Đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đến dự và phát biểu chỉ đạo, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung phát biểu khai mạc, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Vũ Đại Thắng phát biểu chào mừng tại Diễn đàn. Cùng dự Diễn đàn có Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh Nguyễn Văn Quyết, lãnh đạo các cơ quan Chính phủ, bộ ngành liên quan, lãnh đạo các tỉnh, thành phố, đại diện các sở ban ngành và doanh nghiệp địa phương.
Về phía Nhật Bản, Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae gửi thông điệp chúc mừng, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki, Cố vấn Đặc biệt Liên minh Nghị sỹ Hữu nghị Nhật-Việt Takebe Tsutomu, Thống đốc tỉnh Gunma Yamamoto Ichita, Phó Thống đốc tỉnh Niigata Suzuki Yasuyuki, Phó Thống đốc tỉnh Yamanashi Ishidera Junichi cùng lãnh đạo, đại diện của 19 địa phương Nhật Bản, các tổ chức, hiệp hội, doanh nghiệp từ Nhật Bản cũng như các đối tác Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam tham dự.
Trước khi bắt đầu Diễn đàn hợp tác địa phương Việt - Nhật, các đại biểu đã dành một phút tưởng niệm những người đã mất do thiên tai, bão lũ.
Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chuyển lời chúc mừng của Tổng Bí thư Tô Lâm và hoan nghênh sự tham dự của gần 50 địa phương từ hai nước, đặc biệt là các đại biểu địa phương Nhật Bản với số lượng lớn nhất từ trước đến nay. Thủ tướng nhấn mạnh Diễn đàn là sự kiện có quy mô lớn đầu tiên nhằm thúc đẩy hợp tác địa phương giữa Việt Nam và Nhật Bản, là bước quan trọng để tiếp tục triển khai thỏa thuận giữa hai nước.
Đánh giá về quan hệ song phương, Thủ tướng chỉ ra 06 điểm mới. Đó là, hai bên đã nâng tầm và thiết lập nhiều cơ chế đối thoại, hợp tác mới trong các lĩnh vực trụ cột truyền thống. Liên kết kinh tế giữa hai nước mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, bán dẫn. Hợp tác khoa học, công nghệ là trụ cột mới của quan hệ song phương, mở ra không gian hợp tác mới về đổi mới sáng tạo, bán dẫn, năng lượng. Các chỉ số về hợp tác đều tăng trưởng tích cực như: kim ngạch thương mại hai chiều tăng trên 20%, vốn đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam tăng hơn 8 tỷ USD, số người Việt Nam tại Nhật Bản tăng hơn 20%, có thêm hơn 10 cặp địa phương ký kết nhiều văn kiện hợp tác mới. Đã và đang có nhiều địa phương và doanh nghiệp Việt Nam chủ động đầu tư, mở rộng hoạt động tại Nhật Bản, đóng góp thiết thực trong các lĩnh vực chuyển đổi số, thương mại, du lịch, kết nối y tế và nhiều lĩnh vực khác. Phạm vi hợp tác giữa hai nước đã được mở rộng, không chỉ ở tầm khu vực mà còn mang tính toàn cầu. Trong đó, Thủ tướng khẳng định, hợp tác địa phương chính là điểm đặc sắc riêng có của quan hệ song phương, là kênh kết nối thực chất, hiệu quả, góp phần triển khai, cụ thể hóa thỏa thuận giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, bước vào kỷ nguyên phát triển mới, Việt Nam quyết tâm tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng, để khơi thông nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế gắn mới đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và con người làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực phát triển. Qua đó, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số từ năm 2026, đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên mới-trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Việt Nam đã thực hiện quyết liệt cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy nhằm mở ra không gian phát triển mới; đồng thời, ban hành và triển khai nhiều quyết sách đột phá “nhanh, bao trùm và bền vững” trên một số lĩnh vực và sẽ tiếp tục ban hành những quyết sách trên các lĩnh vực quan trọng khác.
Về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam, Chính phủ Việt Nam tiếp tục tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều nhóm giải pháp sau trên tinh thần 03 thông: “thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh”. Trong đó, tạo đột phá về thể chế với tinh thần “đi sớm, đi trước mở đường cho phát triển”, đẩy mạnh kết nối hạ tầng thông suốt, đổi mới tư duy quản trị thông minh theo hướng “vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển, huy động tối đa nguồn lực cho phát triển”, từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, “không biết thì không quản”. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho bộ, ngành, địa phương theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, xóa bỏ cơ chế xin - cho; áp dụng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bỏ các cấp trung gian không cần thiết.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đặc biệt đề cao trí tuệ, coi trọng thời gian, tôn trọng sự quyết đoán trong hợp tác giữa các địa phương hai nước và chỉ rõ 06 định hướng lớn để thúc đẩy. Cụ thể, phát huy yếu tố bổ trợ giữa địa phương hai nước để thúc đẩy hợp tác địa phương trên nguyên tắc “cùng thắng”; lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm của hợp tác; lấy giao lưu văn hóa, sự hiểu biết lẫn nhau là nền tảng của quan hệ hợp tác lâu dài; xác định đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trở thành động lực tăng trưởng mới của hợp tác địa phương; tăng cường hợp tác chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu; và chú trọng đào tạo nguồn nhân lực.
Thủ tướng tin tưởng Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam-Nhật Bản sẽ là một dấu mốc quan trọng, “cú hích mới” mở ra chặng đường hợp tác mới đầy triển vọng và sáng tạo, góp phần đưa quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản phát triển hơn nữa, đúng với tinh thần “chân thành-tình cảm-tin cậy-thực chất-hiệu quả-cùng có lợi”. Đồng thời, Diễn đàn là điểm gặp gỡ để đoàn kết, để huy động sức mạnh chung, trao đổi, hợp tác để thúc đẩy lợi ích chung, chia sẻ để củng cố lòng tin chiến lược.
