Bài 11. Thể thao

I. Hội thoại
 

II. Chú thích ngữ pháp

1. Ai đó, gì đó, nào đó, đâu đó

Đó thường được dùng sau một đại từ nghi vấn để chỉ ý phiếm định.

2. Nghi, ngờ, tưởng

a. Nghi: nói về một điều thường là không tốt mà người nói nghĩ rằng xảy ra nhưng chưa chắc chắn.

Ví dụ:   - Tôi nghi nó lấy tiền của tôi.

b. Ngờ:

+ Khi khẳng định: ý nghĩa gần như nghi.

Ví dụ:   - Tôi ngờ nó lấy tiền của tôi.

+ Khi phủ định: để nói đến điều mà người nói ngạc nhiên khi điều đó xảy ra.

Ví dụ:   - Tôi không ngờ mình được điểm cao thế.

c. Tưởng: Đã nghĩ sai về điều gì.

Ví dụ:   - Anh tưởng anh ấy là người tốt.

(Thực chất anh ấy không tốt).

3. Sợ, ngại, dám

Biểu thị tâm trạng của người nói.

a. Sợ, ngại: không muốn làm gì vì không hợp với thói quen và sở thích.

Sợ: biểu thị tâm trạng lo lắng.

Ngại: đơn giản là vì không thích.

b. Dám: trái nghĩa với sợ, chỉ thái độ dũng cảm, liều lĩnh làm những việc khó, nguy hiểm mà người khác sợ, không làm.

Ví dụ:   - Anh ấy dám có ý kiến chống lại cấp trên.

4. Lẽ ra, đáng ra, đáng lẽ (ra)

a. Nói về những điều đã định làm nhưng không thực hiện được vì một lý do nào đó.

Ví dụ:   - Lẽ ra tôi đến từ lúc 3 giờ nhưng bỗng nhiên xe bị hỏng.

b. Nói về những điều mà người nói cho là không đúng, không nên làm sau khi sự việc đã xảy ra rồi.

Ví dụ:   - Lẽ ra anh không nên đánh nó.

Trong trường hợp này, lẽ ra, đáng ra thường dùng với nên, phải.

III. Bài luyện

1. Dùng những từ dưới đây để điền vào chỗ trống:

a. Hôm nay, ..................................... gọi điện thoại cho anh.

b. Hai bà ấy gặp nhau và nói thầm với nhau ............................ nhưng tôi nghe không rõ.

c. Bây giờ tôi đang bận ............................ rỗi chúng ta nói tiếp chuyện này nhé.

d. Em đi chợ và cố tìm mua ............................ thật đẹp để tặng chị ấy nhé.

e. Cháu đã xem một ............................ có bài của bác nhưng không nhớ rõ là báo nào.

f. Tôi nhớ là đã để tiền trong một ............................

g. Các em hãy nói cho cô biết, nếu có ............................ bị thương thì chúng ta phải làm gì? .

h. Chị nhớ là đã vào ............................ ở phố này rồi nhưng không biết là nhà nào.

2. Đặt câu theo mẫu:

Mẫu: - Tôi nghĩ rằng anh ấy yêu tôi. Thật ra anh ấy không yêu tôi.

     → - Tôi tưởng anh ấy yêu tôi.

a. Bà ấy nghĩ rằng chiều nay trời mưa nhưng chiều nay trời có mưa đâu.

b. Em nghĩ rằng quyển sách này của em, nhưng không phải, mà là của bạn em.

c. Tôi nghĩ rằng tôi làm bài đúng. Thực ra tôi làm bài sai.

d. Tôi nghĩ rằng anh ấy sẽ viết thư cho tôi nhưng anh ấy không viết.

e. Anh ấy nghĩ rằng anh ấy sẽ đỗ. Thực ra anh ấy bị trượt.

f. Em Lan nghĩ rằng trọng tài luôn luôn công bằng. Sự thật thì trọng tài cũng thiên vị.

g. Chị ấy nghĩ rằng cầu thủ số ba bị phạt thẻ vàng. Thực tế, anh ấy bị phạt thẻ đỏ.

