Tên tiếng Anh: World Tourism Organization
Trụ sở: Ma-đơ-rít, Tây Ban Nha
Trang web chính thức: www.unwto.org
I. Quá trình thành lập
1. Thành lập
Trên cơ sở nghị quyết của Hội nghị trù bị về thành lập Tổ chức Du lịch thế giới (WTO), họp ngày 27/9/1970. Tổ chức WTO đã được chính thức thành lập ngày 2/1/1975. Hàng năm, ngày 27/9 được coi là ngày Du lịch thế giới.
Đại Hội đồng LHQ khoá 58 đã thông qua nghị quyết số 58/232 công nhận WTO là tổ chức chuyên môn trong hệ thống LHQ.
2. Thành viên:
Chia thành 3 loại :
- Thành viên chính thức (các quốc gia có chủ quyền) đến 2018: WTO có 158 nước thành viên.
- Thành viên liên kết là những vùng lãnh thổ, hiện nay có 6 thành viên là Aruba, Macao, Madeire, Hồng Kông, Frémish và quần đảo Antilles.
- Thành viên chi nhánh: là những công ty du lịch, hãng du lịch,... hiện nay có 500 thành viên (2018).
3. Ngân sách:
Do các nước thành viên chính thức đóng góp, được chia thành 15 bậc và đóng theo sự phát triển của khách lữ hành quốc tế vào nước đó.
4. Tôn chỉ, mục đích:
UNWTO hoạt động nhằm đẩy mạnh và phát triển du lịch nhằm góp phần vào sự phát triển kinh tế, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc, các quốc gia vì hòa bình, thịnh vượng, tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng nhân quyền và tự do cơ bản, không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ và tôn giáo.
5. Cơ cấu tổ chức:
5.1. Đại hội đồng UNWTO:
- Họp thường kỳ hai năm họp một lần, có nhiệm vụ thông qua chủ trương, chính sách du lịch, định hướng phát triển du lịch phục vụ sự phát triển kinh tế thế giới; bầu các chức vụ quan trọng của UNWTO như Tông Thư ký, các nước trong Hội đồng chấp hành UNWTO, kết nạp thành viên mới và đình chỉ nước thành viên khi nợ ngân sách quá 2 năm liền.
- Ngoài Đại hội đồng thường kỳ, UNWTO cũng có thể triệu tập cuộc họp bất thường theo yêu cầu của Hội đồng chấp hành hoặc do 2/3 số thành viên chính thức yêu cầu.
5.2. Hội đồng chấp hành (HĐCH):
- HĐCH gồm 27 nước thành viên được bầu theo khu vực địa lý, nhiệm kỳ là 2 năm và được tái cử.
- HĐCH do 1 Chủ tịch và 3 Phó Chủ tịch lãnh đạo.
- HĐCH là cơ quan điều hành giúp UNWTO triển khai các chủ trương chính sách đã được ĐHĐ thông qua giữa hai kỳ ĐHĐ.
- HĐCH họp 2 kỳ/năm và có các cuộc họp bất thường theo đề nghị của Tổng Thư ký hay của 2/3 số thành viên HĐCH.
5.3. Ban Thư ký:
- Đứng đầu là Tổng Thư ký và 2 Phó Tổng Thư ký, nhiệm kỳ 4 năm.
- 6 tiểu ban khu vực: Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Âu, Trung Đông, Đông Á – Thái Bình Dương, Nam Á.
II. Quan hệ Việt Nam – UNWTO
1. Gia nhập
Ngày 26/9/1979, Việt Nam gia nhập UNWTO.
2. Quan hệ hợp tác
Việt Nam đã tham gia nhiều diễn đàn quan trọng của UNWTO; năm 2002 Việt Nam gữi chức vụ Phó chủ tịch Tiểu ban Đông Á - Thái Bình Dương.
Năm 2001, Việt Nam đã đăng cai nhiều cuộc họp như diễn đàn Du lich các nước ASEAN; Chương trình du lịch băng tàu đệm khí dọc sông Mê Kông.
