Bánh bèo xứ Huế

Trên mâm cỗ, loại bánh này đều được đơm đặt ở một vị trí trân trọng. Bởi vậy, dẫu có "sơn hào hải vị" người thưởng thức vẫn không quên miếng ăn có vị ngọt bùi của bánh, vị cay nồng, ngọt ngọt từ chén nước chấm.

Hành trình của bánh bèo thường ngày như đã thành lệ của các gánh hàng rong. Khoảng tầm từ 3-5 giờ chiều, ta vẫn thường bắt gặp ở đâu đó trên các ngõ ngách đường phố, những phụ nữ tươm tất trong bộ áo dài thong thả bách bộ với đôi quang gánh nhẹ hoặc chiếc thúng nhỏ ngang hông.

Đó là các mẹ, các chị đang đem bán bánh bèo, bánh lọc vào tận từng nhà dùng bữa lỡ. Người Huế rất thích (và đã thành thói quen) dùng loại bánh đầy hương vị quê hương này vào các bữa ăn phụ. Tính theo thời giá hiện nay, chỉ cần 1.000 đồng là đã có một dĩa bánh lót dạ với mùi vị thơm ngon, khoái khẩu trong giờ giải lao.

Bánh bèo làm đơn giản: gạo xay thành bột nhỏ, đem ngâm nước vài phút để có độ dẻo lỏng vừa phải. Sau đó trộn chút mỡ rồi đổ vào các chén nhỏ xinh xinh (loại chén người xưa hay dùng, gọi là chén bông cỏ làm bằng đất nung). Khi đổ bột phải để sao cho khéo để bánh thật mỏng và hình dáng giống như một cánh bèo rồi xếp vào mê (20 chén/mê) đem hấp hơi (hấp cách thuỷ) chín vừa tới là được.

Đến lúc bánh chín cho thêm gia vị như: tôm giã thật nhỏ, một ít dầu thực vật (dầu béo) tưới lên chén bánh trước khi ăn. Thưởng thức bánh bèo đúng cách là phải ăn bánh trong từng chén nhỏ chứ không đựng bánh trong bát hoặc đĩa như một số nhà hàng khách sạn vẫn dùng.

Bánh bèo ngon là nhờ ở nhân tôm chấy và nhất là nước chấm đặc biệt. Nước mắm hoà với mỡ, đường, tỏi, ớt và nấu từ tôm tươi nên vừa có vị ngọt và béo. Cái khéo ở đây là người pha nước chấm, sao cho thật vừa, không mặn không nhạt và hơi ngọt ngọt một chút. Khi ăn bánh bèo không sử dụng đũa mà bằng que tre vót mỏng như một mái chèo nhỏ. Thật là tuyệt khi dùng que lách vào từng miếng bánh chấm vào nước mắm cay. Cái vị ngọt của tôm và ngọt bùi của bánh quyện với vị ớt, tỏi cay nồng đến tê đầu lưỡi cho ta ấn tượng khó quên về một món ăn của xứ sở kinh thành.

Có lẽ từ xưa, các bữa ăn trong Hoàng cung của các vị vua chúa, bánh bèo là món không thể thiếu. Vì thế "thói quen" đó ngày nay ta bắt gặp lại trong các bữa tiệc "cơm cung đình" được tổ chức tại Huế.

Tại các khách sạn, nhà hàng... đều không thể thiếu món bánh này khi phục vụ "cơm vua" cho khách du lịch. Chính vì vậy bánh bèo thực sự trở thành mặt hàng đặc sản, góp phần vào nguồn lợi cho các thương gia kinh doanh du lịch. Và song song với kiểu kinh doanh "cơm vua", ở Huế hiện nay đã mọc lên nhiều "Phố bánh bèo" ở gần cung An Định, đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Ngự Bình thường xuyên tấp nập người đến thưởng thức từ sáng đến tối.

Tại các điểm này, khách hàng không chỉ là dân thành phố mà chủ yếu từ phương xa đến. Sẽ thú vị biết bao khi người Huế "đãi" bạn về thăm một bữa bánh bèo được ngồi giữa khu vườn thoáng mát, rợp bóng cây xanh, được nghe vài câu hò Huế trong trẻo mượt mà... Khoảng không gian yên tĩnh nên thơ ấy quyện với vị ớt cay nồng đến xé lưỡi từ chén nước chấm, vị ngọt bùi từ miếng bánh bèo... Chắc hẳn sẽ nhớ mãi không quên. (Thanh Tú)