3. Dùng “không ngờ” để nối một vế ở cột A với một vế ở cột B để tạo thành một câu hợp lý:

Mẫu: Bà ấy rất khỏe mạnh nhưng không ngờ lại bị chết một cách đột ngột.

4. Chọn một trong các từ “nghi, ngờ, tưởng” để điền vào chỗ trống:

a. Tôi .................. anh đi Sài Gòn từ hôm qua rồi. Anh chưa đi à?

b. Không ............. mùa đông ở Việt Nam lạnh quá. Tôi .......... mùa đông rất ấm.

c. Tôi bị mất đồng hồ nhưng không dám .................. ai.

d. Em không ................... lại gặp anh trong hoàn cảnh này.

e. Ai cũng ................. ông ấy là bố tôi vì không biết tại sao chúng tôi rất giống nhau.

f. Tôi ................... nó là chị em nhưng không phải.

5. Bạn sẽ dùng “sợ” hay “ngại” trong các trường hợp sau:

a. Em rất .................. thi vì khi thi phải học bao nhiêu bài.

b. Em rất ................... kỳ thi này vì em nghĩ rằng mình sẽ không đỗ nổi.

c. Cô ấy ................... đi chơi một mình buổi tối vì con gái đi buổi tối một mình rất nguy hiểm.

d. Mùa hè chị ấy rất ............... nấu cơm còn mùa đông thì rửa bát.

e. Tôi rất ................... nói trước đám đông vì họ thường nhìn tôi chăm chú làm tôi mất tự nhiên.

f. Anh ................... gặp bà ấy lắm vì anh vay bà ấy tiền từ năm ngoái mà chưa trả được.

6. Dùng “lẽ ra” để khuyên người khác nên làm gì trong những trường hợp sau:

Mẫu: - Hương đâm xe vào một ông già nhưng không xin lỗi.

    → - Lẽ ra Hương nên xin lỗi ông ấy.

a. Bạn về nước nhưng không chào những người cùng sống với bạn.

b. Anh ấy làm việc quá sức nên bị ốm.

c. Cô ấy bị cảm lạnh vì đi ra ngoài không mặc áo khoác.

d. Nó chủ quan nên đã thi trượt.

e. Anh ấy cãi lại trọng tài nên bị đuổi khỏi sân.

f. Chúng tôi đến muộn nên họ bán hết vé rồi.

7. Viết tiếp các câu sau:

Mẫu: - Lẽ ra hôm nay tôi đi thành phố Hồ Chí Minh .............

    → - Lẽ ra hôm nay tôi đi thành phố Hồ Chí Minh nhưng lại có chút việc đột xuất nên mai mới đi được.

a. Lẽ ra tôi đến đây sớm hơn ..........................................................................

b. Đáng lẽ chị không lấy anh ấy .....................<U1.....................................................

c. Đáng lẽ đội Cảng Sài Gòn thắng ................................................................

d. Lẽ ra hôm nay chúng ta học ở phòng số ba ................................................

e. Đáng lẽ anh ấy được sang Hàn Quốc ...........................................................

f. Lẽ ra em trả anh quyển sách này từ hôm qua ..............................................

g. Lẽ ra tôi không nói với anh điều này ..............................................................

IV. Bài đọc

Cuộc đua xe đạp “Về cội nguồn”

Vừa qua, cuộc đua xe đạp “Về cội nguồn” đã được tổ chức với qui mô lớn trên toàn quốc. Hơn 150 vận động viên từ khắp các miền đất nước đã về Hà Nội để tham dự giải này.

Sáng ngày 14/5 cuộc đua đã khai mạc bằng một cuộc tranh tài quanh hồ Hoàn Kiếm. Theo kế hoạch của ban tố chức, đường đua lần này có bảy chặng với tổng chiều dài gần 1.000 km.