Trong thông điệp chúc mừng gửi đến Diễn đàn, Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae khẳng định Nhật Bản sẽ tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ngày càng mạnh mẽ; tin tưởng rằng kinh nghiệm và tri thức mà các địa phương Nhật Bản đã tích lũy trong nhiều năm về phát triển địa phương, công nghiệp, du lịch, đào tạo nguồn nhân lực… sẽ đóng góp thiết thực cho Việt Nam.
Thủ tướng Nhật Bản đánh giá sức sống của địa phương chính là sức sống của quốc gia. Sự năng động và trẻ trung của các địa phương Việt Nam sẽ mang lại những góc nhìn mới, nguồn cảm hứng mới cho các địa phương Nhật Bản, góp phần vào công cuộc tái sinh vùng nông thôn của Nhật Bản. Với tinh thần “đồng sáng tạo”, Việt Nam và Nhật Bản có thể cùng nhau kiến tạo một tương lai bền vững.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung cảm ơn sự đồng hành, ủng hộ và hỗ trợ của Nhật Bản đối với Việt Nam trong suốt chặng đường phát triển vừa qua. Các công trình, dự án của Nhật Bản hiện diện tại hầu hết các tỉnh, thành của Việt Nam, đã góp phần thiết thực cải thiện chất lượng cuộc sống người dân, nâng cao năng lực cạnh tranh của các địa phương Việt Nam, đóng góp vào việc xây dựng nền tảng vững chắc để Việt Nam thực hiện các mục tiêu tăng trưởng và tiến vào kỷ nguyên phát triển mới.
Nhật Bản tiếp tục là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam khi đứng thứ nhất về hợp tác ODA và lao động, đứng thứ ba về đầu tư, thứ tư về thương mại và du lịch. Cộng đồng hơn 630.000 người Việt Nam tại Nhật Bản, cộng đồng hơn 2.000 doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam và rất nhiều gia đình Việt - Nhật đã và đang là những cầu nối hữu nghị, giúp gắn kết chặt chẽ người dân hai nước, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế-xã hội của cả hai nước và sự phát triển chung của quan hệ song phương. Hợp tác địa phương ngày càng mật thiết với hơn 110 bản ghi nhớ về hợp tác giữa các địa phương, là kênh hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự phát triển của quan hệ hai nước.
Bộ trưởng Lê Hoài Trung khẳng định, phát triển địa phương vững mạnh là một trong những con đường thiết thực, bền vững nhất đưa đất nước phát triển phồn vinh; mong muốn địa phương hai nước sẽ tham gia chủ động, tích cực hơn nữa vào quá trình cụ thể hóa và làm sâu sắc nội hàm khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản, biến các cam kết, thỏa thuận thành những dự án, công trình, chương trình cụ thể, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, địa phương hai nước.
Trong bài phát biểu chào mừng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Vũ Đại Thắng đánh giá sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để tăng cường hợp tác đầu tư, trao đổi kinh nghiệm và thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, du lịch giữa các địa phương Việt Nam với các đối tác Nhật Bản.
Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki gửi lời chia sẻ và bày tỏ tình đoàn kết với người dân Việt Nam trước những thiệt hại do thiên tai, bão lụt. Đại sứ cho rằng, nhờ những cải cách dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm, môi trường pháp lý của Việt Nam ngày càng hoàn thiện, tạo ra cơ hội mới cho doanh nghiệp Nhật Bản và sự hợp tác giữa các doanh nghiệp hai nước đang trở nên sôi động hơn bao giờ hết. Đại sứ cũng gửi lời cám ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính về các cuộc đói thoại cởi mở với doanh nghiệp Nhật Bản thời gian qua. Đại sứ hy vọng thông qua Diễn đàn, Chính phủ Trung ương, chính quyền địa phương và doanh nghiệp hai nước sẽ cùng chung sức, cùng đối diện các thách thức lớn để phát triển cộng đồng, phát triển công nghiệp, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, mở ra tương lai tươi sáng cho đôi bên.
Sau Phiên khai mạc, đã diễn ra Phiên toàn thể và 04 phiên chuyên đề. Các đại biểu đã cùng tổng kết, đánh giá kết quả hợp tác địa phương Việt Nam - Nhật Bản thời gian qua, chia sẻ kinh nghiệm triển khai và tiềm năng hợp tác trong từng lĩnh vực ưu tiên gắn với thế mạnh và nhu cầu thu hút đầu tư, hợp tác của các địa phương; đề xuất kiến nghị, xây dựng định hướng hợp tác địa phương hai nước trong thời gian tới.
Trong khuôn khổ Diễn đàn, không gian Triển lãm địa phương Việt Nam-Nhật Bản được tổ chức với hơn 40 gian trưng bày sản phẩm đặc trưng địa phương Việt Nam-Nhật Bản và khu vực giao lưu trải nghiệm văn hóa hai nước nhận được đông đảo sự quan tâm từ các đại biểu tham dự sự kiện.
Bộ Ngoại giao cũng phối hợp với Đại sứ quán Nhật Bản tổ chức gần 100 cuộc gặp làm việc hiệu quả, thực chất ở cả cấp chính quyền và doanh nghiệp hai nước.
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp riêng ông Yamamoto Ichita, Thống đốc tỉnh Gunma, ông Takebe Tsutomu, Cố vấn Đặc biệt Liên minh Nghị sỹ Hữu nghị Nhật - Việt và đại diện 19 địa phương Nhật Bản tham dự Diễn đàn. Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung tiếp ông Yamamoto Ichita, Thống đốc tỉnh Gunma./.
