“Đối tác vì hòa bình bền vững”
Ứng cử của Việt Nam vào cương vị Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021
Tháng 12 năm 2009, Việt Nam đã quyết định chính thức ứng cử làm thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào tháng 6 năm 2019 trong khuôn khổ Khoá họp thứ 73 của Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York.
Quyết định này bắt nguồn từ đường lối đối ngoại của Việt Nam - hòa bình, độc lập, tự chủ, tôn trọng và cam kết mạnh mẽ đối với các nguyên tắc và mục tiêu cao cả của Liên hợp quốc. Chúng tôi cũng mong muốn đóng góp nhiều hơn nữa vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc đề cao luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc, thúc đẩy vai trò của Liên hợp quốc và các thể chế đa phương, đặc biệt trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.
Tháng 5/2018, Việt Nam đã được Nhóm Châu Á – Thái Bình Dương đồng thuận thông qua là ứng cử viên duy nhất của Nhóm cho cương vị quan trọng này.
Đường lối đối ngoại của chúng tôi
Việt Nam nhất quán theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, vì hòa bình, hợp tác và phát triển. Là bạn và đối tác tin cậy, một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam mong muốn xây dựng quan hệ chặt chẽ và đa dạng với các nước trên thế giới và đóng vai trò tích cực trên trường quốc tế, đặc biệt là tại Liên hợp quốc.
Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ chủ nghĩa đa phương ở cấp độ toàn cầu, khu vực và liên khu vực. Hợp tác đa phương có thể có những đóng góp to lớn cho những giải pháp toàn cầu, hiệu quả và bền vững mà những thách thức toàn cầu hiện nay đang cần đến.
Việt Nam là một thành viên tích cực của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và nỗ lực đóng góp cho tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN hòa bình, ổn định, hữu nghị và hợp tác, qua đó đóng góp vào việc bảo đảm hòa bình và ổn định, thịnh vượng và phát triển bền vững của khu vực và thế giới. Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ vai trò trung tâm của Liên hợp quốc trong việc duy trì hoà bình, an ninh quốc tế, thúc đẩy hợp tác phát triển và điều phối các nỗ lực chung nhằm giải quyết các vấn đề toàn cầu. Để có thể thực hiện hiệu quả vai trò này, Liên hợp quốc cần được cải tổ theo hướng nâng cao hiệu quả, tính dân chủ, minh bạch.
Việt Nam ủng hộ các mục tiêu và nguyên tắc của Hiên chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, đặc biệt là các nguyên tắc bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của một quốc gia và giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng các biện pháp hòa bình.
Sự tham gia của chúng tôi tại Liên hợp quốc
“Việt Nam tự hào là thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc. Trong bốn thập kỷ tham gia Liên hợp quốc, chúng tôi luôn cam kết mạnh mẽ với các mục tiêu cao cả của Tổ chức – xây dựng một thế giới hòa bình, an ninh và phát triển. Chúng tôi đã dành mọi nỗ lực để đề cao Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, thúc đẩy đối thoại và hợp tác giữa các quốc gia, bảo đảm hòa bình và thúc đẩy phát triển cho tất cả mọi người. Chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với tất cả các nước và các đối tác nhằm đạt được mục tiêu cuối cùng này của Liên hợp quốc.”
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh
Việt Nam đã tham gia nhiều cơ quan hoạch định chính sách quan trọng của Liên hợp quốc như Hội đồng Bảo an nhiệm kỳ 2008-2009, Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2014-2016, Hội đồng Kinh tế-Xã hội nhiệm kỳ 2016-2018, Hội đồng Chấp hành Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2015-2019.
Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ hợp tác đa phương, với Liên hợp quốc là trung tâm, nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, xây dựng các xã hội bao trùm và bảo vệ và thúc đẩy quyền con người. Việt Nam hiện là thành viên của hầu hết các điều ước quốc tế chủ chốt về quyền con người và đang nghiêm túc thực hiện các nghĩa vụ của mình.
Trên cơ sở những thành công của chúng tôi trong công cuộc Đổi mới và thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ, Việt Nam cam kết đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững, đặc biệt là xóa nghèo, bình đẳng giới, giáo dục chất lượng, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và phúc lợi tốt hơn cho tất cả mọi người, tăng trưởng bao trùm và giảm bất bình đẳng.
