Đầu năm trẩy hội chùa Hương

Tuy nhiên một số điều chưa hay vẫn tồn tại rải rác trên đường lên đất Phật ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường lễ hội.

Vẻ đẹp Hương Sơn được "nâng cấp"

Quang cảnh tại Lễ khai hội
Chùa Hương năm 2007

Ấn tượng hội chùa Hương năm nay có lẽ bắt đầu được cảm nhận từ con đường 21 nối TP Hà Ðông với huyện Mỹ Ðức đã hoàn thành đầu tư nâng cấp. Huyện Mỹ Ðức cũng đã tự cải tạo lại tuyến đường đê vào Hương Sơn khiến giao thông thuận tiện, tránh được cảnh ùn tắc. Nhưng có lẽ cảnh quan thông thoáng và mầu xanh trải dọc đôi bờ suối Yến là điểm mới mà nhiều du khách dễ nhận ra nhất khi ngồi trên con đò nhỏ bập bềnh vào bến Trò. Vào hai mùa hội trước, do cải tạo, mở rộng cho nên có nhiều đoạn hai bờ suối Yến đen sì một mầu đất bùn xúc lên từ lòng suối và được đắp cao, che khuất tầm nhìn và làm mất đi sự thơ mộng vốn có của thiên nhiên chốn "cảnh bụt trời Nam". Còn hôm nay, những bờ đất  được hạ thấp khiến mặt suối dường như thoáng đãng, mênh mang hơn. Hòa trong mầu xanh mơn mởn của đồng lúa mới xuống mạ là rặng cây chẻ nước um tùm phủ xanh đôi bờ suối giúp cảnh quan mang dáng vẻ tự nhiên và hoang sơ hơn.

Năm nay, sử dụng nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch, Sở Du lịch đã hoàn chỉnh kè bờ suối Yến bên trái, đoạn từ cầu Yến Vĩ vào đền Trình với từng khoang trồng cỏ, cây xanh.

Ðể tạo cảnh quan xanh và trả lại vẻ đẹp hai bờ suối Yến, hơn 76 triệu đồng được đầu tư bên cạnh việc nạo vét, mở rộng lòng suối vào chùa Tuyết Sơn và Thanh Sơn với số vốn 1,8 tỷ đồng. Từ năm 2001 đến năm 2006, theo chương trình đầu tư hạ tầng du lịch, có hơn 50 tỷ đồng được đầu tư cải tạo và nâng cấp đường cầu Hội Xá - Hương Sơn, xây dựng bến xe và thu gom, xử lý rác thải rắn, nạo vét suối Yến, cải tạo bến Yến, bến Trò, xây cầu Hội Xá".

Ngồi đò theo dòng suối Yến, chúng tôi thấy rất ít thuyền làm vệ sinh, nhặt rác nổi, tuy nhiên mặt suối vẫn trong xanh, sạch sẽ. Chị lái đò tên Hinh đưa chúng tôi đi cho biết: "Mỗi đò đều phải có sọt đựng rác nhưng cái chính là ý thức của du khách và nhà đò. Hiện nay, có khoảng hơn 3.000 đò đăng ký đưa khách trên suối Yến, trong đó ngoài dân xã Hương Sơn còn có cả dân ở xã khác cũng tham gia dịch vụ này. Ðông như vậy, nếu không tự giác giữ vệ sinh chung thì suối Yến sẽ trở thành dòng suối rác ngay. Có lúc chính chúng tôi phải nhẹ nhàng nhắc những vị khách vô ý bỏ rác vào thùng rác trên đò". Chở chúng tôi đi, thỉnh thoảng chị Hinh lại dùng mái chèo khều vài đám rác nhỏ lềnh bềnh trên mặt nước cho vào sọt. Ðây có lẽ là nét mới trong văn hóa dịch vụ của người dân nơi đây.

Sự chuyển biến còn có thể thấy ở cả các lĩnh vực khác. Cảnh chèo kéo mua bán trên bến, dưới đò đã giảm hẳn, giá cả dịch vụ, ăn uống cũng vừa phải. Theo Giám đốc Sở Du lịch Hà Tây Trương Minh Tiến, trước ngày khai hội, ngành du lịch tỉnh đã phối hợp UBND huyện Mỹ Ðức tổ chức lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức văn hóa, du lịch cho hơn 500 cán bộ và nhân dân địa phương phục vụ kinh doanh dịch vụ trong thời gian lễ hội. 