Có thể nói đây là một cuộc đua cực kỳ gian nan. Trên một chặng đường thời tiết có thể thay đổi từ đông sang hè. Ngay từ chặng khởi đầu các vận động viên đã phải đạp xe dưới trời mưa tầm tã, về đích trong cái rét cắt da và khắp người đầy bùn. Chặng được coi là khắc nghiệt nhất là chặng Cao Bằng - Bắc Cạn. Đoạn đường dài 120 km nhưng có tới năm cái đèo lớn nhỏ, đường núi rất khó đi. Các vận động viên phải trèo đèo, leo dốc dưới trời nắng gắt. Nhiều người còn nghĩ rằng có lẽ họ sắp phải bỏ cuộc.

Nhưng những nỗ lực của các vận động viên đã được đền bù xứng đáng. Đi đến đâu họ cũng được đông đảo đồng bào các dân tộc đón chào, cổ vũ rất nhiệt tình. Nhiều người dân đã đi bộ hàng chục km từ các bản làng xa xôi đến đường đua, cầm cờ hoa đứng chờ đoàn tới. Cuộc đua đã thực sự đem lại không khí ngày lễ hội sôi động cho những nơi đoàn đi qua.

Cuộc đua có một số thành công về chuyên môn. Vận tốc trung bình ở nhiều chặng tương đối cao: 39,095 km/h. Các vận động viên đã thi đấu rất nhiệt tình để đạt được kết quả cao nhất. Tay đua Huỳnh Kim Hùng mặc dù bị chấn thương trong vòng đua quanh hồ Hoàn Kiếm nhưng anh vẫn không bỏ cuộc. Ở các chặng sau đó, anh luôn luôn dẫn đầu và cuối cùng đã đoạt được chiếc áo vàng dành cho người vô địch. Đó quả là một sự đền bù xứng đáng.

° ° °

Cúp bóng đá trẻ U-22

Từ vài năm nay, báo Thanh niên đã tổ chức một giải bóng đá trẻ và duy trì thành một giải nằm trong hệ thống các giải bóng đá quốc gia. Giải mới này mang tên Cúp bóng đá trẻ báo Thanh niên. Các đội tham dự chỉ gồm các cầu thủ dưới 22 tuổi (U - 22).

Giải đầu tiên tổ chức có tám đội bóng đăng ký tham dự. Tám đội này rút thăm làm bốn cặp thi đấu loại trực tiếp. Đội nào thắng sẽ vào bán kết. Các trận đấu sẽ tổ chức trên hai sân vận động Hà Nội và Cột Cờ từ ngày 30/5 đến ngày 12/6.

Ngoài việc lo ăn ở, chi phí đi lại và bồi dưỡng trong mỗi trận đấu, ban tổ chức còn có giải thưởng 150 triệu cho đội vô địch, đội thứ nhì 80 triệu, hai đội thứ ba 50 triệu. Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất và cầu thủ xuất sắc nhất được thưởng 20 triệu. Trọng tài xuất sắc nhất giải cũng được tặng 10 triệu.

Có bốn trận đấu sẽ được truyền hình trực tiếp là trận khai mạc, hai trận bán kết và trận chung kết. Ban tổ chức cũng mời một số chuyên gia bóng đá và phóng viên thể thao các báo, đài tham gia chọn các danh hiệu của giải.

V. Bài tập

1. Dựa vào bài đọc thứ nhất để trả lời câu hỏi:

a. Kế hoạch của ban tổ chức về cuộc đua này thế nào?

b. Tại sao nói rằng đây là một cuộc đua cực kỳ gian nan, vất vả?

c. Những nỗ lực của các vận động viên có được đền bù xứng đáng không?

d. Cuộc đua có thành công gì về chuyên môn?

e. Tinh thần thi đấu của các vận động viên thế nào?

f. Kết quả cuối cùng của cuộc đua ra sao?