Năm 2003 Việt Nam là nước đầu tiên thông báo đầy đủ về dịch SARS cho UNWTO và được UNWTO đánh giá cao sự hợp tác của ta. Chính có sự hợp tác trên nên khi WHO (Tổ chức Y tế thế giới) tuyên bố Việt nam hoàn toàn không còn SARS ngay lập tức WTO cũng khuyến cao các khách du lịch nên trở lại thăm Việt Nam.
Trong khuôn khổ hợp tác kỹ thuật dành cho các nước thành viên, UNWTO đó có nhiều hỗ trợ thiết thực dành cho Du lịch Việt Nam, cụ thể như sau:
+ Dự án điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam giai đoạn 2001-2010: Năm 2001, UNWTO đó hỗ trợ Du lịch Việt Nam điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển du lịch với tổng kinh phí 230.000USD. Các hoạt động hỗ trợ gồm: cử chuyên gia sang khảo sát, tổ chức hội thảo kỹ thuật xin ý kiến, xây dựng văn kiện, tài liệu tham khảo liên quan...
+ Cấp học bổng toàn phần cho cán bộ du lịch Việt Nam tham dự các khoá thực tập ngắn hạn về phát triển du lịch bền vững tại Tây Ban Nha.
+ Dự án Quy hoạch du lịch bền vững đảo Phú Quốc: Tháng 10/2003, với sự hỗ trợ kinh phí từ UNWTO và UNDP (khoảng 155.000 USD), UNWTO cử 05 chuyên gia gồm tư vấn trưởng, chuyên gia marketing, quy hoạch, kinh tế và phát triển nguồn nhân lực sang hỗ trợ Việt Nam xây dựng quy hoạch bền vững đảo Phú Quốc. Sau khi kết thúc nhiệm vụ, UNWTO đó gửi Tổng cục Du lịch tài liệu và báo cáo tổng thể liên quan. Đây là những tài liệu tham khảo quan trọng và hữu ích đối với du lịch Việt Nam khi xây dựng quy hoạch du lịch.
+ Phối hợp tổ chức một số sự kiện, hội nghị, hội thảo quốc tế lớn tại Việt Nam: như Hội nghị Bộ trưởng Du lịch Châu Á Thái Bình Dương tại Huế năm 2004, Hội thảo quốc tế về du lịch MICE và du lịch biển tại TP Vũng Tàu, tháng 4/2006, cử thuyết trình viên tham dự Diễn đàn Du lịch ASEM vào tháng 9/2008, tổ chức Phiên họp Uỷ ban Đông Á Thái Bình Dương tại Việt Nam vào năm 2010.
+ Tháng 11/2013, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Tổ chức Du lịch Thế giới đã tổ chức Hội nghị quốc tế về du lịch tâm linh tại Ninh Bình.
+ Tháng 9/2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Tổ chức Du lịch Thế giới đã tổ chức Hội nghị quốc tế về du lịch và thể thao tại thành phố Đà Nẵng.
+ Tư vấn xây dựng Luật Du lịch Việt Nam: Thời gian vừa qua, UNWTO hỗ trợ Việt Nam xây dựng Luật Du lịch Việt Nam, hỗ trợ triển khai Luật Du lịch và các văn bản hướng dẫn Luật;
+ Tháng 1/2017, Bộ trưởng Bộ VH,TT&DL đã sang thăm, làm việc với Tổng Thư ký Tổ chức Du lịch Thế giới và ký Bản ghi nhớ về hợp tác giữa Bộ VH,TT&DL Việt Nam và UNWTO.
+ Tháng 4/2017: UNWTO tiếp nhận 01 thực tập sinh Việt Nam làm việc tại Ủy ban châu Á Thái Bình Dương của UNWTO trong thời hạn 1 năm.
+ Từ 11-12/12/2017: Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị thế giới về Du lịch và Văn hóa do UNWTO và UNESCO đồng chủ trì. Phát biểu tại phiên thảo luận, ngài Taleb Rifai, Tổng thư ký UNWTO nhấn mạnh: Việt Nam cùng với các nước khác là câu chuyện tiêu biểu về du lịch góp phần thay đổi hình ảnh đất nước, từ những hình ảnh nghèo đói, chiến tranh thành hình ảnh về vẻ đẹp của văn hóa, thiên nhiên, đất nước, con người, thu hút bạn bè quốc tế.