Nói về những đổi mới trong dịch vụ lễ hội, Phó Chủ tịch huyện Mỹ Ðức, Trưởng ban tổ chức Lễ hội chùa Hương Lê Văn Sang cho biết, năm nay, ban tổ chức quy định trọng tải tối đa cho từng đò và yêu cầu các lái đò phải đeo phù hiệu khi chở khách, đẩy lùi chỉ giới hàng quán, dịch vụ ra ngoài mép đường mới mở rộng. Riêng tuyến đường từ Thiên Trù đi Hương Tích chỉ quy hoạch dịch vụ một bên, tạo đường đi cho du khách. Công ty cổ phần du lịch thắng cảnh Hương Sơn còn khai trương Trung tâm điều hành hướng dẫn du lịch tại địa chỉ Cầu Bến Yến, xã Hương Sơn với những thuyết minh viên được đào tạo trực tiếp, có nghề và khá chuyên nghiệp để phục vụ những đoàn khách có nhu cầu.

Giáp Tết Ðinh Hợi, công trình hạ tầng cầu Hội Xá đã hoàn thành xây dựng mới, kiên cố, đẹp và rộng hơn để đón khách vào chùa. Bến Trò được đổ bê-tông chạy dài hàng trăm mét làm chỗ đỗ trả và nhận khách thuận tiện. Hiện tại, hệ thống cáp treo từ Thiên Trù lên động Hương Tích đã đi vào hoạt động ổn định. Du khách có thể ngồi cáp treo thưởng ngoạn toàn cảnh núi rừng Hương Sơn hùng vĩ, thơ mộng, thấp thoáng những cửa động, mái đền, mái chùa rêu phong cổ kính và những đoàn người nườm nượp trẩy hội. Hệ thống cáp treo đã bổ sung thêm 12 ca-bin, nâng tổng số ca-bin lên 45 chiếc, đủ đáp ứng nhu cầu của khách. Trạm soát vé thắng cảnh tại khu vực bến Trò còn được xây 27 cửa zigzag và bố trí hợp lý, góp phần điều phối lượng khách và tránh sự ùn tắc trên đường từ bến Trò lên chùa Thiên Trù. Với đề xuất của Sở Du lịch Hà Tây từ năm trước, ban tổ chức hội chùa đã cải tiến phương thức phục vụ, tách riêng vé đò 20.000 đồng, vé thắng cảnh 22.500 đồng để du khách dễ nhận biết phần dịch vụ và phần thắng cảnh. 

Vài "hạt sạn" trong mùa lễ hội

Tuy nhiên trong những ngày trẩy hội đầu năm, một số điều bất cập và tiêu cực của lễ hội đã ảnh hưởng không nhỏ đến du khách và người hành hương. Trước hết là nạn ùn tắc trước cửa động đã diễn ra từ nhiều năm trước, năm nay chẳng kém phần, nếu không nói là trầm trọng hơn. Còn nhớ trong buổi họp báo trước ngày khai hội, ban tổ chức, các cơ quan chức năng đã hứa sẽ không để xảy ra tình trạng tắc đường như mọi năm và đã triển khai nhiều biện pháp, thậm chí tăng cường cả lực lượng công an tham gia phân luồng và chăng dây thừng để tách hai dòng khách lên, xuống trước cửa động nhưng bởi cửa động quá nhỏ với số lượng khách từ đường bộ và đường cáp treo đổ xuống quá lớn khiến du khách phải "nhích" từng bước và đợi cả tiếng đồng hồ mới "thoát" được vào động Hương Tích.

Một cán bộ công an làm nhiệm vụ tại chùa Thiên Trù nói với chúng tôi: "Lực lượng công an Mỹ Ðức hơn 36 người được chia đều ở các trạm để giữ gìn an ninh, trật tự nhưng từ đầu hội đến nay chủ yếu là tập trung vào công tác chống ùn tắc đường, thế mà nhiều khi cũng không đủ người làm".

Không thể trách được việc giữ gìn vệ sinh trên suốt chặng đường từ Thiên Trù lên Hương Tích khi còn khá nhiều vị du khách vô ý thức cứ xả rác vô tư, mặc kệ hệ thống thùng rác được bố trí trên suốt tuyến.

Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là lượng rác lưu cữu quá nhiều dưới chân cầu Quan Âm Kiều trước cửa động Hương Tích đã tạo mùi xú uế và làm "vẩn đục" môi trường, giảm sự linh thiêng nơi cửa Phật. Bên cạnh đó là tệ nạn nạn cờ bạc bịp và bói toán... vẫn còn diễn ra thường xuyên.

Dự kiến năm 2007, số lượng khách về dự hội sẽ tăng cao hơn. Năm 2006, đã có hơn 400 nghìn lượt khách hành hương về chùa Hương. Với sự gia tăng lượng khách như vậy, nên chăng các cơ quan chức năng huyện Mỹ Ðức và tỉnh Hà Tây cũng cần có những biện pháp xử lý mạnh tay hơn nữa để giải tỏa nỗi bức xúc của du khách, mang lại sự trong lành cho lễ hội.

 (Nhan dan)