Người phiên dịch... bất đắc dĩ

Khi cùng Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP Hồ Chí Minh sang Campuchia thực hiện đợt phẫu thuật mắt miễn phí, gần tới thủ đô Phnom Penh, chúng tôi không khỏi lo lắng vì vốn tiếng Campuchia của mình. Anh phó đoàn đã nhanh chóng gọi điện thoại liên hệ với một người mà anh cho là "thổ địa" ở đây. Đến Hội Người Việt tại Phnom Penh chúng tôi mới biết đấy là anh Lê Đầy.

Anh Lê Đầy đậm người, khoảng hơn 40 tuổi. Anh cho biết, trước đây anh từng tham gia trong quân đội Việt Nam sang Campuchia để giúp người dân thoát khỏi nạn diệt chủng của Pôn Pốt-Iêng Xa ri. Hết nghĩa vụ, do đời sống khó khăn anh đã chọn nước bạn làm nơi lập nghiệp. Ngày mới sang, anh gặp rất nhiều khó khăn, phải ở trọ nhà một người Campuchia gốc Hoa và làm việc cho nhà này gần 3 năm. Sau đó anh vừa làm thợ hớt tóc vừa làm việc cho Hội Người Việt tại Phnom Penh. Có thể nói anh là một trong những viên gạch đầu tiên xây dựng nên hội, giúp cho những người Việt sống xa xứ có chỗ dựa về tinh thần và cùng hướng về đất nước, quê hương. Anh cùng mọi người trong hội vận động các tổ chức từ thiện quốc tế, các mạnh thường quân đóng góp để xây dựng được 2 trường học cho con em người Việt tại đây. Ngoài ra, anh cùng mọi người đứng ra giải quyết các trường hợp Việt kiều gặp các khó khăn như hỏa hoạn, thiên tai hay hoạn nạn...

Trong đợt phẫu thuật mắt miễn phí lần trước của đoàn công tác từ thiện do Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP Hồ Chí Minh tổ chức đợt 1 (năm 2004) và đợt 2 (năm 2005), anh Đầy đã hăng hái làm công tác tiền trạm, tổ chức kiêm phiên dịch. Với chiếc ô tô Honda-Accord 4 chỗ cà tàng là phương tiện làm ăn của gia đình, anh đưa đón các đoàn từ Việt Nam sang. Căn nhà nhỏ tọa lạc tại số 16, đường 516, phường Boeung Kork I, quận Toul Kok, Phnom Penh với quán lẩu dê Lê Đầy mang đậm hương vị Việt Nam của anh lúc nào cũng đông khách. Vợ anh cũng là người gốc Việt. Hiện nay, họ có ba đứa con trai kháu khỉnh rành cả tiếng Việt và cả tiếng Campuchia.

Đã thành lệ, hễ có hội nghị gì mà có phái đoàn VN sang tham gia cần nhờ đến Hội Người Việt tại Phnom Penh thì mọi người lại nhờ anh làm công tác phiên dịch. Do tích lũy vốn tiếng Campuchia và chịu khó học hỏi các từ ngữ chuyên về nhiều lĩnh vực khác nên anh đều đáp ứng được.

Khi tiếp chúng tôi tại nhà, anh không thể ngồi yên được vì phải liên tiếp phụ vợ đón khách. Lại có điện thoại réo vang, đầu dây bên kia một cô gái gốc Việt nhờ anh đến can thiệp việc cô bị chủ quán cà phê đối xử tồi tệ, đuổi ra khỏi nhà khi cô đã phục vụ tại đây 8 tháng nay mà không nhận được tiền công. Anh cho biết đó là những việc thường xuyên mà anh cùng các đồng sự trong Hội Người Việt tại Phnom Penh phải làm.

Một ngày làm việc của anh bắt đầu từ 4h sáng, dậy làm thịt dê, thái thịt và cùng vợ chế biến; sau đó đến văn phòng hội giải quyết công việc. Chiều hôm đó, theo lịch, anh sẽ đi đón ông Nguyễn Vĩnh Nghiệp - Chủ tịch Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP Hồ Chí Minh sang dự buổi lễ tổng kết đợt phẫu thuật mắt cho bà con nghèo, anh tranh thủ buổi sáng còn rảnh rỗi chạy xuống Kandal (cách Phnom Penh 30km) chở rượu về bán; trên đường anh ghé mua xe cỏ đầy rồi hối hả chở đến trại dê của anh đang được người em ruột trông coi ở ngoại ô Phnom Penh. Trong lúc chờ chủ lò rượu đong đếm, anh tranh thủ ngủ để lấy sức. Nhìn cường độ làm việc của anh, chúng tôi không thể không thán phục. Anh còn luôn tìm mọi cách để giúp mọi người thoát khỏi cảnh nghèo khó. Mặc dù vốn liếng còn hạn chế nhưng anh cũng nghĩ ra cách giúp bà con Việt kiều nghèo bằng việc mua dê giống cho họ nuôi và sau khi dê đẻ sẽ chia lợi nhuận theo phần trăm. Như vậy cả hai bên đều có lợi, mà họ có việc làm thì sẽ không nhậu nhẹt và không dây dưa vào những chuyện phi pháp.

Tạm biệt Phnom Penh, chúng tôi vẫn không quên nụ cười tươi rói trên môi của anh và lời nhắn: "Lần sau sang nhớ ghé quán lẩu dê Lê Đầy nhé!".

Hoàng Tạo
(Thanh niên)