng thị, chu đáo với những nghi lễ cao nhất dành cho Nguyên thủ Quốc gia. Kết quả nổi bật của các chuyến thăm này là ta đã củng cố và tăng cường thêm một bước quan hệ với Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma trên cả bình diện song phương và đa phương, đồng thời mở ra những cơ hội hợp tác mới trên các lĩnh vực mà mỗi bên có thế mạnh, phù hợp với lợi ích thiết thực của mỗi nước.

Về quan hệ chính trị, Lãnh đạo cả hai nước đều khẳng định coi trọng vai trò và vị thế của ta và mong muốn thúc đẩy quan hệ với Việt Nam; nhất trí duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cấp cũng như giao lưu nhân dân nhằm tăng cường sự tin cậy, hiểu biết lẫn nhau; tiếp tục triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương hiện có, trước mắt là tổ chức kỳ họp lần thứ nhất Ủy ban Hợp tác Song phương Việt Nam-Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Tham khảo Chính trị Việt Nam - Mi-an-ma.

Về hợp tác quốc phòng-an ninh, Lãnh đạo ta và hai nước bạn đều đánh giá có những bước phát triển mới trên cơ sở các thỏa thuận hợp tác song phương đã ký kết trong lĩnh vực này. Bru-nây Đa-rút-xa-lam nhất trí xúc tiến ký Thỏa thuận Hợp tác Phòng chống Tội phạm, xem xét thiết lập đường dây nóng giữa hai lực lượng hải quân, tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm và đào tạo sỹ quan. Mi-an-ma nhất trí xúc tiến thành lập cơ chế đối thoại an ninh song phương cấp Thứ trưởng.

Về hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư, Lãnh đạo cả hai nước nhất trí cho rằng thời gian qua đã có khởi sắc, tuy nhiên vẫn còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác. Bru-nây mong muốn Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang Bru-nây, coi Việt Nam là bạn hàng quan trọng trong lĩnh vực năng lượng (trong 9 tháng đầu năm 2012 Bru-nây xuất sang Việt Nam hơn 3 triệu thùng dầu thô); khẳng định tiếp tục khuyến khích doanh nghiệp Bru-nây Đa-rút-xa-lam tăng cường đầu tư vào ta, nhất là trong một số lĩnh vực Bru-nây Đa-rút-xa-lam có thế mạnh như khách sạn, khu nghỉ dưỡng. Mi-an-ma khẳng định sẽ phối hợp xúc tiến các chương trình thương mại, phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức 500 triệu USD vào năm 2015; tiếp tục tạo thuận lợi cho các dự án đầu tư của ta đã được cấp phép, đồng thời đẩy nhanh việc cấp phép cho các dự án khác; thường xuyên rà soát việc thực hiện các thỏa thuận hợp tác về kinh tế, nhất là trong 12 lĩnh vực ưu tiên mà lãnh đạo cấp cao hai nước đã thỏa thuận.

Tháp tùng Chủ tịch nước lần này có hơn 50 doanh nghiệp tiêu biểu. Chủ tịch nước cũng tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp tại Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma. Đây là cơ hội để doanh nghiệp của ta cũng  như của Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma tìm hiểu khả năng hợp tác kinh doanh tại thị trường của nhau, qua đó thúc đẩy quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư của ta với các nước này.

Lãnh đạo ta và hai nước cũng nhất trí tăng cường và mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực khác. Bru-nây Đa-rút-xa-lam khẳng định sẽ tăng cường hợp tác lao động; tiếp tục cung cấp học bổng tiếng Anh và quan tâm học hỏi kinh nghiệm của ta trong lĩnh vực trồng lúa nước, nuôi trồng thủy sản. Mi-an-ma mong muốn đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực nông  nghiệp, chăn nuôi, trồng cây công nghiệp, dầu khí, viễn thông, xây dựng…    

Trong chuyến thăm, Chủ tịch nước ta cũng đã trao đổi với Lãnh đạo hai nước về sự phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, nhất là trong ASEAN và Liên hợp quốc. Việt Nam khẳng định sẽ hết sức ủng hộ và hợp tác chặt chẽ khi Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma lần lượt đảm nhiệm chức Chủ tịch ASEAN vào năm 2013 và 2014.