2. Vẫn dựa vào bài đọc thứ nhất hoàn thành các câu sau:

a. Từ khắp các miền đất nước ...................................................................

b. Cuộc tranh tài quanh hồ Hoàn Kiếm được tổ chức để .......................

c. Đường đua lần này có tổng chiều dài 1.000 km và được chia.........................

d. Có năm cái đèo ở ..................................................................................

e. Vì cuộc đua hết sức gian nan, vất vả nên ...................................

f. Những nơi đoàn đua đi qua có không khí .......................................................

g. Để đạt được kết quả cao các vận động viên đã phải .................................

h. Tay đua Huỳnh Kim Hùng luôn dẫn đầu ở những chặng sau mặc dù ..........................................................

3. Đặt 10 câu hỏi cho bài đọc thứ hai:

4. Dựa vào bài đọc thứ hai để sửa lại những thông tin dưới đây cho đúng:

a. Giải Cúp bóng đá trẻ U-22 do báo Phụ nữ đứng ra tổ chức.

b. Các cầu thủ tham gia giải này trên 22 tuổi.

c. Năm nay có hơn mười đội bóng đãng ký tham dự giải.

d. Các cặp đấu loại do ban tổ chức chỉ định.

e. Chỉ có đội vô địch mới nhận giải thưởng....f. Giải thưởng cho trọng tài xuất sắc nhất cao hơn giải thưởng cho cầu thủ xuất sắc nhất.

g. Tất cả các trận đấu đều được truyền hình trực tiếp.

h. Ban tổ chức quyết định các danh hiệu của giải.

5. Điền từ vào chỗ trống:

a. Những vận động viên thể thao thường là những người có ......................... tốt.

b. Các cuộc thi đấu thể thao thường có ba loại ........................ vàng, bạc, đồng.

c. Cuộc đua xe đạp về cội nguồn có 150 ............................................... tham gia.

d. Những người giành chiến thắng trong các cuộc đua được gọi là ..................

e. Nói chung, cuộc thi đấu thể thao nào cũng rất ....................................

f. Tay đua số 3 vì bị thương nên phải .........................................................

g. Những vận động viên không quyết tâm và ......................... thì không thể giành chiến thắng.

h. ....................... trung bình trong cuộc đua xe đạp “Về cội nguồn” là bao nhiêu?

6. Hãy liệt kê tên một số môn thể thao mà bạn biết.

7. Nghe băng và hoàn thành đoạn đối thoại sau:

A - Hôm qua cậu có đi xem đá bóng không?

B - ...................................................

A - ....................................................

B - Đội Câu lạc bộ Quân đội và đội Tổng cục Đường sắt.

A - ...................................................

B - Đội Câu lạc bộ Quân đội thắng 3 - 2.

A - Đội nào ghi bàn trước?

B - .............................................

A - Thế thì lẽ ra đội Tổng cục Đường sắt phải thắng chứ.

B - Hết hiệp một, đội Quân đội phải đổi chiến thuật và đổi người..............................................

A - Thế à. Thế mà mình không đi xem được. Tiếc thật đấy.

8. Nghe băng bài “Giải đi bộ Tuổi vào đời”.

9. Chọn một trong các khả năng đúng dưới đây:

a. Giải đi bộ “Tuổi vào đời” diễn ra ngày .............................

b. Giải này do ........................... tổ chức.

c. Những người tham gia giải này chủ yếu có độ tuổi từ .............................

d. Cuộc thi có ........................ người tham dự.

e. Tham dự cuộc thi có ......................................

f. Vận động viên Nguyễn Trường Chinh nổi bật vì...................................................

g. Vận động viên Lê Thị Lượng đoạt giải .........................

h. Đường đua lần này dài .........................

i. Người già nhất tham gia cuộc thi này ........................

k. Sau đường đua dài, nét mặt cụ .......................

l. Cụ được phép tham dự cuộc thi để .........................

