Ngày 01 tháng 01 năm 1997, tỉnh Quảng Nam chính thức được tái lập. Với vị trí địa lý của mình, Quảng Nam có điều kiện tương đối thuận lợi trong quan hệ và giao lưu kinh tế với các địa phương trong cả nước và nước bạn láng giềng. Quảng Nam còn là một trong số rất ít địa phương trong cả nước có cả sân bay, cảng biển, đường sắt và quốc lộ, là nơi triển khai mô hình Khu kinh tế mở đầu tiên trong cả nước với những chính sách ưu đãi đầu tư hấp dẫn.

Nằm ở trung độ cả nước, trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung gồm Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng - Quảng Nam - Quảng Ngãi, Quảng Nam được đánh giá là tỉnh có bước đột phá mạnh về tốc độ phát triển kinh tế và là địa phương hội đủ các yếu tố, điều kiện cần thiết để trở thành một tỉnh công nghiệp vào năm 2015-2020.

Trong những năm qua, ngành công nghiệp của tỉnh bước đầu đã khai thác được thế mạnh về nguồn nguyên liệu trên địa bàn, góp phần thúc đẩy một số ngành kinh tế mũi nhọn; phục vụ định hướng phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm như công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, vật liệu xây dựng, công nghiệp nhẹ, sản xuất hàng tiêu dùng, công nghiệp điện năng, đồng thời chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho sự phát triển của ngành công nghiệp công nghệ cao.

Kinh tế 5 tháng đầu năm 2007 của tỉnh phát triển ổn định, nhiều lĩnh vực đạt mức tăng trưởng khá. Giá trị sản xuất công nghiệp 5 tháng ước đạt 1.955,7 tỷ đồng (tăng 27% cùng năm trước); giá trị xuất khẩu đạt 76 triệu USD (tăng 28%)…

Sở Kế hoạch - Đầu tư Quảng Nam vừa công bố danh sách 16 dự án lớn được tỉnh kêu gọi đầu tư từ nước ngoài với tổng vốn dự kiến khoảng 5,7 tỉ USD. Trong 16 dự án trên, có 9 dự án thuộc Khu kinh tế mở Chu Lai.

Với 2 di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn và Hội An, những làng nghề truyền thống đặc sắc và các lễ hội độc đáo, Quảng Nam cũng là vùng đất hứa hẹn nhiều cơ hội cho việc phát triển ngành kinh tế du lịch.

Qua bao thăng trầm biến cố, Quảng Nam vẫn lưu giữ được những tài nguyên văn hóa vô cùng độc đáo, có giá trị nhân văn sâu sắc, tiêu biểu là: phố cổ Hội An và thánh địa Mỹ Sơn, kinh đô cổ Trà Kiệu, các tháp chàm Khương Mỹ, Chiên Đàn, Bàng An, Phật viện Đồng Dương... ghi lại dấu ấn rực rỡ của nền văn hóa Sa Huỳnh, Champa, Đại Việt.

Đô thị cổ Hội An - nơi “hội thủy, hội nhân và hội tụ văn hóa”, nơi tụ cư, hỗ cư và hợp cư của nhiều sắc thái văn hóa của người Việt, người Hoa, người Nhật Bản và người châu Âu… từ thế kỷ XVI. Hội An là một trong số rất ít những đô thị được bảo tồn tương đối nguyên vẹn với một tổng thể kiến trúc phong phú, đa dạng. Hội An kết nối với các vùng phụ cận hình thành trung tâm du lịch lớn của tỉnh có tầm cỡ quốc gia và quốc tế. 

Khu Di tích Mỹ Sơn là cả một quần thể kiến trúc độc đáo của những ngôi đền tháp uy nghiêm, hùng tráng lưu dấu một thời huy hoàng của các vị vua Chăm. Có thể nói, đền tháp Mỹ Sơn là một hình ảnh điển hình của lịch sử kiến trúc cổ Chămpa. Cho đến nay, qua rất nhiều nghiên cứu của các chuyên gia trong và ngoài nước, kỹ thuật nung gạch, kỹ thuật xây dựng đền tháp Chàm vẫn còn là một ẩn số. Điều này góp phần tăng thêm vẻ huyền bí cho những ngôi tháp cổ Mỹ Sơn khi du khách đến thăm.