Về vấn đề Biển Đông, Lãnh đạo hai nước đều nhất trí với quan điểm của Việt Nam cần phải đảm bảo hoà bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS); thực hiện đầy đủ và nghiêm túc DOC và sớm hoàn tất COC. Lãnh đạo hai nước đều hoan nghênh Tuyên bố 6 điểm của ASEAN về vấn đề Biển Đông và Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao ASEAN – Trung Quốc nhân dịp kỷ niệm 10 năm ký Tuyên bố của các bên về ứng xử ở Biển Đông (DOC).

Có thể khẳng định các chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng Đoàn đại biếu cấp cao Việt Nam tới Bru-nây và Mi-an-ma đã thành công tốt đẹp, tạo một bước chuyển biến mới trong quan hệ song phương giữa ta với hai nước này, góp phần củng cố và đưa quan hệ hợp tác tốt đẹp sẵn có giữa ta với Bru-nây Đa-rút-xa-lam và với Mi-an-ma đi vào chiều sâu và thực chất hơn.

PV: Thưa Bộ trưởng, vậy chúng ta cần làm gì để triển khai có hiệu quả những kết quả tích cực nêu trên đã đạt được qua chuyến thăm này của Chủ tịch nước tới Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma?

Bộ trưởng Phạm Bình Minh: Trong thời gian tới, ta sẽ tiếp tục củng cố quan hệ chính trị tin cậy, tốt đẹp với Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma qua việc trao đổi các chuyến thăm cấp cao. Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Tổng thống Mi-an-ma đã nhận lời sớm thăm chính thức Việt Nam; Chủ tịch Quốc hội ta dự kiến thăm Mi-an-ma sang năm. Ngoài ra, các Bộ, ngành, địa phương của ta sẽ tiếp tục triển khai các cơ chế hợp tác song phương, tiến hành trao đổi đoàn và giao lưu với các đối tác của hai nước… nhằm tìm hiểu thêm các cơ hội hợp tác mới. 

Ta và Bru-nây Đa-rút-xa-lam cũng như Mi-an-ma sẽ tích cực thúc đẩy triển khai các thỏa thuận đạt được trên các lĩnh vực, nhất là về kinh tế, quốc phòng, dầu khí, nông nghiệp….Về kinh tế, với cả hai nước, ta sẽ triển khai nhiều chương trình xúc tiến đầu tư và thương mại nhằm tăng kim ngạch thương mại hai chiều hiện vẫn còn khá khiêm tốn. Về quốc phòng-an ninh, ta thúc đẩy thiết lập đường dây nóng với hải quân Bru-nây Đa-rút-xa-lam, qua đó góp phần giải quyết vấn đề ngư dân-tàu thuyền, và xúc tiến thiết lập cơ chế Đối thoại An ninh cấp Thứ trưởng. Bên cạnh đó, ta sẽ xúc tiến đàm phán, ký kết các thỏa thuận hợp tác mới nhằm tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi cho hợp tác sâu rộng hơn trong thời gian tới. Các vướng mắc, khó khăn nảy sinh trong quá trình hợp tác sẽ được quan tâm giải quyết thông qua các cơ chế hợp tác song phương, đặc biệt là cơ chế Ủy ban Hỗn hợp nhằm mục đích thúc đẩy quan hệ tổng thể giữa ta với Bru-nây Đa-rút-xa-lam và với Mi-an-ma.

Cũng qua các chuyến thăm lần này, có thể thấy rõ quan điểm gần gũi giữa ta và Bru-nây Đa-rút-xa-lam cũng như Mi-an-ma trong các vấn đề khu vực và quốc tế, đặc biệt là trong khuôn khổ ASEAN, đây là các cơ sở thuận lợi để ta phối hợp chặt chẽ với hai nước khi Bru-nây Đa-rút-xa-lam và Mi-an-ma đảm nhận cương vị Chủ tịch ASEAN lần lượt trong các năm 2013 và 2014./.