+ Năm 2018: Việt Nam xếp thứ 3 trong top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng khách quốc tế nhanh nhất thế giới do UNWTO xếp hạng.
III. Phương hướng hợp tác với UNWTO:
- Tạo điều kiện để Việt Nam đăng cai tổ chức các sự kiện, hoạt động chuyên ngành về du lịch của khu vực và thế giới, dưới sự bảo trợ của UNWTO
- Việt Nam đang xây dựng Luật Du lịch mới và các văn bản hướng dẫn thực hiện. Vì vậy, Việt Nam rất mong nhận được hỗ trợ của UNWTO về kinh nghiệm xây dựng và triển khai xây dựng hành lang pháp lý quản lý du lịch của các nước.
- Quan tâm hỗ trợ công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực du lịch Việt Nam thông qua các hình thức: cấp học bổng, tạo điều kiện cho các cán bộ làm việc trong cơ quan quản lý nhà nước về du lịch của Việt Nam học tập, nâng cao trình đọ tại các khóa, chương trình đào tạo ngắn hạn và dài hạn của UNWTO.
- Đề nghị UNWTO tiếp tục tạo điều kiện để cán bộ du lịch Việt Nam có thể làm việc tại UNWTO để tích lũy trình độ, kinh nghiệm quốc tế.
- Tạo điều kiện để chuyên gia du lịch Việt Nam tham gia vào các công trình, dự án nghiên cứu quốc tế quy mô lớn cùng các chuyên gia UNWTO.
- Cử các chuyên gia sang Việt Nam tổ chức các lớp đào tạo, giới thiệu về xu hướng và kinh nghiệm phát triển du lịch trên thế giới cho các cán bộ, chuyên gia, sinh viên Việt Nam.
- Xây dựng chiến lược, quy hoạch: Chiến lược marketing du lịch; chiến lược phát triển nguồn nhân lực du lịch; quy hoạch đảo Côn Đảo, Cù Lao Chàm, quy hoạch biển...
- Quảng bá, xúc tiến, nghiên cứu thị trường du lịch: Xây dựng sản phẩm du lịch cho các thị trường mục tiêu như Nhật Bản, Pháp, Mỹ...; kinh nghiệm PR, xây dựng hình ảnh du lịch Việt Nam; phương pháp nghiên cứu thị trường du lịch phục vụ kinh doanh phát triển du lịch; xúc tiến đầu tư du lịch.
- Ứng dụng công nghệ thông tin du lịch: xây dựng và chuyển giao công nghệ vận hành hệ thống cơ sở dũ liệu nguồn nhân lực du lịch; xây dựng cổng thông tin ngành du lịch; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý lữ hành, quảng bá du lịch; xây dựng mạng thông tin và chỉ dẫn du lịch quốc gia...
- Phát triển các loại hình du lịch: cộng đồng, nhà dân, nông thôn, sinh thái, đô thị, xóa đói giảm nghèo thông qua du lịch...
- Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn: xây dựng hệ thống tiêu chuẩn xếp hạng các loại hình cơ sở lưu trú du lịch ở Việt Nam đối với khu nghỉ, khu vực cắm trại du lịch, biệt thự kinh doanh du lịch, nhà lán du lịch, nhà nghỉ du lịch, xây dựng tiêu chuẩn “khách sạn xanh” nhằm phát triển du lịch bền vững; xây dựng hệ thống quản lý nhà nước đối với tài nguyên du lịch. Hỗ trợ công tác điều tra, đánh giá, lập danh mục tài nguyên du lịch. Bảo tồn và phát huy tài nguyên du lịch tự nhiên – nhân văn.
- Các lĩnh vực khác: Khuyến khích thúc đẩy đối tác nhà nước và tư nhân trong lĩnh vực du lịch; Rà soát quy định pháp luật hiện hành liên quan đến lĩnh vực du lịch nhằm điều chỉnh phù hợp với các cam kết quốc tế./.
(Tháng 6/2019)