Đi đầu triển khai sáng kiến “Thống nhất hành động” là đóng góp thực chất của Việt Nam cho các nỗ lực của Liên hợp quốc nhằm tái định vị hệ thống phát triển của Tổ chức ở cấp độ quốc gia nhằm tăng cường hiệu lực và hiệu quả.
Trong suốt nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an 2008-2009, Việt Nam đã đóng vai trò tích cực và xây dựng tại các cuộc họp, trong tham vấn và xem xét các quyết định trên nhiều vấn đề liên quan đến xung đột tại các khu vực, tái thiết hậu xung đột, khủng bố quốc tế, kiểm điểm các biện pháp trừng phạt, các hoạt động gìn giữ hòa bình và nâng cao tính minh bạch của Hội đồng Bảo an. Có thể kể đến một số đóng góp nổi bật của Việt Nam như: việc thông qua Nghị quyết 1889, khi Việt Nam giữ cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an, về Phụ nữ, hòa bình và an ninh với nội dung tập trung đề cập nhu cầu của phụ nữ và trẻ em gái trong hoàn cảnh hậu xung đột và tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong mọi giai đoạn của các tiến trình hòa bình; và sáng kiến tổ chức tham vấn rộng rãi với các thành viên Liên hợp quốc ngoài Hội đồng Bảo an về Báo cáo hàng năm của Hội đồng Bảo an trước Đại hội đồng.
Việt Nam mong muốn thúc đẩy sự tương tác chặt chẽ hơn của các tổ chức khu vực với Liên hợp quốc. Là một thành viên ASEAN, Việt Nam đang cùng các nước ASEAN và các đối tác xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh và gắn kết, đóng góp cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên toàn thế giới.
Việt Nam là thành viên của hầu hết các điều ước quốc tế chủ chốt về giải trừ quân bị và không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và là nước thứ 10 phê chuẩn Hiệp ước Cấm vũ khí hạt nhân.
Từ năm 2014, Việt Nam đã cử sĩ quan tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Nam Xu-đăng và Cộng hòa Trung Phi. Tính đến tháng 5/2019, Việt Nam đã cử 30 sĩ quan quân đội và 01 bệnh viện dã chiến cấp hai gồm 63 cán bộ tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ (tại Cộng hòa Trung Phi và Nam Xu-đăng) và sẽ cử đội công binh trong thời gian sắp tới.
Các ưu tiên của chúng tôi
Tham gia hoạt động của Hội đồng Bảo an là một nhiệm vụ nghiêm túc. Nếu được bầu, Việt Nam sẽ tận dụng tốt nhất nhiệm kỳ hai năm của mình để đóng góp nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng, thúc đẩy đối thoại nhằm góp phần tìm kiếm các giải pháp hòa bình cho các cuộc xung đột, và đưa tiếng nói của các nước nhỏ vào các hoạt động của cơ quan này. Chúng tôi sẽ đặc biệt ưu tiên:
· Ngăn ngừa xung đột, ngoại giao phòng ngừa, giải quyết hòa bình tranh chấp và thúc đẩy thực hiện Chương VI của Hiến chương.
· Cải cách phương pháp làm việc của Hội đồng Bảo an; tăng cường vai trò của các tổ chức khu vực theo Chương VIII của Hiến chương.
· Bảo vệ thường dân, các cơ sở hạ tầng thiết yếu trong xung đột vũ trang.
· Phụ nữ, hòa bình và an ninh, trẻ em trong xung đột vũ trang.
· Giải quyết hậu quả xung đột, nhất là xử lý vật liệu nổ/bom mìn còn sót lại, phục vụ tái thiết và phát triển kinh tế xã hội.
· Các hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ.
· Tác động của biến đổi khí hậu đối với hòa bình và an ninh.
Việt Nam – Một đối tác tin cậy
Quan hệ ngoại giao với 187 quốc gia và hợp tác kinh tế - thương mại với 224 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Thành viên của hơn 60 tổ chức quốc tế, bao gồm Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn Á – Âu (ASEM), Phong trào Không liên kết (NAM), Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ (OIF)…
25 quan hệ đối tác chiến lược và toàn diện.
16 hiệp định thương mại tự do (FTAs) đã ký hoặc đang đàm phán với 58 đối tác tại Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ và Trung Đông.
Chủ tịch ASEAN năm 1998, 2010 và 2020; Chủ nhà các Hội nghị Cấp cao Pháp ngữ 1997, ASEM 2004 và APEC 2006, 2017./.