Ngoài chương trình du lịch văn hóa đến Hội An, Mỹ Sơn, các tour du lịch sinh thái các vùng phụ cận như Trà Kiệu, suối nước nóng Tây Viên, khu du lịch sinh thái Cù Lao Chàm với khí hậu biển nhiệt đới cũng tạo nên những nét độc đáo cho Quảng Nam. Cù Lao Chàm là một bộ phận hữu cơ sinh thái xứ Quảng, là một khu bảo tồn thiên nhiên có sức hấp dẫn du khách. Ven biển Duy Hải - Tam Tiến và ven sông Trường Giang, biển Rạng, đầu tư xây dựng khu vực Nam Cửa Đại trở thành khu du lịch biển với nhiều dịch vụ cao cấp. Ven biển Điện Ngọc - Cẩm An và ven sông Cổ Cò, khu di lịch này là điểm tiếp nối giữa hai trung tâm du lịch Hội An và Đà Nẵng có diện tích 1.800ha. Khu Kinh tế mở Chu Lai gần Khu Công nghiệp Dung Quất, có thắng cảnh Bàn Than, Biển Rạng với nhiều cảnh quan kỳ thú, thích hợp với loại hình tắm biển, lướt ván, câu cá… Hồ Phú Ninh là một danh thắng có cảnh quan hài hòa, hệ động thực vật phong phú, có nguồn nước khoáng có thể khai thác dịch vụ tắm nước nóng chữa bệnh. Gắn với du lịch Phú Ninh còn có các điểm tham quan như địa đạo Kỳ Anh, tháp Chiên Đàn, tháp Khương Mỹ và các di tích lịch sử khác…

Quảng Nam cũng là nơi lưu giữ hàng trăm công trình kiến trúc Việt cổ như đình, chùa, văn miếu, lăng miếu, nhà ở,… có niên đại cách đây 300 - 500 năm. Các di tích này không chỉ có giá trị về mặt văn hóa, nghệ thuật là còn có ý nghĩa lịch sử quan trọng, thể hiện sự phát triển lâu đời của một vùng văn hóa đàng Trong.

Thiên nhiên còn ưu đãi và hào phóng dành cho Quảng Nam những tài nguyên tự nhiên, tài nguyên biển vô cùng quý giá. Đó là 125 km bờ biển kéo dài từ Điện Ngọc đến giáp vịnh Dung Quất hoang sơ và sạch đẹp cùng với Hồ Phú Ninh, thủy điện Duy Sơn, khu rừng nguyên sinh phía Tây Quảng Nam, sông Trường Giang và xứ đảo Cù Lao Chàm là những điểm du lịch sinh thái lý tưởng; ngày nay trở thành điểm dừng chân của bao du khách.

Ngoài ra, tinh hoa văn hóa của cộng đồng các dân tộc anh em: Kinh, Hoa, Cơ Tu, Xê Đăng, Giẻ Triêng, Cor cũng góp phần tạo nên sự đa dạng, phong phú và hấp dẫn của du lịch Quảng Nam.

Giá trị văn hóa của Quảng Nam không chỉ tỏa sáng từ những công trình kiến trúc cổ mà còn được tạo nên bởi những sắc màu văn hóa độc đáo ẩn chứa trong các phong tục, tập quán, lễ hội của các dân tộc sinh sống trên quê hương đất Quảng. Quảng Nam là nơi có nhiều làng nghề truyền thống được hình thành và phát triển từ nhiều đời nay. Trải qua hàng trăm, hàng ngàn năm, nghề và làng nghề đã tồn tại và phát triển ở đây như một phần không thể tách rời lịch sử mỗi làng quê, thôn xóm của vùng đất này.

Chiều sâu của nền văn hóa Quảng Nam còn được thể hiện ở sức sống, sức sáng tạo của người dân nơi đây. Đất Quảng Nam được coi là vùng “đất học”, “đất khoa bảng”. Nơi đây là quê hương của nhiều nhân tài học rộng, đỗ cao, quê hương của nhiều vị anh hùng dân tộc qua các thời kỳ, những con người làm rạng danh đất Quảng như: Phạm Phú Thứ, Trần Quý Cáp, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Chu Trinh, Hoàng Diệu, Nguyễn Duy Hiệu, Trần Cao Vân …

Nhằm mở ra con đường gắn kết các di sản, tăng cường hợp tác quốc tế về bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá, phát triển du lịch liên vùng, từ ngày 26 – 30/6 vừa qua, tại Quảng Nam đã diễn ra lễ hội "Quảng Nam - Hành trình di sản". Đây là cuộc hội ngộ lần đầu tiên của các di sản văn hoá thế giới thuộc 3 nước Đông Dương. Với chủ đề là "Hội ngộ di sản văn hoá Đông Dương", lễ hội tập trung "đậm đặc" các hoạt động giao lưu văn hoá, xúc tiến hợp tác đầu tư phát triển du lịch liên vùng và liên quốc gia.

Mảnh đất và con người xứ Quảng, hiền hòa, thân thiện và hiếu khách, luôn mong được tiếp đón du khách từ mọi phương trời.

Phương Thuận (Tổng hợp)