10. Theo bạn muốn trở thành vận động viên giỏi thì cần phải làm gì? Hãy viết mười yêu cầu mà bạn cho là quan trọng nhất. Bắt đầu bằng:

- Phải có huấn luyện viên giỏi

 VI. Bài đọc thêm

Các ngôi sao điền kinh học động vật và vượt động vật

Vận động viên chạy cự ly ngắn người Mỹ C.Sherill là người đầu tiên tìm ra bí mật chạy nhanh của giới động vật và đã áp dụng cách xuất phát của con Căng-gu-ru. Sherill đã thắng liền trong ba cuộc thi thể thao Ô-lim-pic.

Nhà điền kinh vĩ đại người Phần Lan Paavo Numi đã khám phá ra cách chạy tiết kiệm sức nhất của giới động vật và sáng tạo ra phong cách chạy mới cho thời đại ông. Ông đã lập liền 10 kỷ lục thế giới, giành 9 huy chương vàng trong ba đại hội Ô-lim-pic. Sau Numi là vận động viên da đen Jess Owen. Quan sát hoạt động của loài mèo, tham khảo công trình nghiên cứu của các nhà khoa học, ông đã tạo nên một cuộc cách mạng thật sự trong kỹ thuật chạy: để đạt được tốc độ tối đa,các vận động viên phải biết chạy một cách thư giãn. Suốt hai năm nghiên cứu và luyện tập, ông đã làm nên một thành công phi thường chưa ai sánh được: trong vòng 45 phút, ông lập liền 5 kỷ lục thế giới trong các cự ly khác nhau và ít lâu sau lại lập kỷ lục thứ sáu thế giới về nhảy xa.

Để thử sức, Owen đã chạy thi với ngựa và thắng ngựa ngay trong cự ly 100m.  K.Watts cũng chạy thi với ngựa sáu ngày liền. Sau sáu ngày chạy liên tiếp với quãng đường dài 556 km, Watts đã vượt ngựa 30 km.

Giải thích sự kiện đó, các nhà khoa học thể thao cho biết rằng ở cự ly xa, con vật thiếu dai sức so với các vận động viên đã tập luyện. Con báo có thể chạy với tốc độ tối đa 120 km/h nhưng chỉ chạy được 90 km. Voi có thể đạt tốc độ 42 km/h trong cự ly 100m. Đà điểu châu Phi chạy được 80 km/h nhưng không quá 800 m.

Vận động viên chạy ma-ra-tông nổi tiếng Abebe Bikila của Ê-ti-ô-pi tham gia luyện tập với một con sư tử đã thuần hóa. Hai nhà điền kinh vĩ đại của Ke-nya là Kipchogo Keimo và Wilson Kiprugut có phương pháp luyện tập khác nhau nhưng đều kết luận là cách luyện tập tốt nhất là luyện tập với đà điểu. Vận động viên hai lần vô địch Ô-lim-pic của Liên Xô cũ Vladimir Kuts luôn luyện tập với thỏ rừng bằng cách chạy theo nó từ sáng đến tối...

VII. Từ ngữ thông tục và thành ngữ

1. Thua keo này bày keo khác

Thành ngữ này dùng để khuyên người ta khi thất bại không nên chán nản, hãy cố gắng tìm mọi cách để làm lại công việc từ đầu để đạt được kết quả như mong muốn.

2. Khỏe như voi    

Voi là một con vật to lớn, có sức mạnh. Vì vậy thành ngữ này được dùng để nói về những người có sức khỏe.

Ví dụ:   - Anh ấy khỏe như voi thế mà ốm à?

3. Bới lông tìm vết

Thành ngữ biểu thị hành động cố ý tìm kiếm khuyết điểm của người khác để gây hại cho người ta.

Ví dụ:   - Anh ta chuyên bới lông tìm vết người khác nên chẳng ai thích cả